Ana geçim kaynağının tütün olduğu Kuzey Makedonya’nın doğusundaki Türk vatandaşlar tütünlerinin satılamamasından şikayetçi.
Seyyid EMİN / TİMEBALKAN ÖZEL
Kuzey Makedonyalı Türk çiftçiler bu sene ellerinde kalan tütünlerden dolayı kan ağlıyor. Hükümet ve Tarım Bakanlığı’nın tütüncülerle anlaşmalarını açıklamasına rağmen sahada durumun böyle olmadığı görülüyor.
Türk tütüncülerin durumunu İştip’in Radanya Köyü’nde yaşayan ve tütüncülükle uğraşan Üzeir Süleyman ile Karbintsi Belediyesi’ne bağlı Pırnalı Köyü’nde tütüncülükle uğraşan İsmail Yakup ile konuştuk.
5 kişilik aile olarak sadece tütüncülükle geçindiklerini söyleyen Üzeir Süleyman, yaklaşık 4 buçuk ton tütün haasadından sadece 1 yona yakın tütün satabildiğini ve elinde satılmamış 3 buçuk ton tütün bulunduğunu belirtti.
– “Sözleşme yapılırken önceden ne kadar tütün alınacağı belirlenmiyor”
Tütünlerin elde kalmasının ana sebebinin yapılan sözleşmelerdeki sorunlardan kaynaklandığını ifade eden Süleyman, “Bazı anlaşılmamış durumlar da var. Sözleşme yapılırken önceden ne kadar tütün alınacağı belirlenmiyor. Örneğin benim geçen sene 1 dekarlık sözleşmem vardı ve 3 ton tütün sattım. Bu sene 5 – 6 dekarlık sözleşmem var ve sadece 1 tona yakın tütün satabildim.” ifadelerini kullandı.
Fiyatların düşürülmesiyle eldeki tüm tütünlerin alınacağının söylenmesine rağmen tütünlerin alınmadığını kaydeden Süleyman, bu seneki tütün kalitesine göre tütünün kg fiyatının 200 denarın altına düşmemesi gerektiğini belirtti.
– (Tarım) Bakanı buyursun gelsin tütünleri gösterelim
Tarım Bakanlığı ile tütüncüler arasında anlaşmaya varıldığının doğru olmadığını belirten Süleyman, “Bize Tarım Bakanlığı’nın açıklamasının herhangi bir faydası dokunmadı. Radanya’da sadece ben değil Radanya halkının %80’inin tütünlerinin %80’i elde kalmış durumdadır. Bunu açık ve net söylüyorum. Bakan buyursun gelsin izah edelim tütünleri gösterelim.” değerlendirmesinde bulundu.
Satım için hazır bir şekilde 50 kutu tütünün bulunduğunu söyleyen Süleyman, “Siyasetçi değilim, hiçbir partiye de dahil değilim ancak gönül ister ki bakan eğer inanmıyorsa buyursun gelsin köyümüzde bir kahvemizi içsin halkımızın durumunu yerinde görsün. Eğer ki inanılmıyorsa, yalan olduğu düşünülüyorsa buyursunlar gelsinler, hiç sıkıntı değil.” ifadelerini kullandı.
Söz konusu durumla ilgili nasıl bir çözüm bekledikleri sorusuna ise Süleyman, “Şahsen çözüm olacağını düşünmüyorum. Çünkü şimdiye kadar herhangi bir gelişme yok. Nasıl bir çözüm olacak bilmiyorum. Ben 5 kişilik bir aileyim 1 ton tütün sattım. 1 ton tütünden yaklaşık 2 bin euro civarı para aldım. 2 bin euro ile seneye bu zamana kadar yaşamak zorundayım, 5 kişilik bir aileyle, 2 çocuğum okula gidiyor. Nasıl sonuna çıkacağız bilmiyorum.” yanıtını verdi.
– Amacımız milletin elindeki tütünlerin alınıp sayılması
Pırnalı Köyü’nde yaşayan ve 7 kişilik bir ailede tütüncülükle uğraşan İsmail Yakup da tütün alım sözleşmeleriyle ilgili ciddi sorunlar olduğunu vurguladı.
Ellerindeki tütün ile ilgili bilinmemezlik olduğunu belirten Yakup, “Ne olacak ne bitecek bilmiyoruz. Bizim beklediğimiz fiyatlar verilmedi ve tütünler hiç alınmadı. En az 180 denar olmalıydı tütün. Milleten fazlasıyla kilosu 70 – 80 denara aldılar.” diye konuştu.
Tütünlerin milletin ellerinde kalmaması gerektiğine dikkati çeken Yakup, “Bakanlık nasıl düşünüyorsa bir şekilde tütünleri toplasın alsın. İnsanların tütünleri kolilerde kaldı, fotoğraflarda da gördünüz. Yüzlerce koli tütün ellerde kaldı.” şeklinde konuştu.
Tütün sıkıntısının sadece Türk tütüncülerle ilgili olmadığını ve tüm bölgede sorunun yaşandığını kaydeden Yakup, amaçlarının sadece milletin elindeki tütünlerin alınıp satılması olduğunun altını çizdi.
