Prizren Yunus Emre Enstitüsü’nde Eldar Uka tarafından yazılan iki kitabın tanıtımı yapıldı.
Bir Medeniyet İzinde Balkanlar isimli kitabın tanıtımı Fetnan Derviş tarafından yapıldı.
Fetnan Derviş konuşmasında kitabı değerlendirirken şu ifadelere yer verdi:
“’Medeniyet’ kavramının milletlerarası ortak değerler, çok kültürlülük anlamı dolayısıyla, kitaba bu isimin verilmesinin manidar, çünkü kitapta Balkanların çok kültürlü tarihi mirası konu edinmiştir.
Kitapta 6 ülke (Kosova, Kuzey Makedonya, Arnavutluk, Karadağ, Bosna ve Hersek ve Sırbistan) ülkelerinde 25 şehir ve yaklaşık 200 tarihi eser, yazarın dediği gibi ‘kültür mozaiği oluşturan, doğal ve tarihi zenginliği ile kendine hayran bırakan ve ziyaret eden herkesete kendinden bir parça bulabileceği bir yarımada olan Balkanlar’ hem akademik hem de genel okuyucuya hitap edecek şekilde yazılmıştır.
Kitap sadece tarih bilimine değil aynı zamanda mimarlık tarihi için de yararlı bir eserdir. Bunlarla beraber günümüz için en önemlisi eserlerin günümüzdeki durumları hakkında da bilgi verilmiştir.
Kitapta ülke sunumlarına geçmeden önce ülke tarihi ve ilgili şehir tarihi hakkında bilgi verilerek tarihi miras konularına geçiş yapılmış, bu da konuya bütünlük sağlamak açısından önem arz etmektedir. Kitapta tarihi eserlerle ilgili halk arasında var olan farklı anlatımlara da yer verilerek hem içerik zenginleştirilmiş hem de bu anlatımlar yazılı hale getirilerek sonraki nesillere aktarılması sağlanmıştır.
Bosna ve Hersek’te tarihi miras konuları ile beraber son Bosna savaşı hakkında da bilgiler verilerek tarihi eserlere verilen zarar – kültürosid fotoğraflarla da belgelenerek okuyucuya sunulmuştur. Eserin sonunda zengin bir bibliyografya sunulmuştur.
Tarihin tanıkları olarak kültürel miras taşınır ya da taşınmaz, sözlü ya da yazılı binlerce yıllık bir birikimdir. Kısaca kültürel miras mesaj taşıyıcıdır. Kültürel miras, bir toplumun üyelerine ortak geçmişlerini anlatan, aralarındaki dayanışma ve birlik duygularını güçlendiren bir hazinedir. Kültürel miras bir ülkenin kültürel sermayesidir. Kültürel mirasın önemli özelliğinden biri de kolektif hafızanın yetişmesine olan etkisidir. Kültürel miras ve kültürel farklılık bireylerin nefret duyguları ile yetişmemesi için ve kültürler arası anlayış ruhu ile çatışmaların engellenmesinde önemli rol oynar. Kitaba konu olan Eski Yugoslavya ülkelerinin yakın geçmişte yaşadıkları sorunlar dolayısıyla kolektif hafıza ve ortak geçmiş anlayışının oluşturulması, barışçıl ve sağlam bir geleceğin inşası için bir zarurettir. Eldar Uka’nın bu kitabı çok kültürlü tarih mirası konu edinerek ortak geçmiş, ortak miras, insanlık mirası anlayışıyla sunulmuştur. Bu da toplumsal belleği geliştirerek, kültürel ve tarihi mirası sahiplenme duygusunu geliştirir.
Kültürel mirasın bu belirtiğimiz önemi haricinde, 21. yüzyılda, kültürel miras devletin bütçesi için bir yük olmaktan çıkarak, önemli miktarda gelir getiren endüstriye dönüşmektedir. Yeni gelişme bağlamında kültürel miras, sosyo-ekonomik gelişmenin katalizörü olarak ve başlı başına ekonomi sektörü veya miras endüstrisi olarak tanımlanmaktadır. Bu eserle Eldar Uka hem ülkemizin hem kitaba konu olan ülkelerin kültürel ve tarihi miraslarının tanıtımına katkı sunarak kültür turizmine de katkı sunmuştur.
Bununla beraber Evlad – ı Fatihan olarak bize düşen görev ecdadımızın esasında halka hizmet olarak inşa ettiği ve günümüzde tarihi miras olarak ayakta kalan ve kültürel miras olarak ülke turizmine ve ülke ekonomisine katkı sağlayan bu eserlere buralarda yüzyıllardır varlığımızın kanıtı olarak sahip çıkmak ve bunları korumaktır. Eldar’ın yazdığı bu eser de bu açıdan önem arz etmektedir.”
Balkanlardan Tarihe Yansımalar isimli iki ciltlik kitabın tanıtımı ise Boşnakça dilinde Ferdi Redžepi PhD (c) ve Arnavutça dilinde Merjem Uka tarafından yapıldı.
Ferdi Redžepi kitapla ilgili şu ifadeleri sarf etti:
“Tarihçi Eldar Uka’nın bu eseri aslında teori ve pratiğin bir sentezidir. Bilindiği gibi Eldar, üst düzey bir teorisyen olmasının yanı sıra aynı zamanda bir turist rehberidir ve bu sayede tüm tarihi gerçeklerle doğrudan temas halindedir. Ayrıca bu kitaplar, akademik ortama hizmet etmenin yanı sıra, eğitim ve statü ne olursa olsun, toplumun her bireyinin, yani herkesin kolayca ulaşabileceği, okuyabileceği ve onlardan çok şey öğrenebileceği şekilde yazılmıştır. Bu, özellikle Prizren’de ve Eldar’ın çalıştığı diğer Balkanlar’daki yerlerde artan turistler için geçerlidir. Bu yüzden bu eserlerin hem Arnavutça ve Boşnakça, yani Balkanlarda konuşulan dillere, hem de İngilizceye çevrilmesi çok önemlidir. Eldar’ın yazmaya devam edeceğini ve eserlerinin hem bölgemizde hem de ötesinde daha iyi ve daha erişilebilir olacağını umuyoruz.”
Merjem Uka kitapla ilgili konuşmasında şöyle dedi:
“Eldar Uka, Kosova Cumhuriyeti Prizren şehrinin Ak yüzüdür ! Genç yaşına rağmen kaliteli işlere imza atmış bulunuyor, bizleri onurlandırdı! Dünyanın geçirdiği en kritik zamanında, insanlık corona mücadelesi verirken, herkesin aklında bir soru varken ‘corona’ bu döneme meydan okurcasına Eldar, yazarlığa başlar ve Balkanları kalemine alır. Eğitim döneminde okuduğu tarihi, iş hayatında karış karış gezdiği yerleri artık gelecek neslin de faydalanacağı, turizme katkı sağlayacağı kaleme döküp kitap yazarlığına geçer. Genç nesillere Balkanlar cevherini anlatıp vatan değerlerini anlamalarına ve ülkelerine daha bi tutkuyla sahip çıkmalarına vesile olacağına emin olabiliriz. Yazar Eldar Uka ‘ya yazılarını devamını temin ederiz, hayatında başarılar dileriz!”
