Türkiye Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı temsilen yarın Kuzey Makedonya’nın başkenti Üsküp’te düzenlenecek Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci (GDAÜ) Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’ne katılacak.
Diplomatik kaynaklardan alınan bilgiye göre, yarın Üsküp’te GDAÜ Dışişleri Bakanları Toplantısı’na katılacak Fidan, buna müteakiben düzenlenecek Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nde de Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı temsilen hazır bulunacak.
Geleneksel olarak bildiri yayımlanan zirvenin bu yılki Zirve Bildirisi’nde de tüm bölgesel konularda, işbirliğine yönelik ortak irade vurgulanacak.
Fidan, zirve beyanında ve ikili görüşmelerinde, “Güneydoğu Avrupa” olarak da adlandırılan Balkanların, coğrafi, siyasi ve ekonomik açıdan olduğu kadar tarihi, kültürel ve insani bağlar bakımından da Türkiye için öncelik taşıdığına ve Türkiye’nin, Balkanların ayrılmaz bir parçası olduğuna dikkati çekecek.
Balkanlarda barış ve istikrar ortamının korunmasının, Türkiye’nin dış politikasının öncelikleri arasında yer aldığına işaret etmesi öngörülen Fidan, bölgedeki bu ortamı tehdit etme potansiyeli barındıran gerginliklerin önlenmesi çabalarına katkıda bulunulduğunu belirtecek.
Fidan, Bosna Hersek’te ve Kosova’da uluslararası mekanizmalara etkin desteğinin yansıması olarak Türkiye’nin, NATO’nun Kosova’daki Barış Gücü (KFOR) ile Avrupa Birliği Barış Gücü Misyonu (EUFOR) gibi uluslararası askeri mevcudiyetlere katkıda bulunduğuna işaret ederek, ülkenin bu çerçevede 10 Ekim’den beri KFOR Komutanlığını başarıyla yürüttüğünü kaydedecek.
Türkiye’nin inisiyatifi ile gerçekleştirilen Türkiye-Bosna-Hersek-Hırvatistan ve Türkiye-Bosna Hersek-Sırbistan üçlü danışma mekanizmalarına atıfta bulunması beklenen Fidan, bunların iyi komşuluk ilişkileri ve bölgesel işbirliğine yapılan katkıların en somut örneği oluşturduğunu dile getirecek.
Fidan, Türkiye’nin, 13 Balkan ülkesini bir araya getiren tek bölgesel işbirliği platformu olan GDAÜ’de aktif şekilde yer aldığını ve bölgesel işbirliğini teşvik ettiğini anlatacak.
Mücavir bölgede devam eden çatışmalara dikkati çekecek Fidan, bunun, Güneydoğu Avrupa’da barış ve istikrarın korunmasını ve bölgesel işbirliğine odaklı anlayışın sürdürülmesini her zamankinden daha önemli kıldığına değinecek.
Fidan’ın, bölge ülkelere ve uluslararası topluma, “Gazze’de adil ve kalıcı barışın tesisine destek” çağrısında bulunması bekleniyor.
Güneydoğu Avrupa İşbirliği Süreci
13 Balkan ülkesinin tamamının dahil olduğu tek bölgesel işbirliği forumu olan ve 1996’da tesis edilen GDAÜ’de Türkiye’nin yanı sıra Arnavutluk, Bosna Hersek, Bulgaristan, Hırvatistan, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Moldova, Romanya, Sırbistan, Slovenya ve Yunanistan tam üye konumunda bulunuyor.
Kosova, diğer üyelerle eşit haklarla 2014’te GDAÜ’ye katılmıştı.
Her yıl düzenli yapılan Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi’nin yanı sıra biri gayriresmi olmak üzere iki Dışişleri Bakanları Toplantısı ve Siyasi Direktörler toplantıları gerçekleştiriliyor.
GDAÜ çerçevesinde ayrıca Parlamenter Asamble ve Parlamento Başkanları Toplantısı, bakan ve uzman düzeyinde sektörel toplantılar ve konferanslar da yapılıyor.
Esnek bir daimi istişare mekanizması şeklinde yapılanan ve bir yıllık dönem başkanlıkları ile yürütülen GDAÜ’de, Türkiye, 1998-1999, 2009-2010 ve 2020-2021 dönemlerinde dönem başkanlığını yürütmüştü.
1 Temmuz 2023 itibarıyla dönem başkanlığını Karadağ’dan devralan Kuzey Makedonya, bu süreçte mottosunu “Ayrılıklar Arasında Köprü Kurmak, Güven İnşa Etmek” olarak belirlemişti.
Arnavutluk, 1 Temmuz 2024 itibarıyla GDAÜ Dönem Başkanlığı’nı devralacak.
