Bosna Hersek’in tarihi Orta Çağ’a uzanan kadim bir Avrupa devleti olduğunun kanıtlarından olan ve Güney Slavlarına ait en eski tarihi belge olma özelliği taşıyan Ban Kulin Beratı, 832 yıl önce bugün yazılmıştı.
Bosna Hersek’e ait günümüze ulaşan en eski vesika olan ve bölgedeki ülkeler arasında ticari iş birliği ile insan ve malların serbest dolaşımına ilişkin olan belge, Bosna Banı Kulin’in verdiği güvenlik garantilerini de içeriyor.
1189 yılında yazılan ve Boşnakça yazılan en eski belge olan berat, Bosna’ya özgü Kiril alfabesiyle Boşnakça ve Latin alfabesiyle Latince yazıldı. İki dilli belge, Bosna’ya ait en eski resmi devlet vesikası olmanın yanı sıra Güney Slav halklarına ve bölge ülkelerine ait en eski resmi doküman olma özelliği de taşıyor. Bosna hükümdarı tarafından hazırlatılan belge, Bosna Hersek’in 12. asırda bir devlet olarak varlığını delillendiriyor.
Boşnakların Müslüman olan Sırp veya Hırvatlar olduğunu iddia eden ve özgün bir lisan olarak Boşnakça’nın varlığını inkar eden ideolojik çevrelere en güçlü cevabı teşkil eden tarihi belge, Bosna Hersekliler tarafından “Bosna devletinin doğum sertifikası” olarak da adlandırılıyor.
Ban Kulin Beratı’nın günümüze ulaşan üç nüshasından ikisi Dubrovnik’te muhafaza edilirken 19. asırda çalınarak ortadan kaybolan bir nüsha da St. Petersburg’daki Rus Bilim ve Sanatlar Akademisi’nde bulunuyor. Vesikayı Bosna Hersek’in Rusya’dan talep ettiği fakat Rusya’nın Slavların tarihine ait bu belgenin aynı şekilde kendi tarihlerine ait bir belge olduğu gerekçesiyle iade etmeyi reddettiği bildiriliyor.
Balkan News
