Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Türkiye-Karadağ İş Konseyi Başkanı Naser Alim, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgınının Karadağ‘daki Türk yatırımlarını azaltmadığını ifade etti.
AA muhabirinin sorularını yanıtlayan Alim, Türkiye ile Karadağ arasındaki ekonomik ilişkileri ve salgının iki ülke ilişkilerine etkisini değerlendirdi.
Alim, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin son birkaç yılda ciddi oranda arttığına dikkati çekerek, “Ancak halen olması gereken seviyede değil. İki ülke arasındaki olumlu siyasi iklim, mesafe yakınlığı ve akrabalık ilişkilerinden dolayı bunun 2 ila 2,5 kat üzerine çıkabileceğini düşünüyorum.” dedi.
Karadağ‘a ihracatın 2019’da yüzde 66 artarak yaklaşık 131,5 milyon dolar seviyesine ulaştığını aktaran Alim, iki ülke arasındaki ticaret hacminin ise 2019’da bir önceki yıla göre yüzde 54,6 artarak 144,4 milyon dolara ulaştığını söyledi.
Alim, bu rakamın bugüne kadar ulaşılan rekor ticaret hacmi olduğuna işaret etti.
Karma Ekonomik Komisyonu Protokolleri çerçevesinde belirlenen 130 milyon dolar hedefinin aşıldığını kaydeden Alim, “Bu durum, 2020 hedefi olan 165 milyon dolarlık ticaret hacminin kolaylıkla kaydedilebileceğine işarettir. 2022 için hedeflenen 250 milyon dolar değeri için de umut vericidir.” diye konuştu.
– Karadağ‘da 3 binin üzerinde Türk firması bulunuyor
Alim, Karadağ‘ın birçok sektörde ithalata bağımlı ve imalat sanayi bakımından gelişmemiş bir ülke olduğunu belirterek, “Bu sebeple, sanayi ürünlerine yönelik herhangi bir sektördeki istihdam sağlayıcı yatırım, Karadağ ekonomisi ve ülkemizin yurt dışı yatırımları açısında önemli bir kazanım olacaktır.” dedi.
İki ülke arasında turizm, tarım, yenilenebilir enerji, altyapı, üstyapı, liman işletmeciliği ve finans sektörlerinde önemli fırsatlar gördüğünü söyleyen Alim, özellikle de turizm, tarım ile otel ve konut inşaatı alanlarında ciddi gelişmeler öngördüklerini aktardı.
Alim, Türkiye’nin daha çok bireysel firma ve girişimcilik bazında Karadağ‘a yöneldiğini kaydederek, DEİK olarak Karadağ‘ın doğru tanınması için çalışmalar yürüttüklerini ifade etti.
Türkiye’den Karadağ‘a 2019’da 34,4 milyon avro değerinde doğrudan yatırım yapıldığının altını çizen Alim, “2018, Karadağ’a yönelik ülkemiz yatırımları açısından dikkat çekici bir yıl olmuştur. Ülkemiz Karadağ’a yapılan doğrudan yabancı yatırımlarda yüzde 6,3’lük payla 5’inci sıraya kadar yükselmişti.” ifadelerini kullandı.
Alim, Karadağ‘da kayıtlı 3 bin 100’ün üzerinde Türk firması bulunduğunu, ancak bunun 350 ila 400’ünün aktif olarak çalıştığının tahmin edildiğini belirterek, Karadağ‘ın 2006’da bağımsızlığını ilan etmesiyle Balkanlar’da gelişmekte olan ülkelerin başında geldiğini vurguladı.
DEİK olarak ülkedeki gelişmeleri yakından takip edip Türk yatırımcılara gerekli yönlendirmeleri de yaptıklarını kaydederek, “En önemli altyapı projelerinden biri olan havalimanı ihalesinde finale kalan üç firmadan biri dünyaca ünlü Türk şirketi TAV. Bu ihalenin ipini TAV göğüslerse başka Türk yatırımcılarının da Karadağ‘daki yatırımlarının birkaç sektörde birden ivme kazanacağını hem planlamakta hem de öngörmekteyiz.” dedi.
– Salgın Karadağ yatırımlarını azaltmadı
Alim, Kovid-19 salgınında da iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin iyi bir şekilde devam ettiğini kaydederek, “Özellikle nisan ve mayısta bir düşüş olmasına rağmen, yaptığımız çalışmalar ve fiziki olmasa da sahada temasta bulunarak ticaretin durmaması için bütün imkanlarımızı seferber etmiş durumdayız.” diye konuştu.
Özellikle Karadağ‘ın temel ihtiyaçları, tıbbı eksikleri, gıda ve benzeri konulardaki ticaretinin normal yürüyebilmesi için çalışmaların kesintisiz devam ettiğini aktaran Alim, şunları söyledi:
“Çünkü Türkiye’deki sanayiciler fabrikalarını kapatmadı. Genel olarak üretimi yavaşlattık fakat durmadık. Hem Türkiye’mize hem dış dünyaya olan tedarik zincirinin kırılmaması için çalışmaya devam ettik ve bunu bulunduğumuz coğrafyada başarabilen nadir ülkelerden birisiyiz. Tabii her şeye rağmen satın alma gücü düştüğünden ticaret yarı yarıya düşmüş durumdadır. Üçüncü çeyreğin başlaması, turizmin Karadağ‘da tekrar canlanmasıyla sene başında koyduğumuz karşılıklı dış ticaret hedeflerini yakalayacağımızdan emin bir şekilde yolumuza devam ediyoruz.”
Salgının yatırımları geciktirdiğini ancak azaltmadığını ifade eden Alim, “Karadağ‘daki Türk yatırımları daha da artacaktır. Havalimanı ihalesine, Türk firması TAV çok ciddi hazırlanıyor. Diğer büyük projelerle ilgili bize gelen bir iptal olmayıp tam tersine yeni projelerin konuşulduğu ve bilgi amaçlı toplantıların düzenlendiği bir dönem içerisindeyiz.” dedi.
– Karadağ Devlet Hastanesine yardım
Salgın sürecinde Türkiye’nin dünya genelinde bir dayanışma örneği sergilediğini vurgulayan Alim, bu dönemde Alim Grup olarak, DEİK Türkiye-Karadağ İş Konseyi Başkanı sıfatıyla Karadağ Devlet Hastanesine 50 bin avro değerinde tıbbi yoğun bakım ünite yatakları gibi medikal ürünler gönderdiklerini söyledi.
Kuzey Makedonya doğumlu bir iş adamı olarak, oradaki bir hastaneye de 65 bin avro değerinde benzer bir yardımda bulunduklarını belirten Alim, sözlerini şöyle tamamladı:
“Kosova’nın da böyle bir şeye ihtiyacı olduğunu tespit ettik ve oradaki binlerce dostuma da el uzatabilmek için 50 bin avro olmak üzere, toplamda üç ülkeye 165 bin avro değerinde yardımda bulunduk. Türkiye Cumhuriyeti’nin kendi içerisindeki salgınla mücadelesi devam ederken, tüm dünya ülkeleriyle elindeki kaynakları paylaşma duygusu ile hareket ederek yardımda bulunması bizlere ilham kaynağı oldu. Bu dönem kazanma zamanı değil paylaşma zamanıdır.”
AA
