Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) tarafından Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te Yücelciler anma programı ve belgesel gösterimi düzenlendi.
TIMEBALKAN
Yücel Şehitlerinin davasını daha geniş kitlelere ulaştırma adına yapılan ve ilk olma özelliğini taşıyan “Yücelciler Belgeseli” gösteriminin yapıldığı anma programına, Türkiye’nin Üsküp Büyükelçiliği’ni temsilen Başkatip Muhammed Çelikkaya, YTB Kültürel ve Sosyal İlişkiler Daire Başkanı Murat Kazancı, YTB Kurumsal İlişkiler ve İletişim Daire Başkanı Mehmet Nedim Aslan, MATÜSİTEB Genel Başkanı Sayın Hüsrev Emin, TMBH Genel Başkanı Sayın Erdoğan Saraç, İHH Mütevelli Heyeti Üyesi Sayın Osman Atalay, Anayasa Mahkemesi Eski Başkanı Sayın Salih Murat, Türk kurum ve kuruluşlarının temsilcileri, yazarlar ve çok sayıda davetli katıldı.
Açılış konuşması yapan MATÜSİTEB Genel Başkanı Hüsrev Emin, bundan tam 74 yıl önce 27 Şubat 1948 yılında kendi milli ve manevi değerlerini koruyan ve buradaki kimlik muhafazasını korumak adına yaptıkları mücadele neticesinde Yücel teşkilatının 4 üyesinin idam edildiğini söyledi.
Sivil toplum kuruluşları ve MATÜSİTEB olarak Makedonya Türklerinin kimlik meselesinde önemli bir yere sahip Yücelcileri gelecek nesillere anlatmak ve ulaştırmak adına her yıl programlar yaptıklarını kaydeden Emin, “Her yıl yeni şeyler katarak bu törenleri aktarmaya çalışıyoruz. Malumunuz olduğu üzere geçen yıl 2021 yılında anma programıyla birlikte ilk defa sembolik olarak yine Türkiye merkezli İHH vakfının destekleriyle Tefeyyüz ilkokulunun bahçesinde bir anıt diktik ve onun neticesinde bu yıl yine ilk defa yine türkiye merkezli bir prodüksiyon şirketi tarafından yapımcı ve yönetmen Emin Demirel beyin üstlendiği bir Yücelciler belgesilinin gösterimini inşallah bu akşam göstereceğiz.” diye konuştu.
Yücel davasına canlarını feda eden büyükleri, şehitleri, anmak yad etmek ve onlara vefa olarak bu fedakarlıkları gün yüzüne çıkarmak adına programlar gerçekleştirdiklerinin altını çizen Emin, programa Kuzey Makedonya’nın yanı sıra Türkiye ve Kosova’dan da misafirlerin yer aldığını belirtti.
YTB Kültürel ve Sosyal İlişkiler Daire Başkanı Kazancı da gurur verici bir anma programında birlikte olmanın sevincini yaşadıklarını söyledi.
– “Yücel Teşkilatı Balkan Türklüğünün simge hareketlerinden biri”
Yücel Teşkilatının Balkan Türklüğünün simge hareketlerinden biri olduğunu kaydeden Kazancı, “Çok yönlü bir hareket. Siyasi, toplumsal, entellektüel aynı zamanda kültürel de bir hareket. Etkileri çok uzun süre süren, çok kısa zamanda çok önemli başarılar elde eden bir hareket. Kültür alanında özellikle siyasi alanda ve bugün baktığımızda Kuzey Makedonyadaki Türklerin kazanımlarının da zeminini teşkil eden pek çok sebebin, pek çok olayın da başlangıcı.” değerlendirmesinde bulundu.
Balkan Türklüğündeki mücadelelerin anılmasının ve kollektif hafızasının oluşturulmasının önemine dikkati çeken Kazancı, anma gecesinin düzenlenmesinde emeği geçen MATÜSİTEB Genel Başkanı Hüsrev Emin ve arkadaşlarına teşekkürlerini iletti.
İHH Mütevelli Heyeti Üyesi Atalay, 2017 yılında Ensar, Köprü ve MATÜSİTEB davetlisi olarak Tefeyyüz okulunda bir konferansa katıldıklarını kaydeden Atalay, “Bu güne kadar birçok konferansta Yücelciler diye bahsedilirken en çok tekrarlanan bir cümle vardı o çok dikkatimizi çekti bizim, ‘bir mezar taşı dahi yok yücelcilerin’. Biz de orda söz verdik İnşallah biz mezar yeri bulunana kadar bir mezar taşı yapalım, anıt olsun hiç değilse söz uçar yazı kalır. Yüzyıllardır tüm toplumlar tarihlerini genellikle eserler üzerinden devam ettiriyor koruyor. Eserler önemli köprüler, yollar, katedraller bütün dinler kendi inanç türlerinin muhakkak bir şeyini inşa ediyorlar, savaşlar bombalar yıksa dahi bir sonraki kuşakta onu mutlaka diriltiyorlar onun için anıt önemliydi.” ifadelerini kullandı.
İstanbul’da önemli şahsiyetlerin park ve anıtları olduğunu söyleyen Atalay, İstanbul’da Gülhane Parkı ya da Fatih’te Yücelciler parkı ve anıtını yapmayı düşündüklerini belirtti.
– “Yücelcilerin ne olduğunu ne gibi eziyetler çektiklerini anlatabiliyoruz“
“Yücelciler & Yugoslavya’da Gizli Türk Teşkilatı” adlı kitabın müellifi ve Yücel torunu olan araştırmacı yazar Eren Atala Eriş, eserini kaleme aldığı süreci anlattı.
Kitabını kaleme alırken birçok farklı kaynaktan faydalandığın dile getiren Eriş, “2010’a kadar olan süreçte Dışişleri bakanlığı belgeleri, Makedonya’dan belgeler, Birlik Gazetesi’nin arşivleri, Yücelci ailelerin evrakları, fotoğraflar vesaire zaten elimdeydi böylelikle bu eseri kaleme almak nasip oldu. Şimdi tam manasıyla anlatabiliyoruz, eskiden Yücelciler için şöyle denirdi hani Yücelci anılıyor ama muamma kalıyor, bir kara kutu, bir bilinmeyen deniyordu. İnşallah artık dilimizi döndüğünce Yücelcilerin ne olduğunu, amaçlarının ne olduğunu, ne gibi eziyetler çektiklerini anlatabiliyoruz. Bugün hala burda Üsküp’te Yücelcilerinin ilk teşkilatlandığı şehirde Yücelcilerin anıldığını görüyoruz.” şeklinde konuştu.
– “Yücelciler, Türk kültürünün, değerlerinin, milli bilincin uyandırılmasında yeri doldurulamaz bir görev ifade etmiştir”
“Yugoslavya Türklüğü’nün Direniş Mücadelesi – Yücel Teşkilatı” adlı kitabın müellifi araştırmacı yazar Ercan Türksoylu, Yücel teşkilatının yapmış olduğu faliyetlerin şüphesiz gününümüzde Makedonya Türklerinin ve tüm Balkan Türkleri adına çok anlam ifade etttiğini söyledi.
Yücel Teşkilatı’nın ekim 1945 yılında resmi olarak kurulduğunu anımsatan Türksoylu, “Faaliyetlerine bakacak olursak Türk kültürünün, değerlerinin, milli bilincin uyandırılmasında yeri doldurulamaz bir görev ifade etmiştir. Daha sonra Yücel üyeleri Birlik Gazetesini kurmuşlardır 1944 yılında. 19-25 ocak tarihine gelindiğinde ise Yücel üyeleri Üsküp bölge mahkemesinde yargılanarak üyelerimizin 4 tanesi idam cezasına çarptırılmıştır diğer 13 üyemiz ise 20 ile 10 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır.” bilgilerini paylaştı.
Priştine Üniversitesi Türkoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ergin Jable ise Türkiye’nin Üsküp Büyükelçisi Hasan Mehmet Sekizkök, TMBH Genel Başkanı Erdoğan Saraç, Köprü Derneği Başkanı Hüsrev Emin, Ensar Derneği Başkanı Süleyman Baki ve ADEKSAM Derneği Başkanı Tahsin İbrahim’ Türk el sanatıyla yapılan Ay Yıldız rozetleri hediye etti.
Konuşmaların ardından Türkiye Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürlüğü’nün katkılarıyla Renk Sinema Yapım Şirketi tarafından hazırlanan “Yücelciler” Belgeselinin gösterimi yapıldı. Alanında ilk olma özelliğini taşıyan belgeselin yapımcılığı ve yönetmenliğini Emin Demirel üstlendi.
