Türk edebiyatının önemli şairlerinden Üsküplü Yahya Kemal Beyatlı, vefatının 60. yılında çeşitli etkinliklerle anılıyor.
Türkiye Yazarlar Birliği (TYB) tarafından, Bahçelievler Belediyesi’nin destekleriyle düzenlenen “Uluslararası Yahya Kemal Sempozyumu” başladı. Bahçelievler Nurettin Topçu Kültür Merkezi’nde “60 Yıl Sonra Yahya Kemal” temasıyla gerçekleştirilen sempozyum kapsamında 30’a yakın bildiri sunulacak.
Bildiri sunanlar arasında Balkanlı akademisyenler de mevcut. Sempozyum’da Prof. Dr. Süleyman Baki “Üsküplü Şair Müderris Fettah Efendi’nin Yahya Kemal’e Dair Şiiri”, Araştırma Görevlisi Seyhan Murtezan İbrahimi “Yahya Kemal Beyatlı’nın Eserlerinden Hareketle Balkanlarda Göç Olgusu”, Zekeriya İbrahimi “Yazarı şair yapan şehirler: Üsküp, Selanik ve İstanbul arasında Yahya Kemal Beyatlı”, Leyla Şerif Emin “Yahya Kemal Beyatlı’nın Hayatında Üsküp’ün Etkisi”, Kosovalı Zeynel Beksaç “Yahya Kemal ve Rumeli, Balkanlarda Kesişen Ortak Duygular”, Arnavutluk’tan Prof. Dr. Lindita Canari “Yahya Kemal’in Şiirlerinde Balkan Yerleri”, Kosova’dan Prof. Dr. İrfan Morina “Yahya Kemal’in “Kaybolan Şehir” Şiirinde Duygusal Anlar” tebliğlerini sundu.
Sempozyuma Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) Genel Başkanı Hüsrev Emin davetli olarak katıldı.
Açılışta konuşan Bahçelievler Belediye Başkanı Osman Develioğlu, kökü mazide olan bir toplumun gençlerini yetiştirmek adına bu sempozyumu düzenlediklerini söyledi.
Develioğlu, Beyatlı’yı eserleriyle birlikte iyi anlamak gerektiğine işaret ederek, ünlü şairin 1884 yılında Üsküp’de doğduğunu hatırlattı.
Beyatlı’nın 1902 yılında ailesiyle birlikte İstanbul’a yerleştiğini aktaran Develioğlu, 1903’de de Fransa’ya babasından izin almadan gittiğini belirterek, “Henüz 19 yaşındayken Paris’e gidiyor. Bir süre sosyalizmin etkisi altında kalıyor. Kendini oradan da soyutladıktan sonra 1912 yılında İstanbul’a geri dönüyor. Tabii 13 yaşından beri de şiir yazan bir insan. Gelir gelmez de edebiyat ve fikir alemi ondan etkilenerek, bir fenomen haline geliyor.” dedi.
Yahya Kemal Beyatlı’nın bir İstanbul şairi olduğuna da dikkati çeken Develioğlu, şöyle devam etti:
“İstanbul’a geldikten sonra gazetelerde yazılar yazıyor. O dönemin Ziya Gökalp gibi önemli fikir adamlarıyla tanışıyor. Atışmaları falan da oluyor Gökalp’le. Daha sonra 1. Dünya Savaşı başlıyor ve milli mücadele çalışmaları içinde bulunuyor. Atatürk’ü tanımadan onu seviyor. Atatürk’le de 1922 yılında Bursa’da tanışıyor ve onunla Ankara’ya,” sonra Lozan’a gidiyor. Büyükelçilik görevi, milletvekilliği yapıyor. 1 Kasım 1958’de de Cerrahpaşa’da vefat ediyor.”
TYB Onursal Başkanı Mehmet Doğan da Yahya Kemal Beyatlı ile Nurettin Topçu’nun ortak yanlarına değinerek, “İki farklı fikir damarından geliyorlar gibi görünseler de Yahya Kemal ve Nurettin Topçu, Anadolu tarihinde, Malazgirt’in başlangıç olarak alınması gibi konularda aynı görüşleri paylaşıyorlar. Dolayısıyla fikir zeminlerinde böyle bir müştereklik de var.” diye konuştu.
Beyatlı’nın şair olmasının yanında aynı zamanda bir fikir adamı olduğunun altını çizen Doğan, şunları kaydetti:
“Yaşadığı dönem itibariyle, mağlubiyet psikolojisinin çok baskın olduğu bir dönemde istilacı Batı’ya karşı 2 önemli kimlik şairimiz vardır. Birisi Mehmet Akif, diğeri Yahya Kemal’dir. Akif, dinden yani teoriden tanımlamalar yaparken, Yahya Kemal hayattan, yaşanılandan hareketle dine varıyor. Medeniyetimizi bütün boyutlarıyla kavrayan bundan bir millet tasavvuru oluşturan bir düşünürdür Yahya Kemal ve yüksek şiir kabiliyetini de bu uğurda kullanmıştır.”
TYB Genel Başkanı Prof. Dr. Musa Kazım Arıcan da ünlü şairin din-kültür, din-medeniyet, İslam ve kültür ilişkisini en güzel şekilde ifade eden bir mütefekkir olduğuna vurgu yaparak, “Yahya Kemal, eserlerinde bir anlamda Bizans toprağının İslamlaştırılmış bir Türkiye olduğundan bahseder. Bir Osmanlı’dan, kültürden söz eder. Aslında dinin, inancın sadece bir itikat, bir metin olmadığını, toprağın kendisinin bir milliyet olduğunu, vatanın da bu anlamda vatan olduğunu dile getiriyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Açılışta ayrıca edebiyatçı, şair ve yazar Beşir Ayvazoğlu da Yahya Kemal Beyatlı hakkında çeşitli kitap çalışmalarında bulunduğunu dile getirerek, ünlü şairin dönüş hikayelerini dinleyicilere aktardı.
İki gün sürecek etkinlikte usta şairin, düşünce dünyası, şiire bakışı, yaşadığı muhit, şehirlerle olan ilişkisi ve farklı birçok yönü ele alınacak.
Sempozyum kapsamındaki oturumlar dışında ayrıca bu akşam gerçekleştirilecek konserde, Şeref Uslusoy yönetimindeki Bahçelievler Belediyesi Türk Sanat Müziği Korosu, Yahya Kemal Beyatlı’nın bestelenmiş şiirlerini seslendirecek.
