Dünyanın matematiğini bozan Kovid salgını ve eksi 10 soğuk hava koşullarında Kosova’da yapılan erken seçimde, yüzde 48’e yakın katılım oranı, bugüne kadar yapılan 8 seçimden en yüksek oranı oluşturuyor.
Seçimlerin olaysız geçmesi, seçmen ve partilerin seçimlere demokratik anlayış içinde katıldıklarını ortaya koydu.
Sonuçlar, 2019’da başalayan “değişim rüzgarı”nın, dün yapılan seçimde çok sert estiğini gösterdi.
Değişimden yana LVV (Özkarar Hareketi) birinci parti olarak, kesinleşmeyen sonuçlara göre oyların yüzde 48’ni kazanırken, önceki seçimlerde sürekli iktidarda olan koalisyon ortakları Kosova Demokratik Birliği (LDK-13,08), Kosova Demokratik Partisi (PDK-17,36) bu seçimde büyük bir oy kaybına uğradılar. UÇK eski komutanları Ramuş Haradinay’ın Kosova İttifakı AAK- oyların yüzde 7,40’ını alırken, Fatmir Limaj’ın NISMA Partisi (2,59) barajı geçemedi.
Kosova Anayasa’sı ile 120 sandalyeli Parlamentoda, seçime katılan azınlıklara ayrılan 20 sandalyenin 10’u Sırplara, 2’si Türk, 3’ü Boşnak, 1 Goralı ve 4’ü Roman, Aşkalı ve Mısılılara düşmektedir.
Alınan oy sırlamasına göre, seçime katılan azınlıklara gelince, en büyük sürpriz, Mıroviça’nın çoğunluğu Sırpların oluşturduğu kuzey kesimin faaliyet gösteren ilk defa seçime katılan, Boşnak lider Adriana Hociç’in Topluluklar Birliği ‘nin (UZ-AH), seçime katılan 4 Boşnak partisine kıyasla en fazla 6.370 oy almasıdır.
Türk partilerine gelince, seçime katılan KDTP (Kosova Demokratik Türk Partisi) 6.152, ilk defa seçime katılan YTHP (Yenilikçi Türk Hareket Partisi) ise 1.154 oy aldılar. 2010’da en yüksek 8.548 oy alıp Mecliste 3 sandalye sağlayan KDTP, son 4 seçimde ard arda oy kaybına uğradı. 2019’da sonuçlarına göre, bu seçimde oy kaybı yaklaşık yüzde 10.
Altı ay önce kurulup seçime katılan YTHP, Türk seçmen açısından alternatif bir parti oldu. Öyleki, sağlıklı bir yaklaşımla düşünülmesi halinde, Türk seçmenin oylarının başka bir partiye gitmesini önlemiş olduğu söylenebilir. Çünkü son seçimde KDTP Türk seçmenin tek siyasi partisi olarak aldığı oy sayısı 6.788’dir. Oysa dünkü seçimde KDTP’nin aldığı 6152 ve YTHP’nin 1154 oyuyla birlikte toplamda Türk partilerine oy veren seçmen sayısı 7.306 veya 2019 seçimine göre yüzde 10’luk bir artışı ortaya koymaktadır.
Öyleki gelecek seçimlerde Türk partilerin koalisyon olarak hareket etmeleri, seçimde daha büyük başarı elde edilmesi açısından önemlidir.
Vekaleten Cumhuraşkanı ve aynı zamanda LVV listesinde milletvekili adayı seçilen Vjosa Osmani, seçim sonrası ilk açıklamasında Merkez Seçim Komisyonu’nun seçim sonuçlarını onaylanmasının ardından, Meclisin oluşumu için gerekli çalışmayı zaman geçirmeden yapacağını bildirdi.
Kazandığı sandalye sayısı yanı sıra, Anayasa gereği azınlık partilerin hükümette yer alması zorunluluğu göz önünde bulundurlarak, LVV Lideri Albin Kurti’nin, azınlık ortaklarla LVV hükümetini kurmasında sıkıntı olmayacaktır.
Kosova’yı birkaç ay sonra yeniden olası bir seçime götürebilecek tek olay Haziran ayında Cumhurbaşkanının seçimidir. Cumhurbaşkanının seçimi için Meclis’te oyların üçte ikisi veya 80 oya gerek var.
Seçimi kazanan LVV lideri Albin Kurti, kurulaması beklenen hükümet olarak, özellikle güvenlik, yargı ve ekonomi konularında en fazla çalışacaklarını Sırbistan’la diyalogda ise ülke çıkarlarına uyumlu hareket edeceğini söyledi.
Seçimlerde değişim rüzgarının sonucu olarak, bütün başarısızlıklarına rağmen liderliğinde ısrar eden LDK lideri İsa Mustafa, seçimde büyük düşüş nedeniyle bugün görevinden istifa ettiğini açıkladı.
Bugün Kosova’nın rahat bir hava aldığı ve vatandaşın olumlu değişimler nöbetine başladığı söylenebilir.
