Vahida Tvico, “Ne olduğunu anlayamadım. Patlama sesinin beni nasıl sağır etmediğini anlamıyorum. Tezgahlar üzerindeki kanları görünce, bayıldım. O sahneler izlenecek gibi değildi.”
Bosna Hersek’te 1992-1995 yıllarındaki savaşta Sırp Cumhuriyeti Ordusu’nun başkent Saraybosna’daki “Markale” pazar yerine düzenlediği saldırıya tanık olan Vahida Tvico, katliamdaki sahnelerin hala gözlerinin önünde olduğunu söyledi.
Saraybosna’da 5 Şubat 1994’te “Markale” pazar yerine kocasıyla, ellerindeki ürünleri satmak ve çocuklarının ihtiyaçlarını karşılayabilmek için giden Tvico, aradan geçen 30 yılın ardından, o gün yaşadıklarını AA muhabirine anlattı.
Saraybosna’daki 1425 gün süren kuşatmanın her gününün kritik olduğunu belirten Tvico, evden pazar yerine her gidişlerinde keskin nişancıların hedefinden kaçmak için mücadele ettiklerini söyledi.
Tvico, katliamın yaşandığı gün bulunduğu noktada, o gün gördüklerini şöyle anlattı:
“Havan topu düştüğünde tam burada duruyordum. Kaçmak istedim, nereye gideceğimi bilmiyordum, kocam beni birden çekti. Ne olduğunu anlayamadım. Patlama sesinin beni nasıl sağır etmediğini anlamıyorum. Tezgahlar üzerindeki kanları görünce, bayıldım. O sahneler izlenecek gibi değildi.”
“Gördüklerim karşısında korkudan kalbim duracaktı”
Tvico, katliamda şahit olduğu sahnelerin hala gözlerinin önünde olduğunu belirterek, katliamın her yıl dönümünde bir önceki yıla göre daha da zorlandığını ifade etti.
Patlama sonucu kopan insan uzuvlarını gördüğünü dile getiren Tvico, “Gördüklerim karşısında korkudan kalbim duracaktı.” diye konuştu.
Tvico, olay günü yaşananları anlatırken hala zorlandığını kaydederek, kocasının o an bir tanıdıklarıyla tokalaştığını ve havan topunun düşmesiyle, o kişinin de gözleri önünde hayatını kaybettiğini söyledi.
O gün pazar yerinin “ana baba günü” olduğuna işaret eden Tvico, “O günü asla unutamam. Çok zor, çok kötü şeyler oldu.” dedi.
Tvico, oğlunu da ülkedeki savaşta, 10 Haziran 1993’te yine havan topu saldırısında kaybettiğini belirterek, oğlunun cesedini kendi elleriyle taşıdığını söyledi.
Genç nesillerin güzel günler yaşaması ümidini dile getiren Tvico, “Kavgaların, sorunların, özellikle de savaşların olmadığı bir gelecek umuyorum.” ifadesini kullandı.
Savaşta Saraybosna’da 11 bin 541 sivil hayatını kaybetti
Savaşta başkent Saraybosna’yı kuşatma altında tutan Sırp birliklerince Markale’deki pazar yerine ilk olarak 5 Şubat 1994’te havan topu saldırısı düzenlendi. Bu saldırıda 68 kişi hayatını kaybetti, 144 kişi yaralandı. 28 Ağustos 1995’te yapılan saldırıda ise 43 sivil öldü, 84 kişi yaralandı.
Lahey’deki Eski Yugoslavya Uluslararası Ceza Mahkemesi (ICTY), pazar yerine yapılan saldırıların Sırp birliklerince gerçekleştirildiğini kanıtlarla ortaya koyarken, katliamın sorumlularından Bosnalı Sırp komutan Dragomir Milosevic 29 yıl hapse mahkum edildi.
Saraybosna’nın kuşatılması ve kuşatma boyunca işlenen insanlığa karşı suçlar nedeniyle Lahey’de yargılanan eski Sırp komutanlardan Stanislav Galic de müebbet hapis cezasına çarptırıldı.
Ülkedeki savaşta, Saraybosna’da 2 bine yakını çocuk 11 bin 541 sivil hayatını kaybetti.