Yüksek dağ ekosistemlerine uyum sağlamış türlere ev sahipliği yapan ve Avrupa’da önemli bir ekolojik koridor oluşturan Slovenya Alpleri’ndeki Avrasya vaşağının varlığı, ciddi bir gerileme riskiyle karşı karşıya bulunuyor.
Anadolu Ajansı’nın, küresel ısınma ve Alpler bölgesindeki etkilerine odaklanan “Avrupa’nın Zirvesi: Alpler” başlıklı dosya serisi kapsamında yayımlanan son haberinde, Slovenya Alpleri’ndeki yaban hayatı mercek altına alındı.
Alpler’in bir bölümünü kapsayan Slovenya, buzul vadileri ve yüksek rakımlı ormanlarıyla, nadir ve tehdit altındaki bitki ve hayvan topluluklarına ev sahipliği yapıyor. 2025 Avrupa Doğa Koruma Ödülü’ne layık görülen “Vaşağın Yaşamı” projesi, Alpler genelinde vaşağın varlığını güçlendirmeyi amaçlayan uluslararası bir koruma girişimi olarak öne çıkıyor.
Slovenya Orman Hizmeti’nden Miha Marence, Anadolu Ajansı’na yaptığı açıklamada, bu orta büyüklükteki yaban kedisinin nüfusundaki düşüşün ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirtti. Marence, proje kapsamında vaşakların genetik izolasyonu önlemek amacıyla Karpatlar bölgesinden taşındığını ifade etti.
Marence, projeye verilen ödülün, genetik çeşitliliğin artırılması ve taşınan vaşakların başarılı şekilde üremesi sayesinde kazanıldığını vurgulayarak, girişimin aynı zamanda kurumlar ve yerel topluluklar arasında güçlü bir iş birliği sağladığını dile getirdi.
Slovenya Orman Hizmeti’nin her yıl yaklaşık 20 ulusal ve uluslararası projede yer aldığını belirten Marence, bu çalışmaların türlerin yaşam koşullarını iyileştirmeye yönelik somut uygulamalara odaklandığını söyledi.
Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’ne (IUCN) göre, Rusya hariç Avrupa genelinde Avrasya vaşağı nüfusu yaklaşık 9 ila 10 bin olarak tahmin ediliyor. IUCN’nin Kırmızı Listesi verilerine göre, Alpler’de 140–170, Dinarik bölgesinde ise yaklaşık 140 vaşak bulunuyor.
Slovenya’da ise koruma çalışmaları sayesinde vaşak sayısının yaklaşık 50’ye ulaştığı, bu bilginin 2024–2025 dönemine ait “Vaşağın Yaşamı” projesi ve Slovenya Orman Hizmeti raporlarında yer aldığı bildirildi. Avrupa Birliği tarafından finanse edilen proje kapsamında, yakın akraba çiftleşmesini önlemek ve popülasyonu güçlendirmek amacıyla Karpatlar’dan vaşaklar taşındı.
Avrasya vaşağı, Avrupa ve Asya’ya özgü bir tür olup, boreal ormanlardan ve taygalardan dağlık bölgelere, hatta Orta Asya’daki yarı kurak alanlara kadar geniş bir coğrafyada yaşamını sürdürüyor.
