Anayasa Mahkemesi başkanlığına seçilen Salih Murat, Makedonya Haber Ajansı (MİA) ile yaptığı röportajda kendisine yönlendirilen soruları cevaplayarak Meclisin Anayasa Mahkemesi hakkında yeni kanun getirmesi, Cumhurbaşkanı’nın af hakkı kanunu, Anayasa Mahkemesinin bütçesi, süreçlerin belirli tarihle sınırlandırılması ve yeni kadrolar hakkında değerlendirmelerde bulundu. Murat, Anayasa’nın 113. Maddesi çerçevesinde Meclisin Anayasa Mahkemesi’yle ilgili düzenlemeler getirebileceğini söyledi.
Haris Süleyman
Son zamanlarda ülkenin gündemini oluşturan, Meclisin, Anayasa Mahkemesi hakkında düzenlemler yababileceğini öngören kanunun getirilmesi hakkında MİA muhabirinin “Ülkemizin Anayasası, Anayasa Mahkemesi için kanunun olmasını öngörmediği halde Meclisin böyle bir kanun getirmesi gerekli midir, yoksa Anayasa Mahkemesi, şimdiye kadar “İşlem Usulü” çerçevesinde çalışmaya mı devam etmelidir? Meclisin Anayasa Mahkemesi hakkında böyle bir kanun getirmesi durumunda, Anayasa Mahkemesinin kanunla değil, kendi kanununa göre hareket etmesini yönlendiren Anayasanın 113. maddesi ihlal edilecek mi?” sorusuna Anayasa Mahkemesi Başkanı Salih Murat şu yanıtı verdi:
“Bu soruyu cevaplamak için öncelikle Anayasanın 113. maddesi, Anayasa Mahkemesinin çalışma usulü ve işlemi mahkeme kararıyla düznlenmesi doğrultusunda olduğunu belirtmek gereklidir. Birincisi, bunun, hükümetten bağımsız bir kurum olarak, Anayasa Mahkemesine anayasal statüden kaynaklanan belirli bir düzenleme özerkliği verildiğini göstermektedir. İkincisi, verilen hükümle bu özerkliğin sınırları belirleniyor yani mahkeme kararıyla sadece mahkemenin çalışma usulü ve işlemiyle ilgili konular düzenlenebiliyor. Üçüncüsü, bu konu hakkındaki düzenleme Anayasa Mahkemesine münhasır yetkisine aittir ki bu da meclisin veya başka bir mevzuat getiricisinin, bu durumda hükümetin, bu konular hakkında düzenlemeler getiremeyeceği anlamına gelmektedir. Dördüncüsü, böyle bir kanunun getirilmesi öngören anayasal bir talimat her ne kadar olmasa da, bu hüküm Anayasa Mahkemesi hakkında bir kanunun getirilmesini yasaklamamaktadır.”
Af kanununun 11-a maddeli ek kanunuyla ilgili işlem başlatması ve genel af kanununun reddedilmesiyle ilgili soruya Anayasa Mahkemesi Başkanı bu kanununun değerlendirilme sürecinin devam ettiğini ve ikinci aşamada olduğunu belirtip “Bu kanun, anayasal olup olmadığı konusunda mahkemede şüphe uyandırmıştır. Dolayısıyla mahkeme oturumunda kararla ilgili işlem başlatma metninin tespit edilmesi ve mahkemenin bu şekilde karar almasının nedenleri açıklanması gerekir. Bu karar, itiraz edilen kanunun taşıyıcısına, bu durumda Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Meclisine ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti gibi işlemin diğer olası katılımcılarına zorunlu olarak teslim edilir. Onların yanıtları, kabul ettikleri tarihten sonra belirli bir tarihe kadar teslim edilmeli ve nihai karar alınırken bu yanıtların göz önünde bulundurlması gereklidir. Dolayısıyla, belirli bir tarihe bağlı kalmak nankörce olur. Ancak bu kanunla birlikte bütün işlemleri, çalışma kuralları ve belirlenen tarihler içerisinde el alıp çözmeye çalışacağım.” şeklinde cevapladı.
Salih Murat ayrıca hukuki güvenliğin sağlanmasında önemli bir etken olan işlemlerin çözülmesinde tarihin belirlenmesi konusunda son belirleme tarihlerin belirlenmemesi gerektiğini ifade etti. Bununla birlikte uzman kadroların alınması konusuna değinmeyen Murat, Anayasa Mahkemesinin yeni kadroların gelmesiyle kadro sayısının arttırılması gerektiğini dile getirdi.
Anayasa Mahkemesi Başkanı Salih Murat bunun dışında bütçenin de mevcut sisteme göre Maliye Bakanlığına bağlı olmaması gerektiğini ve Anayasa Mahkemesinin bağımsız ve daha büyük bütçeye sahip olması gerektğini savundu.
