Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Sırp üyesi Milorad Dodik, Ukrayna’daki savaşın, Sırp Cumhuriyeti’nin (RS) Bosna Hersek’ten “ayrılma” planlarının ertelenmesine neden olduğunu söyledi.
Dodik, Banja Luka kentinde gerçekleştirilen RS Halk Meclisi oturumunun ardından yaptığı açıklamada, askeri ve vergilendirme gibi ulusal düzeydeki kurumların entite düzeyine çekilmesine ilişkin yapılacak oylamanın Ukrayna’daki savaş nedeniyle ertelendiğini, “hurdaya çıkarılmadığını ve Rusya’nın bu oylamayı desteklediğini” savundu.
Kurumların entite düzeyine çekilmesinin RS’in Bosna Hersek’ten ayrılması anlamına geldiğini ifade eden Dodik, “RS’in ayrılma planı Ukrayna’daki savaş nedeniyle ertelenmek zorunda kaldı. Rusya’ya yaptırım uygulanmasına karşıyız. Dolayısıyla Bosnalı Sırpların Bosna Hersek’in kurumlarından çekilmesini şimdilik durdurduk” değerlendirmesinde bulundu.
Dodik, RS’in Ukrayna’daki savaşa ilişkin “tarafsız” tavrını sürdüreceğini sözlerine ekledi.
Dodik, daha önce, ulusal düzeyde yetkili Bosna Hersek İlaç ve Tıbbi Malzeme Kurumunun yetkilerini RS bünyesinde kurulacak yeni bir kuruma devretmeye ilişkin kanun teklifinin RS Meclisinde kabul edilmesini sağlamıştı.
Entite düzeyinde kurulacak bir kurumun varlığı RS’nin “paralel” bir devlet hazırlığında olduğu şeklinde nitelendirilirken, Dodik’in ayrılıkçı söylemleri ve hareketleri Bosna Hersek’te yeniden savaş olur mu sorularını gündeme getirmişti.
“Dünyanın en karmaşık siyasi sistemlerinden biri”
Bosna, ülkedeki Boşnaklar, Hırvatlar ve Sırplar arasında 1992-95 yılları arasında yaşanan kanlı savaşı sona erdiren 1995 Dayton Anlaşması’ndan bu yana iki özerk bölgeye ayrılmış durumda.
Sırpların çoğunlukta olduğu Sırp Cumhuriyeti ve Boşnak-Hırvatların çoğunlukta olduğu Bosna Hersek Federasyonu büyük ölçüde etnik çizgide yönetiliyor ve etnik grupların liderlerinin on yıllardır huzursuz bir şekilde işbirliği yaptığı çok etnikli bir merkezi hükümet tarafından birbirine bağlanıyor.
Barış anlaşmalarıyla oluşturulan siyasi sistem, ülkenin üç ana etnik grubunun iç siyasete hakim olmasını ve kilit karar alma süreçleri üzerinde kontrol sahibi olmasını sağlayan dünyanın en karmaşıklarından biri.
Aralık ayında RS parlamentosu bağlayıcı olmayan ve ayrılmanın önünü açmayı amaçlayan bir önergeyle Bosna’nın silahlı kuvvetleri, yargısı ve vergi sistemiyle bağların koparılması için çalışmalara başlanması yönünde oy kullanmıştı.
Bu oylama, 1990’lardaki savaşın sona ermesinden bu yana Bosna’nın en kötü siyasi krizlerinden birini tetikledi ve Dodik’e karşı hem Londra hem de Washington’dan yaptırımların yanı sıra AB’den de uyarılar gelmesine neden oldu. Rusya ise bu hamleyi destekledi.
Mayıs ayı sonunda Dodik, Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel’e Bosna’nın tarafsızlığını koruması ve Ukrayna’yı işgali nedeniyle Rusya’ya karşı AB yaptırımlarına katılmaması gerektiğini söyleyerek, şu ana kadar Rusya’ya yaptırım uygulamayı reddeden tek Avrupa ülkesi olan Sırbistan’ın tutumunu yinelemişti.
euronews
