Deniz Rizvançe 6. Seçim bölgesinde VMRO DPMNE’nin “Daha İyi Bir Makedonya İçin” koalisyonu listesinde milletvekili adayı olarak 7. sırada yer aldı. 11 Aralık seçimleri öncesi TİMEBALKAN’ın sorularını yanıtlayan Deniz Rizvançe, önümüzdeki 4 yılda ilk hedeflerinin Türklerin en yoğun yaşadıkları bölgelerde serbest gümrük bölgelerinin kurulması, sanayi bölgelerinin açılması ve altyapı sorunlarının çözülmesi olduğunu kaydetti.
TİMEBALKAN
Neden VMRO-DPMNE?
Öncelikle şunu belirtmek isterim ki her siyasi oluşumun hedefi iktidar olmaktır. İktidar olmanın verdiği enstrümanları ve avantajları kullanarak halkına veyahut hitap ettiği kitleye hizmet sunmaktır. “Daha İyi Bir Makedonya İçin” koalisyonunun iktidar olacağına inanıyoruz. Parti olarak iktidar olmadan da halkımıza hizmet götürme çalışmalarımız oluyordu . Bunların bazıları Türk kamuoyunda bilinirken çoğu da medyada yer almıyordu. Neden VMRO-DPMNE sorusuna gelince diğer tarafın samimiyetinden memnun değildik. Garp kurnazlığı yaparak bütün ellerindeki sosyal ve görüntülü medya organlarında bizim partiye garantili yerden milletvekili adaylığı vereceklerini yaymış. Parti içlerinden aldığımız duyumlara göre bu karar kongrede icra kurulundan hem de merkez yönetim kurulundan geçmiş. Son anda her ne olduysa, hiç kimsenin bu konu hakkında malumatı yok, bu karar değişmiş garantili yerden milletvekili adaylığı başka bir partiye verilmiş. Bizi zaman darlığı sebebiyle köşeye sıkıştırarak onlarla anlaşmaya mecbur kalmamızı sağlayacaklardı akılları sıra. Bu hareketemizle TMBH hiçbir büyük partinin güdümünde olmadığını, kimseden direktif almadığını ve de hiçbir büyük partinin uydu partisi olmadığını ispatlamış oldu .
Parti programlarınız var mı? Programınız kaç sayfalık ve neler içermektedir? Vurgulamak istediğniz en önemli nokta hangisi?
Evet parti programımız var. Bu programın kaç sayfa olduğundan ziyade daha önemlisi ne içerdiği. Parti programımızı birçok komisyonun raporlarına göre hazırladık. Ben Sağlık ve Çevre komisyonundaydım ve özellikle Gostivar bölgesinde arkdaşlarımızla yaptığımız araştırmalar neticesinde belli raporlar hazırladık. Ne tesadüftür aslında bu konudaki eksiklikler iktidar tarafından biliniyormuş ve yayımladıkları “Realno” – “Gerçekçi” adıyla kitapta bu eksikliklere yer vermişler.
Partinizin önümüzdeki dört yılda Makedonya Türklerini sevindirecek en önemli projesi ne?
Önümüzdeki 4 yılda Türklerin en yoğun yaşadıkları bölgelerde serbest gümrük bölgelerinin kurulması, sanayi bölgelerinin açılması ve altyapı sorunlarının çözülmesi ilk hedefimiz. Kurulacak bölgelerde TMBH olarak Türk işadamlarının yatırım yapması için yoğun lobi faaliyetlerinde bulunacağız.
Makedonya Türklerinin sizlere göre en büyük sıkıntıları ne? Ve bu sıkıntıları çözme noktasında ne gibi çalışmalarınız olacak?
Bir ülkenin geleceği o ülkenin insanlarının göreceği eğitime bağlıdır.
Makedonya’nın mevcut eğitim sistemi Yugoslavya’nın bir üyesi olduğu yıllarda geliştirildi. Bildiğiniz gibi Makedonya’da Türkçe eğitim anaokul seviyesinden başlar ilkokul, ortaokul, lise şimdi bir de 2 yıldan bu yana faal olan ve Türkçe eğitim veren üniversitemiz var. Eğitim sistemimizde her dönem belirli düzenlemer yapılmasına karşın yine de birçok sorunlar vardır. İlk başta kadro sorunumuz var. Ücra bölgelerde yeteri kadar öğretmenlerimiz yoktur. Bazı bölgelerde 1-4’e kadar aynı sınıfta eğitim gören öğrencilerimiz var .Bunu son dönemlerde Makedonya’da ve Türkiye’de eğitim görmüş , memleketine geri dönen arkadaşlar sayesinde aşmaya çalışıyoruz. Ondan sonra kitap ve okul gereçleri sorunumuz var. Bu yıl Türkçe’ye çevrilmiş bazı kitaplar dağıtıldı Eğitim Bakanlığı tarafından. Ancak o kitaplarda tercüme hataları ve bazılarında bizim gelenek ve göreneklerimizle uyuşmayan içerikler var. Zaten sosyal medyalarda bireysel olarak birçok kişi bu şikayeti dile getirdi. Bu kitapların uzman kişiler tarafından tercüme edilmesi ve gözden geçirilmesi gerekli. Tabi ben bu sorunların partimizdeki eğitimci kişiler tarafından üstesinden geleceğimiz inancını taşımaktayım . Ondan sonra öğrencilerimizin ulaşım sorunları var. Kırsal bölgelerdeki öğrencilerimiz okullarına ulaşmakta sorun yaşıyor. Bunlar aşılmayacak sorunlar değil. Ben bütün bu sorunların iyi niyet ve temiz duygularla çalışarak aşılmasının mümkün olacağı kanaatindeyim.
Siyasi arenada Türklerin şu anda 3 siyasi oluşumu bulunmakta. Bunların her biri burada yaşayan Türklere hizmet ve fayda vermesi için var. Bizim bu siyasi oluşumlara yapıcı eleştiriler getirmemiz ve Türklük adına yapılan bütün hizmetleri desteklememiz gerekir. Tabi gönül ister ki bu oluşumlar tek çatı altında daha güçlü bir şekilde ve daha geniş bir çapta hizmet etme olanağına sahip olsunlar. Türk Milli Birlik Hareketi’nin isminde de anlaşılacağı üzere en temel misyonlarından biri de bu. Türklere faydalı olabilecek her türlü projenin yanında olacağız ve desteklerimizi bugüne kadar olduğu gibi esirgemeyeceğiz. Bundan sonra da halkımız bizleri daha da yakınında hissedecek.
Ekonomik sorunlar – malumunuz Makedonya’da yaşayan Türklerin ekonomik sorunları büyüktür. Belki de bütün bu sorunların en temelinde yatan da Makedonya’daki Türklerin ekonomik durumlarıdır. Tabi bu ülke ekonomisiyle de doğru orantılıdır. TMBH heyetiyle birlikte gittiğimiz yerlerde görüyoruz ki halkımız ekonomik zorluklarla mücadele ediyor. Önümüzdeki dönemlerde bunun aşılacağı ümidini taşıyoruz. 11 Aralık seçimlerinden sonra ekonomi alanında hem ülke olarak hem de Makedonya Türkleri olarak kalkınacağımızın beklentisi içerisindeyiz.
Sosyo kültürel alanda Türklerin karşılastığı en büyük sorun asimilasyon sorunudur. Asimilasyon sorunu yıllardan bu yana süregelen bir sorundur ve milli kimliğe hassasiyeti olan kişileri bu sorun derinden etkilemektedir. Bu topraklarda Türk varlığını devam ettirmek ve diri tutmak gibi bir mecburiyetimiz vardır. Son dönemlerde anavatanımız olan Türkiye’den de kültürel alanda da TİKA vasıtasıyla çok büyük yatırımlar yapılmakta. İnşallah önümüzdeki dönemlerde bu yardımlar daha da artacak ve buradaki Türklerin de en temel sorunu olan bu konudan kurtulmaya çalışılacak.
Yer aldığınız koalisyonların samimiyetine inanıyor musunuz? İnanıyorsanız neden? Makedonya’da yaşayan Türklere ne gibi vaatlerde bulundular. Şunu hatırlamakta fayda var, iktidara yakın bir TV’nin baş ve sorumlu yazarı Türklere hakaret etti. VMRO DPMNE’den herhangi bir kınama gelmedi. MSDB’ye yakın Profesörler Plenumu yayınladıkları bir bildiride Türk güvenlik güçlerine karşı yakışıksız ifadeler kullanmıştı.
Evet hatırlattığınız gibi iktidara yakın bir TV’nin baş ve sorumlu yazarı öyle bir hata yapmıştı, biz o zaman da sert bir bildiriyle eleştirmiş ve TV önünde protesto yapmıştık . Yine aynı çizgideyiz. Gözden kaçan bir konu daha var, o yayında muhalefet lideri konuktu. Muhalefet liderinin Türklere yapılan bu hakarete suskun kalması da manidar. Dediğiniz gibi MSDB’ye yakın Profesörler Plenumu Türk güvenlik güçlerine yakışıksız ifadeler kullanmıştı. Biz yine tüm samimiyetimizle sert bir dille yazılan bildiriyle eleştirmiştik. Burada da gözden kaçan bir konu daha var. Başka bildirilerini Makedonca yapan profesör plenumunun Türk üyeleri bu konudaki eleştirilerini sadece Türkçe dilinde yapmaları manidar. Ne şiş yansın ne kebap hesabı.
Neden her üç Türk partinin yer aldığı ve Makedonya Türklerinin genel çıkarlarını koruyacak ortak bir platform şimdiye kadar kurulmadı? Makedonya’da yaşayan Türkler seçimlerden sonra böyle bir sürprizi bekleyebilir mi?
Çok güzel bir soru ve de sonuçarından tüm Makedonya Türklerinin muzdarip olduğu bir soru. Makedonya’da yaşayan bütün Türklerin özlemini çektiği konu. Bizim partimizin isminde de milli birlik sözcükleri geçiyor. Biz de bu özlemle yanıyoruz. Bence TMBH’nin en büyük misyonu şimdi başlıyor. Bu misyon da tam da bu konu üzerinde olacak. Koalisyona girer girmez TDP’ye adil seçim anlaşması sunduk. İhtiyaca göre bazı bölgelerde ortak seçim bürosu açmak gibi. Biz yılmayacağız ve bu konuda daha çok çalışacağız. Neden olmasın, Makedonya Türkleri seçimlerden sonra böyle bir süprizi bekleyebilir.
11 Aralık erken parlamento seçimleri sonrası beklentileriniz neler?
11 Aralık seçimlerinden sonra beklentilerimiz iktidar partisinin verdiği sözleri yerine getirmesi ve bizim projelerimize de destek vermesi.
Makedonya’da yaşayan Türkler tek başına seçimlere çıkmak için ne zaman hazır olacaklar? Şimdiye kadar çıkmamanın sebepleri neler?
TMBH 2008 seçimlerine tek başına katılmıştı. Tabi şu anki seçim sisteminde bir Türk partisinin tek başına seçimlere katılması Türklere pek fayda sağlamayacak. Seçim sistemi değişip bütün Makedonya tek seçim bölgesi olduğu zaman Türkler seçimlere tek başına çıkmak için hazır olacaklar.
Eğer Türk asıllı bir Makedonya vatandaşı, yasal seçme hakkını kullanarak VMRO-DPMNE ve MSDB’ne oy vermeden, sadece bir Türk partisine oy vermek isterse sizce bu hakkını nasıl kullanacak. Şu anki duruma göre sadece koalisyon listelerine oy vermekle bir bakımdan vatandaşın yasal hakkı kısıtlanmış değil mi?
Evet doğrudur vatandaşın hakkı kısıtlanmış olacaktır. Zaten sorunun içinde de cevabı gizli malesef şu andaki duruma göre bu mümkün gözükmüyor. Daha önce değindiğim gibi bu sadece şu anki seçim sisteminin değişmesiye mümkün.
Makedonya’daki FETÖ yapılanması ile ilgili düşünceleriniz neler ve bununla ilgili ne gibi çalışmalar yapacaksınız?
FETÖ yapılanması hakkında düşüncelerim Türkiye devletinin düşünceleriyle aynı doğrultuda. Bizler Türkiye aşığıyız. Dolayısıyla Türkiye’ye zarar getirecek herhangi bir yapılanma veyahut oluşumun pek tabi ki karşısında olacağız. Zaten genel başkanımız Makedonya’da MATUSİTEB tarafından düzenlenen “Milli İradeye Destek, Darbeye Hayır” mitinglerinin tamamına katılarak safımızı açık bir şekilde belli etti. Makedonya yapılanması ile ilgili yapacağımız çalışmalar kesinlikle Türkiye’nin çizeceği rota doğrultusunda olacaktır. Bu büyük yapılanmaya karşı yürütülecek çalışmaları pek tabi ki şu anki sınırlarından çok çok daha büyük bir ülke olan Türkiye’nin yardımları sayesinde olacak.