Türk savunma sanayisi bünyesinde insansız hava araçları (İHA) için geliştirilen lazer güdümlü minyatür mühimmat Bozok’un seri üretimi başladı.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) Savunma Sanayii Araştırma ve Geliştirme Enstitüsü (SAGE) Müdürü Gürcan Okumuş, AA muhabirine yaptığı açıklamada, konjonktürel gelişmelerin de etkisiyle savunma sanayisi ürünlerine talebin her geçen gün arttığını söyledi.
Enstitü olarak mevcut projelere Ar-Ge, geliştirme ve mevcut ürünlere de yetenek kazandırma amacıyla yenilerinin eklendiğini ifade eden Okumuş, seyir füzesi SOM projesinde ROKETSAN’da seri üretim devam ederken füzenin değişik varyantlarına yetenek kazandırılmasına, alt bileşenlerin millileştirilmesine yönelik çalışmaların devam ettiğini belirtti.
Proje kapsamında başarılı atışlar gerçekleştirildiği bilgisini veren Okumuş, “SOM-J’de önemli bir aşamaya geldik. F-16 atışlarımız başlamıştı. Hedefe angajman sağlayan atışlarımız da başladı. SOM-J, İHA’lardan da atılabilecek seyir füzesi olarak önemsediğimiz bir proje. Yakın zamanda orada çok önemli sonuçları göreceğiz, projenin tamamlanma aşamasına geldiğini söyleyebiliriz.” dedi.
Hava-hava füzelerinin testlerinin devam ettiğini, bu yıl farklı test kampanyaları olacağını ifade eden Okumuş, “Seri üretimle ilgili hazırlıklarımız devam ediyor. Gökhan projemiz başladı, ramjetli hava-hava füzemizle ilgili çalışmalarımız yoğun olarak devam ediyor.” diye konuştu.
Güdüm kitlerine yeni yetenekler geliyor
Okumuş, güdüm kitlerinin operasyonlarda çok yoğun kullanıldığına işaret ederek şu değerlendirmelerde bulundu:
“Ukrayna harekatında da mühimmat stoklarının ne kadar hızlı eritildiğini gördük. O açıdan güdüm kitleriyle ilgili de yoğun bir şekilde çalışıyoruz. Yeni kabiliyetler kazandırılması, millilik oranlarının artırılması, başta lazer arayıcı başlık olmak üzere farklı arayıcı başlıklar üzerinde duruyoruz. HGK-82, HGK-83, kanatlı güdüm kitlerinde lazer ve diğer arayıcı başlıkların, farklı yeteneklerin, karıştırmaya karşı dayanıklı antenlerin olduğu, daha hızlı üretime yönelik iyileştirmelerin olduğu çalışmalarımız devam ediyor. Güdüm kitleri yüksek taşıma kapasitesine sahip yeni İHA’larımızın da silahları olarak kullanılacak.”
Kuzgun ilk siparişe yakın
İHA odaklı mühimmat projelerinin de hızlı yol aldığını dile getiren Okumuş, modüler mühimmat ailesi Kuzgun projesine ilişkin şu bilgileri verdi:
“Kuzgun çok önemsediğimiz bir proje. Kuzgun’da önemli yol alıyoruz. Kuzgun’un değişik varyantları var: Serbest süzülen, turbojetli ve katı yakıtlı. Üçü de paralel olarak devam ediyor. Öncelikli olarak serbest süzülenin testleri tamamlanacak ve sipariş aşamasına oldukça yakınız.
Bir insansız deniz aracından ilk atışını yapacağımız Kuzgun’un katı yakıtlısıyla ilgili çalışmalara çok ağırlık verdik. Bu yıl içinde bir insansız deniz aracından Kuzgun’un atıldığını göreceğiz ve 2023 yılında turbo jetli modelinde de önemli aşamalar kaydedeceğiz. Kuzgun’un bir küçüğü dediğimiz Kayı’da da çalışmalar devam ediyor.”
Bozok’un etkisi ve menzili artıyor
Gürcan Okumuş, enstitünün ilk İHA mühimmatı olan ve kalifikasyonu tamamlanan Bozok’ta seri üretimin başladığını bildirdi.
Bozok’un delici harp başlığını geliştirdiklerini aktaran Okumuş, “Onunla ilgili bazı test atışlarımız olacak. Menzil uzatma ile ilgili çalışmalarımız var. Bozok’ta 15 kilometrenin üzerine çıktığımız atışlar oldu, bunu daha nereye getirebileceğimize bakıyoruz. Bozok’ta daha uzun menzili hedefliyoruz.” dedi.
Okumuş, seri üretimle birlikte partiler halinde teslimatlar gerçekleştireceklerini ifade etti.
Navigasyon ve patlayıcı malzeme çözümleri
Sistem projeleri sürerken bir yandan navigasyon ürünlerini geliştirmeye devam ettikleri bilgisini veren Okumuş, hücumbotlarda, gemilerde kullanabilecek navigasyon paketlerinin önemli yol aldığını söyledi.
Bir sipariş kapsamında 20’ye yakın teslimata başladıklarını bildiren Okumuş, “Tersanelerimiz özellikle ihracat potansiyeli yüksek çalışmalar yapıyor. Navigasyon ürünlerimizin orada kullanılmasını amaçlıyoruz. Navigasyon dediğimiz ataletsel ölçüm birimi, küresel konumlama alıcı Kaşif. Seri üretimleri başladı ama gelişmeye de devam ediyor.” diye konuştu.
Patlayıcı ve enerjik malzemeler konusunda da uzman olduklarına işaret eden Okumuş, şöyle devam etti:
“Bu konuda da yine Ar-Ge çalışmaları devam ediyor. Türkiye’nin ilk termobarik patlayıcısı Tendürek’i biz geliştirmiştik. Onun çok farklı, çok maliyet etkin versiyonlarını geliştirdik ve kalifiye oldu, kullanmaya başlandı. Kor, Alaz gibi ürünlerimiz var. Volkan projesi kapsamında toz termobarik çalışmaları tamamlandı, Makine ve Kimya Endüstrisi tarafından seri üretimi yapılacak. Toz termobarik olarak da mühimmat sistemlerinde, farklı ürünlerde kullanılabilecek enerjik malzemelerde yol alıyoruz.”
Askeri fabrikalarla iş birliği
Askeri Fabrika ve Tersane İşletme Anonim Şirketi ASFAT’la HGK-82’ye yönelik 1000 adetlik bir projenin tamamlanmak üzere olduğunu belirten Okumuş, “Görüşmelerimiz devam ediyor. Farklı ihtiyaçları olursa destek vermeye devam edeceğiz. Askeri fabrikalarımızın üretim yeteneklerini kullanma yönünde de farklı projelerde desteklerimiz devam edecek.” ifadelerini kullandı.
