Aralarında Usye (Usje) Çimento Fabrikası’nın taşınması talebinin de bulunduğu 10 maddelik istek listesiyle bir grup vatandaş, fabrikanın ana girişine yaklaşık 100 metre mesafede bulunan Boris Traykovski ve Srbija bulvarlarını trafiğe kapattı.
Protestocular, Üsye Çimento Fabrikası’nın başkent Üsküp’teki en büyük hava kirliliği kaynağı olduğunu savunarak, son iki haftadır – bugünkü kısa süreli iyileşme hariç – havanın “toksik” seviyelerde seyrettiğini öne sürdü. Göstericilere, son dönemde kendi şehirlerinde çevre mücadeleleri yürüten diğer kentlerden çevre aktivistleri de destek verdi.
Üsye Çimento Fabrikası’na karşı düzenlenen protesto nedeniyle Üsküp Kent Konseyi toplantısı yarıda kesildi. Üsküp Belediye Başkanı Orce Gjorgjievski, protestoyu desteklediğini ancak programa katılamadığını açıkladı. Protestoya, Merkez Belediyesi Belediye Başkanı da destek verdi.
Öte yandan Titan Usje şirketi, Üsküp’teki hava kirliliğine katkı sağladığı yönündeki suçlamaları reddetti. Şirket, faaliyetlerini en yüksek Avrupa çevre standartlarına uygun şekilde yürüttüğünü belirtti.
Titan Usje’den yapılan açıklamada, çimento üretiminde en iyi mevcut tekniklerin kullanıldığı, teknolojilerinin Avrupa Birliği’ndeki önde gelen şirketlerle kıyaslanabilir düzeyde olduğu ifade edildi. Fabrikanın sahip olduğu A-Entegre Çevre İzni kapsamında, baca gazlarının 24 saat esasına göre izlenmesinin zorunlu olduğu da vurgulandı.
Şirket açıklamasında, “Titan Usje’ye yöneltilen, gerçeklere ve bilimsel verilere dayanmayan suçlamaları tamamen reddediyoruz. Bağımsız yerli ve yabancı uzmanlar tarafından yapılan bilimsel araştırmalar, Üsküp havzasındaki hava kalitesinin büyük ölçüde meteorolojik koşullardan (hava akımları, yüksek nem, sıcaklık terselmesi vb.) etkilendiğini göstermektedir. İnsan kaynaklı faktörler arasında ise sanayi etkisinin, konut ve kamu binalarının ısınması, trafik, inşaat faaliyetleri ve açık alanlarda yakma işlemlerine kıyasla daha düşük olduğu ortaya konmuştur” denildi.
Protestoların organizatörü olan “Stop za Usje” (Üsye’ye Dur) adlı sivil inisiyatif ise, tatillerin ardından eylemlerini yoğunlaştıracaklarını duyurarak, bu sürecin çimento fabrikası için “sonun başlangıcı” olduğunu savundu.
