Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA) Başkan Yardımcısı Dr. Mahmut Çevik, Balkanlar’ın 500 yıl bu coğrafyada yaşayan bir imparatorluğun bakiyesinin yoğun olduğu, soydaş ve akraba toplulukların yaşadığı bir coğrafya olduğunu belirterek, TİKA’nın Balkanlar’a yönelik çalışmalarının da artarak devam ettiğini ifade etti.
TİKA tarafından Bosna Hersek’te gerçekleştirilen bazı projelerin açılışlarına katılmak ve temaslarda bulunmak üzere Saraybosna’da bulunan Çevik, BalkanNews muhabirine değerlendirmede bulundu.
TİKA’nın Bosna Hersek’te 1995 yılından beri proje ve programlarıyla ülkenin kalkınmasına destek verdiğini belirten Çevik, aynı zamanda buradaki barış ve huzur ortamının da oluşmasına katkı sağladığını vurguladı.
Bosna Hersek’te 26 yıllık süreçte 1000’den fazla projeyi hayata geçirdiklerini söyleyen Çevik, “Hayata geçirdiğimiz bu projeler de umumiyetle sağlık alanında, eğitim alanında, ekonomik alanda, sosyal ve kültürel alanlarda yapılan yatırımlardır.” dedi.
TİKA’nın Bosna Hersek’te uyguladığı eğitim projelerinden yılda 15 bin ila 20 bin çocuğun yararlandığını aktaran Çevik, bu rakamın bölgede ise yaklaşık 200 bin olduğunu söyledi. Sağlık projelerine de değinen Çevik, hastane tadilatları ve ekipman desteği olarak gerçekleştirilen projeler sayesinde bölgede yaklaşık 1,5 milyon insanın şifa bulduğunun altını çizdi.
İki projenin daha açılışı yapıldı
Saraybosna Devlet Üniversitesi Ziraat Fakültesinin TİKA tarafından yapılan amfi tiyatrosunun açılışını gerçekleştirmek için buraya geldiklerini anlatan Çevik, açılışını yaptıkları diğer bir projenin de Zenica’daki 135 yıllık kapalı cezaevinde kurdukları dikiş atölyesi olduğunu söyledi.
Dİkiş atölyesi projesiyle cezaevinde “umuda ve düşünceye müdahale ettiklerini” kaydeden Çevik, Balkanlar’da bugün kadar uyguladıkları projeler arasında en önemlilerinden birini gerçekleştirdiklerini belirtti. Cezaevinde kalan insanları üretime dahil ettiklerini kaydeden Çevik, bu şekilde hem o insanların aileleri için hem de cezaevi için gelir elde edileceğini kaydetti.
Bosna’da 1992-1995 yıllarından cereyan eden savaşta çok acılar yaşandığını kaydeden Çevik, şunları söyledi:
“Bu acıların dindirilmesi, Balkanlar ve hususen de Bosna Hersek’teki barış ortamının özlenen barış ortamı haline getirilmesi için yapmış olduğumuz çalışma ve projelerle de bölgede toplumun göç etmesi engellemek, yaşam standartlarını yükseltmek için uyguladığımız ekonomik projelerden biri olan Arıcılığın Geliştirilmesi Projesi kapsamında üretilen ürünlerin polen, propolis ve balın değerlendirilmesi için bir paketleme tesisi kurulmasının çalışmalarını başlatmıştık. Kaçuni’de gerçekleşen inşaat çalışmalarını ziyaret ettik ve oradaki çiftçilerimizle projenin akıbeti hakkında değerlendirmede bulunduk.”
Balkanlar Türkiye için neden önemli?
Balkanlar’ın Türkiye için stratejik bir bölge olduğunun altını çizen Çevik, aynı zamanda Türkiye devletinin kaderinin de Balkanlar’da çizildiğini vurguladı.
Balkanlar’ın Türkiye ve Avrupa’nın Akdeniz’e Afika’ya, Ortadoğu’ya açılan köprüsü olduğunu kaydeden Çevik, bölgenin jeopolitik ve jeokültürel konumu itibarıyla önemli bir yarımada pozisyonunda olduğunu söyledi.
Çevik, Balkanlar’ın her şeyden de önemlisi 500 yıl bu coğrafyada yaşayan bir imparatorluğun bakiyesinin yoğun olduğu, soydaş ve akraba toplulukların yaşadığı bir coğrafya olduğunu belirterek, TİKA’nın Balkanlar’a yönelik çalışmalarının da artarak devam ettiğini vurguladı.
Geçmişte bu bölgede çok gözyaşı döküldüğünü kaydeden Çevik, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu gözyaşı ve sıkıntı Osmanlı İmparatorluğu’nun bölgeden ayrılmasından sonra artarak devam etti. Oysa biz bu coğrafyada, din ve dil açısından baktığımızda multi kültürel yapıya sahip olan toplumları bir barış kuşağı halinde, huzur içinde yaşatmak adına saygıyı önemsemiştik. Kimsenin diline ve dinine müdahale etmemiştik. Osmanlı’nın burada 500 yıl ayakta kalmasının nedeni inanca, fikre ve düşünceye saygıydı. O saygının kaybolduğu coğrafyada bugün huzursuzluklar devam etmektedir. Bugün Bosna Hersek’teki gözyaşı da bunun tezahürüdür.”
Çevik, 1992-1995 yıllarında cereyan eden savaş neticesinde sıkıntıların çözümüne, yaraların sarılmasına, barışın sağlanmasına yönelik olarak hususen Bosna Hersek’te, genelde de Balkanlar’da TİKA olarak hem kültürel projelere hem de kurumsal kapasitelerin artırılması projelerine ağırlık verdiklerini söyledi.
IUS’a ziyaret
Çevik ve beraberindeki heyet, Uluslararası Saraybosna Üniversitesi’ni (IUS) de ziyaret etti.
IUS Rektörü Prof. Dr. Ahmet Yıldırım’dan üniversitenin faaliyetleri ve gelecek planları hakkında bilgi alan Çevik, TİKA’nın Bosna Hersek ve Balkanlar’daki projelerinden de söz etti.
Çevik ve beraberindeki heyet ayrıca kısa bir süre önce açılan SEDEF Medya Merkezi’ni de ziyaret ederek, çalışmalar hakkında bilgi aldı.
Çevik’e ziyareti sırasında TİKA Saraybosna Program Koordinatörü Muhammed Ünal da eşlik etti.
Kaynak: Balkan News
