Kosova ile Türkiye arasında ticari ilişkilere yeni bir içerik kazandırılması amacıyla 2013 yılında iki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalandı.
Kosova ile Türkiye arasında ticari ilişkilere yeni bir içerik kazandırılması amacıyla 2013 yılında iki ülke arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalandı. Ancak aradan 3 yıl geçmesine rağmen Kosova’da söz konusu anlaşma yürürlüğe girmedi.
Kosova ile Türkiye’nin dönemin Ticaret Bakanları Mimoza Kusari Lila ile Zafer Çağlayan tarafından imzalanan anlaşmanın, iki ülke arasında ekonomi alanındaki ilişkileri daha ileriye taşıması hedeflenmekteydi. Aradan 3 yıl geçmesine rağmen Kosova’da söz konusu anlaşma yürürlüğe girmedi. TBMM anlaşmaya onay verirken, Kosova’da Serbest Ticaret Anlaşması onay verilmek üzere meclise hala taşınmadı.
Kosova Meclis Başkan Yardımcısı Fikrim Damka, anlaşmanın art niyetli olarak meclise getirilmediğine inanmayan yetkililer arasında. Kosova Demokratik Türk Partisi’nin (KDTP) milletvekili ve Meclis Başkan Yardımcısı Damka, Serbest Ticaret Anlaşması’nın imzalanmasından hemen sonra Kosova’da hükümet değişikliğinin yaşandığını, hükümetin de çalışır hale gelmesinin uzun bir zaman aldığını, ardından da meclis gündeminin farklı konularla yoğun olduğunu hatırlattı. “İki önemli konu, muhalefet tarafından meclisi çalışamaz hale getirdi. Muhalefetin genel kurul oturumlarında attığı göz yaşartıcı gazlar nedeniyle meclis çalışamadı” şeklinde hatırlatma yapan Damka, Kosova gündeminin farklı bir yöne odaklandığını belirtti. Vize muafiyeti ve Karadağ ile Sınır Anlaşması, Sırp Belediyeler Birliği’nin kurulması ile ilgili bir sürü olaylar ve gösterilerin yaşandığına dikkat çeken Meclis Başkan Yardımcısı Fikrim Damka, “Kosova ekonomik alanında kalkınabilmesi için, gelişebilmesi için bu tür uluslararası anlaşmaları gündeme taşıyamadı” dedi. Damka, Kosova ekonomisine zarar vereceği nedeniyle Serbest Ticaret Anlaşması’nın meclis gündemine getirilmediği yönündeki iddiaları da, anlaşmanın içeriği konusunda aldıkları genel bilgiler içerisinde, anlaşmanın tamamıyla Kosova için avantajlı bir anlaşma olduğuna vurgu yaparak cevapladı.
Kosova ile Türkiye arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması’nı savunanlardan biri de Kosova Meclisi Ekonomik Kalkınma Komisyonu Başkanı Muhammed Mustafa oldu. Mustafa, iki ülke arasında ekonomik ilişkilere yoğunluk kazandırılması gerektiğini belirtiyor. Meclis genel kuruluna gelmeden önde Ekonomik Kalkınma Komisyonu’nda ele alınması gereken Serbest Ticaret Anlaşması’nın önemine işaret eden Mustafa, “Serbest Ticaret Anlaşması, iki dost ve stratejik ortak olan ülke arasındaki ekonomik ilişkilerin geliştirilmesine katkı sağlayan bir anlaşmadır. Dolayısıyla imzalanan anlaşma, meclise sevk edilmelidir. Anlaşma yürürlüğe girmeli, zaman içerisinde düzeltilmesi gereken bazı konular varsa, iki ortak ülke, anlaşmanın her iki taraf için yararlı olmasını sağlar. Serbest Ticaret Anlaşması en yakın zamanda meclisin onayından geçmelidir” ifadelerini kullandı. Mustafa, anlaşmanın Kosova’ya zarar verebileceği konusunda her hangi bir argüman işitmediğini de sözlerine ekledi.
Kosova’da konuya farklı yaklaşanlar da var. Kosova ile Türkiye arasında mevcut ekonomik ilişkiler çerçevesinde Serbest Ticaret Anlaşması’nın ele alınması gerektiği görüşünü savununlar arasında Kosova Ticaret Odası Başkanı Safet Gërxhaliu yer alıyor. İki ülke arasındaki ekonomik ilişkilere eleştirisel bir yaklaşım gösteren nadir kişiler arasında yer aldığını belirten Gërxhaliu, bu ilişkilerin içerikten çok güzel bir fotoğraf karesi olarak gösterilmeye çalışıldığına dikkat çekerek, imzalanmasından 3 yıl geçmesine rağmen Serbest Ticaret Anlaşması’nın Kosova Meclisi’nden hala onay almamasına anlam veremediğini vurguladı. “Anlaşmanın Priştine tarafından onaylanmaması, iki dost ülke arasında ticari ilişkilerin ilerletilmesi sürecine zarar vermektedir. Unutulmamalı ki Türkiye, Kosova’yı gerek siyasi, gerek ekonomik gerek ise de stratejik ve sosyal açılardan sürekli olarak destek veren ülkelerin başında yer alıyor” ifadelerini kullanan Kosova Ticaret Odası Başkanı Safet Gërxhaliu, son dönemlerde Kosova’daki Türk şirketlerine karşı belirli soğukluk görüldüğüne dikkat çekti. “Türk şirketleri Kosova’da itibar ve önemlerini yitirmekteler” şeklinde konuşan Safet Gërxhaliu, Kosovalıların Türk şirketleri konusunda olumsuz tutum içinde olmaları sebebinin ilk sırada hatalı özelleştirme ve Türk şirketlerinin Kosova gerçeği ile bütünleşmesinden kaynaklandığını söyledi. Bazı Türk şirketlerinin şüpheli trans aksiyonlara girdikleri ve bu nedenle de Türk ekonomisinin zarar gördüğüne işaret eden Gërxhaliu, Türk şirketlerinin de itibarlarının zedelendiğini kaydetti.
Kosova Ticaret Odası Başkanı Safet Gërxhaliu, örnek vererek özelleştirme yoluyla Kosova’da Elektrik Dağıtım (KEDS) şirketini satılan Türk firmasının, Kosova ile Türkiye arasındaki ekonomik ilişkilere en büyük zarar verdiğine dikkat çekti.
Üç yıldır tozlanmaya yüz tutan Kosova ile Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın raftan indirilip Kosova Meclisi’ne ne zaman sevk edileceği hala belirsiz.
Kaynak: IHA
