Kuzey Makedonya’da 2025 yerel seçimleri üzerine gözlem yapan AGİT/ODIHR, Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi ve Avrupa Parlamentosu temsilcileri, seçimlerin rekabetçi geçtiğini ancak aşırı derecede kutuplaşmış bir atmosferde yapıldığını ve yerel konuların gölgede kaldığını belirtti.
Gözlemciler, seçim kampanyalarında ulusal ve etnik temaların baskın olduğunu, bunun da yerel meseleleri geri plana ittiğini ifade etti.
Raporlara göre, kamu kaynaklarının siyasi amaçlar için kullanıldığına, kamu çalışanlarına yönelik baskılar ve gözdağları olduğuna dair iddialar yine gündemdeydi.
“Siyasi reklamcılıkla ilgili mevcut yasal düzenlemeler, bağımsız adaylar ve parlamento dışı partiler açısından dezavantaj yaratıyor. Küçük partiler haksız biçimde dışlanıyor,” dedi AGİT Demokratik Kurumlar ve İnsan Hakları Ofisi Başkanı Matteo Mecacci.
Seçim Günü Sakin Geçti, Biyometrik Sistemde Aksaklıklar
Avrupa Konseyi Yerel ve Bölgesel Yönetimler Kongresi, seçim gününün genel olarak sakin ve düzenli geçtiğini, sandık kurullarının işleyişinin olumlu olduğunu bildirdi. Biyometrik kimlik tanıma sisteminin kullanımı da övgüyle karşılandı, ancak teknik aksaklıklar gözlemlendi.
“Biyometrik cihazlarda bazı teknik sorunlar yaşandı. Umuyoruz ki bu aksaklıklar bir sonraki seçimlerde giderilir,” dedi gözlemci heyetten Gobnait Ní Mhuineacháin.
Avrupa Parlamentosu: Eski Öneriler Hâlâ Göz Ardı Ediliyor
Avrupa Parlamentosu, geçmiş seçimlerde yapılan önerilerin çoğunun hâlâ uygulanmadığını belirtti. Seçim günü bazı prosedürel eksiklikler, ailesel oy kullanma vakaları ve engelli bireyler için yetersiz erişim gibi sorunlar raporlandı.
Kadın Temsili: Belediye Başkanlıklarında Düşük
Kadınların siyasetteki temsiline de dikkat çekildi. Mevzuata göre belediye meclislerinde kadın kotası uygulanırken, belediye başkan adaylıklarında kadın temsili çok düşük kaldı. Gözlemciler bu dengesizliğin giderilmesi gerektiğini vurguladı.
“Yolsuzlukla Mücadele Güçlenmeli, Yerel Sorunlara Odaklanılmalı”
Avrupa Parlamentosu gözlemcisi Marta Temido, demokrasiye zarar veren yolsuzluğa karşı daha kararlı mücadele çağrısı yaptı:
“Yolsuzluk, ülkenin demokratik kurumlarının bütünlüğünü tehdit eden yıkıcı bir güçtür. Yeni yerel yönetimlerin vatandaşların yaşam kalitesine, temiz havaya, yaşam maliyetinin düşürülmesine ve yolsuzlukla mücadeleye odaklanmalarını teşvik ediyoruz.”
Genel Değerlendirme
Gözlemciler, seçimlerin genel olarak sakin ve rekabetçi geçtiğini kabul etmekle birlikte, hâlâ giderilmeyen yapısal sorunlara dikkat çekti. Özellikle kampanyalarda eşit koşulların sağlanamaması, seçmen listelerinin doğruluğu, seçim sistemine erişim ve yerel odaklı politikaların zayıflığı ana eleştiriler arasında yer aldı.
