Karadağ’ın Başkenti Podgorica’nın Tuzi kasabasında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan Nizam Camii ve şehitliğinde Osmanlı’nın izleri hakim.
Fatih Sultan Mehmet döneminde Karadağ fethedildiğinde şehit olan askerler için önce Nizam Şehitliği olarak oluşturulan alana daha sonra cami inşa edildi.
Şehitlikte, fetih sırasında şehit olan askerler, 1911’deki kolera salgınında ölen 400 Osmanlı askeri ve Balkan Savaşları şehitleri toprağa verildi.
Karadağ Müslümanları 1911 yılında Osmanlı imparatoruna mektup yazarak şehitliğin olduğu alanda yer alan ve bakımsız kalan Nizam Camii‘nin restore edilmesini istedi.
Ancak 1912’de Balkan Savaşlarının başlaması ve Karadağ’ın Osmanlı hakimiyetinden çıkmasıyla yaşanan kargaşada mektuba cevap verilemedi.
Kadir Gecesi’ndeki son teravih namazının 1931 yılında kılındığı Nizam Camii, bakımsız kaldığı için ikinci Dünya Savaşı sırasında tamamen yıkıldı.
100 yıl önce yazılan mektup unutulmadı
Nizam Camii’nin restore edilmesi süreci de anlamlı bir hikayeye sahip. 1911’de Karadağ Müslümanlarının İstanbul’a yazdığı caminin restore edilmesini içeren mektuba o dönem yaşanan kargaşa nedeniyle cevap verilemese de bu talepler yaklaşık 100 yıl sonra yerine getirildi.
Nizam Camii’nin yerine yeni cami yapılması için Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), 2000 yılında harekete geçti.
Tarihi cami 10 yıl süren titiz çalışmanın ardından inşaatı ve çevre duvarı tamamlanarak, 5 Eylül 2010’da yine bir Kadir Gecesi’nde ibadete açıldı.
Osmanlı desenleri ve mimarisinin hakim olduğu caminin içinde Türk bayrağı ve Osmanlı Balkan sancağı ile duvarında Osmanlı arması asılı duruyor.
Yine asırlar önce olduğu gibi caminin minarelerinden günde 5 vakit ezan okunuyor.
Karadağ’da rehberlik yapan Sefa Gülbaş, Tuzi’deki Osmanlı mirası olan Nizam Cami’si şehitliğinde Balkan Savaşları’nda farklı yerlerde hayatını kaybeden askerlerin yattığını söyledi.
Gülbaş, şehitliğin restore edilip güvenlik çemberi altına alındığını kaydetti.
AA