Geçenlerde 73 yaşında İstanbul’da bu dünyaya gözlerini yuman Balkanların ve Türk dünyasının ünlü şair, yazar, editör ve çevirmeni Suat Engüllü için Prizren’de anma töreni düzenlendi.
Kosova Türk Yazarlar Derneği, Doğru Yol Derneği ve Türkçem Dergisinin ortak girişimiyle gerçekleşen anma töreni bir dakikalık saygı duruşuyla başladı. Ardından değerli tiyatro sanatçısı Sonay Buş, Suat Engüllü’nün özgeçmişiyle ilgili bilgiler verdi.
Törenin devamında Kosova Türk Yazarlar Derneği Başkanı Zeynel Beksaç’ın yaptığı konuşmayı ilginize sunuyoruz:
“Saygıdeğer edebiyatseverler, değerli dostlar,
Son 30 küsur yıl içerisinde Kuzey Makedonya’da İkinci Dünya Savaşı sıralarında kıvılcım alıp yaratılmaya başlanılan Türk edebiyatının birkaç ağır topunu kaybettik. Yitirdiklerimiz arasında Necati Zekeriya, Şükrü Ramo, Mustafa Karahasan, Fahri Kaya, İlhami Emin, Nusret Dişo Ülkü, Recep Bugariç, Alaettin Tahir, Fahri Ali, Sabit Yusuf gibileri de vardı. Bugünlerde bu yaprak dökümüne bir değerimiz daha katıldı ne yazık. 1989 yılından bu yana İstanbul’da yaşayıp yaratmakta olan değerli şair, yazar, editör, çevirmen, aydınımız Suat Engüllü’yü kaybettik…
Daha 1970’li yılların başından tanıyıp arkadaşlığımız vardı. Şair Fahri Ali ve arkadaşlarıyla birlikte Orhan Veli Edebiyat ve Tiyatro Topluluğu kurucularındandı ve aynı zamanda o topluluğun ilk başkanıydı. Çok iyi hatırlıyorum yine 70’lerin başıydı “Doğru Yol” Derneği Nazım Hikmet Edebiyat Kolu’nun konuğu olarak Prizren Kültür Evi’nin ikinci katındaki salonda kalabalık bir seyirci ortamında sergiledikleri Orhan Veli’nin şiirlerinden oluşan modern bir anlayış konseptindeki oyun ayakta alkışlanmıştı. Bir başka Prizren ziyaretinde de yine aynı performansla Nazım Hikmet’in şiirlerinden oluşan oyunu oynamışlardı…
Ardından Suat Engüllü ile Prizren, Üsküp, Struga, Priştine, Sarayova ve diğer yerlerde çok beraber olmuşluğumuz var..Prensipleri ve inandığı gerçeklerden taviz vermeyen;disiplinli, titiz, büyük bir sorumluluk ve profesyonel bir yaklaşımla her yaptığı işe sarılan bir edebiyatçı ve aydındı. Bizler Kosovalı Türk edebiyatçılar olarak daha önceleri olduğu gibi 80’li yılların başında ve daha sonraki yıllarda da Birlik gazetesi, Sesler, Sevinç ve Tomurcuk dergileri yönetici ve diğer arkadaşlardan olmak üzere her zaman büyük bir anlayış ve saygı gördüğümüzü vurgulamayı bir borç bilirim. Vefki Hasan, Drita Karahasan, Nusret Dişo Ülkü, Suat Engüllü, Enver Ahmet ve orada çalışan bütün dostlardan yakın ilgi görmüşüzdür. Suat Engüllü Sesler Dergisi’ni yönetirken her zaman biz Kosovalı şair yazarlarla çok sıkı bir işbirliği içinde olmuştur. 1985 yılı içerisinde Sesler Dergisinin 20. Yayın yılı nedeniyle Prizren’de Doğru Yol Nazım Hikmet Edebiyat Koluyla birlikte büyük bir edebiyat buluşması gerçekleşmiştir. Bu edebiyat buluşmasının gerçekleşmesinde yine Vefki Hasan, Suat Engüllü ve diğer arkadaşların katkısı olmuştur.
Suat Engüllü, 1972 yılında yayınlamış olduğu “Sözgen” adlı şiir kitabıyla edebiyatımızda büyük bir çıkış yakalamıştı. Nitekim Fahri Kaya da 1994 yılında Birlik Yayınları arasında yayınladığı Seçme Yazılar adlı kitabında yer alan Şiirimizin Gelişme Yolu adlı yazısında, tarihten olduğu gibi gelenekten de esinleşen şairlerin çok değerli şiirler yazdığını belirtmiş, bu gelenekçi şiire Suat Engüllü’nün “Sözgen” adlı şiir kitabının öncü olduğuna vurgu yapmıştır.
Suat Engüllü ile ilgili ayrıntıları Sonay Buş proğram başında vurguladı. Şunu da vurgulamak istiyorum ki Suat 1989’da Türkiye’ye göç etmesine karşın, doğduğu topraklardan, o topraklarda konuşulan dilinden edebiyatından bir an bile uzak kalmamıştır. Öyleki, Suat Engüllü, Makedon Edebiyatını Türkiye’de ve Türkçe’nin konuşulduğu yerlerde tanıtan ve iki edebiyat arasında köprüler kuran bir yazardır. Engüllü; Mateya Matevski, Atso Şopov, Slavko Yanevski, Ante Popovski, Gane Todorovski, Petre M. Andreevski, Radovan Pavlovski, Luan Starova, Vlada Uroşeviç, Bogomil Güzel, Katitsa Kyulavkova, Koço Ratsin, Vlado Maleski, Olivera Nikolova, Trayan Petrovski ve diğer MANU üyesi yazarların eserlerini çevirip Türkçeye kazandırmıştır.
Bu nedenle, 10 Ekim 2016 tarihinde kuruluşunun 49’ncu yıldönümü vesilesiyle Balkanlar ile Türkiye edebiyatlarına eserleriyle büyük katkı sunan Suat Engüllü’ye Makedonya Bilim ve Sanat Akademisi’nin en önemli ödülü olan “Blaje Koneski” nişanı verilmiştir.
Bunun dışında da birçok ödüle layık görülen Suat Engüllü’ye, 2004 yılında İstanbul’da Uluslararası Süleyman Brina Balkanlar Türk Kültürü Hizmet Ödülü de takdim edilmiştir.
Daha nice eserler verebilecek bir yeteneğe sahip olan Suat Engüllü’yü kaybetmenin üzüntüsü içindeyiz. Ancak, ona eminiz ki Suat Engüllü yaptıklarıyla
gelecek kuşaklarca da minnetle, saygıyla anılacaktır.”
Kosova Türk Yazarlar Derneği Şeref Başkanı İskender Muzbeg de, Suat Engüllü ile olan kimi hatıralarını ve kimi yazışmalarını katılımcılarla paylaştı. Muzbeg,
Yıllar boyunca Prizren’in “Doğru Yol” Kültür ve Güzel Sanatlar Derneği – bu derneğin “Nazım Hikmet” Yazın Kolu ile Üsküp’ün “Orhan Veli”Topluluğu tarafından düzenlenen ortaklaşa sanat saatlerinin Prizren’de gerçeklleştirilmesinde yazar, şair, çevirmen, dergi editörü Suat Engüllü’nün aktif rol aldığına vurgu yaparak, onu saygıyla anıyorum, dedi.
Anma töreninde görüşlerini paylaşanlardan biri de Aziz Serbest’ti.
“…Suat Engüllü arkadaşımızdı.Meslekdaşımız olarak özellikle Üsküp’te görüşürdük.Çok yazmak ve kitap yayınlamanın değil, kalıcı ve değerli yayınların önemini vurgulardı..Disiplinli ve çok yönlüydü.”
Suat Engüllü’ye adanan anma saatinde Altay Suroy ve Nevzat Şundo da hatıralarını katılımcılarla paylaşanlar arasındaydı. Suroy, ayrıca ölümü ardından Suat için karaladığı dizleri de katılımcılarla paylaştı.
Anma töreninde Sonay Buş ve Yunus Şimşek tarafından Suat Engüllü’nün kimi şiirlerinin dile getirilişi etkinliğe ayrı bir renk kattı.
Suat Engüllü için gerçekleşen anma töreni Feyyaz Sağlam’ın Suat’ın ölümü ardından yazmış olduğu rubainin okunması ve toplu fotografın çekilmesiyle son buldu.