Makedonya’nın bir çok şehir ve köylerinde bulunan Türk öğretmen ve öğrencilerinin eğitim ve diğer sıkıntılarını dile getirebilmek için TIMEBALKAN olarak yollara düştük. İlk olarak ziyaretinde bulunduğumuz şehir Pirlepe ve ardından Resne oldu. Pirlepe şehrinin Debreşte köyünde bulunan Vera Tsiriviri İlköğretim Okulu’nda bir kaç Türk öğretmen ve öğrencilerle kısa ropörtajlar yaparak eğitimle ilgili sıkıntılarını öğrendik.
Aydın Davud / Fotoğraf: Tarık Emin
Bulunduğumuz bu ziyarette ilköğretim okullarında Türkçe eğitim gören öğrencilerin, kadro ve Türkçe kitap sıkıntısı olduğu ortaya çıktı.
Vera Tsiriviri İlköğretim Okulu’nun tarih öğretmeni Ayla Süleyman’a okulda ne gibi sıkıntılarla karşılaştıklarını sorduk.
Tarih öğretmeni Ayla, “Öğrencilerimiz Türkçe’yi çok iyi bilmiyorlar, şimdi öğreniyorlar. Okulda birazcık bu konuyla alakalı sıkıntımız var. Evlerde maalesef aileler çok fazla Türkçe konuşmuyor. Mümkün oldukça okulda düzgün bir şekilde Türkçeyi öğretmeye çalışıyoruz. Bu sıkıntı başarıya da etki ediyor. Ders kitaplarımız var fakat dokuzuncu sınıfta kullandığımız Makedoncadan Türkçeye tercüme edilmiş tarih kitabından memnun değiliz. Kitap eksiği olarak da yedinci sınıflarda biyoloji kitabı yok. Bir de öğretmen sıkıntısı var. Mesela ben tarih öğretmeniyim ama aynı zamanda biyoloji dersi de veriyorum. Sınıflarda aşağı yukarı 8 ila 15 Türk öğrenci bulunmaktadır’’ ifadelerini kullandı.
Debreşteliler Vera Tsiriviri okulunun ismini Ali Fethi Okyar olarak değişmesini istiyorlar
Pirlepe’nin Debreşte köyünde toplamda 700 hanenin bulunduğunu, 5.000 nufüsa sahip olduğunu ve bu nüfusun %80’inden fazlasının Türk olduğunu söyleyen coğrafya öğretmeni Soner Bayram Sönmez, aynı zamanda okulun ismi Vera Tsiriviri’yi değiştirmek istediklerini ve bunun yerine aile kökeni olarak Debreşteli olduğu için okulun ismini Ali Fethi Okyar olarak değiştirmek istediklerini söyledi. Aynı zamanda okulun en büyük eksiklerinden biri de kadro sıkıntısı. Sönmez, “Kitap sıkıntısı olarak altıncı sınıflarda Türkçe coğrafya kitabı bulunmuyor. Makedoncası çıktı fakat Türkçeye hala tercüme edilmedi’’ dedi.
Debreşte Vera Tsiriviri İlkokulunda eğitim gören Türk öğrencileriyle okuldaki sıkıntılar hakkında kısa ropörtajlar yaptık. Dokuzuncu sınıf öğrencisi olan Dilara Dautovska, Türk olmasına rağmen Türkçe anadilini okula başladığı yıllarda öğrenmeye başlamış. Dilara, “Ben anadilimi bilmiyordum fakat okulda eğitim görmeye başladıktan sonra Türkçe anadilimi öğrendim ve şimdi dokuzuncu sınıfım. Hep Türkçe konuşuyorum. Amacım liseyi burda bitirmek ve üniversite eğitimimi Türkiye’de alıp, doktor olmak.” şeklinde konuştu.
Aynı zamanda Türkiye doğumlu yedinci sınıf öğrencisi Abdullah Memedovski, tekrar memleketi olan Debreşte köyüne ailesiyle beraber yerleşip ilkokul eğitimini Vera Tsiriviri İlköğretim Okulu’nda almaya başlamış. Kendisiyle yaptığımız kısa ropörtajda bize,“Debreşte bana çok fazla şey öğretti ve Türkiye’yi aratmıyor’’diyerek ropörtajımızı sonlandırdık.
Resne şehrinde bulunan Mite Bogoevski İlköğretim Okulu ziyaretimizde okulun müdüresi Şeyla Dalip ile görüştük. Daha önce bu okulda beş yıl sınıf öğretmenliği yapmış ve şimdi okulun müdürü olarak atanmış.
Şeyla Dalip öğretmenimize eğitim ile ilgili yönelttiğimiz sorularda, Mite Bogoevski İlköğretim Okulu’ndaki sıkıntıların başında öğrencilerin azalması ve okulun maddi sıkıntılarının olduğunu öğrendik. Şeyla Dalip,“Türkçe okuyan öğrencilerimiz ikinci snıftan beşinci sınıfa kadar Türkçe eğitim görebiliyor. Beşinci sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar Türk öğrencilerimiz Makedonca eğitim alıyorlar. Beşinci sınıftan dokuzuncu sınıfa kadar Türkçe dersi olmamasının sebebi kadro sıkıntısından kaynaklanıyor.” açıklamalarında bulundu.
Uzun yıllardan beri Türkçe eğitimde yaşanan bu sorunların yakın zamanda çözüme kavuşacağı görülmüyor. Bunu ziyaret ettiğimiz Vera Tsiriviri ve Mite Bogoevski ikokulları öğretmenleriyle yaptığımız görüşmeler doğruluyor.
