Karadağ Cumhurbaşkanı Milo Djukanovic, Türkiye ile ülkesinin, NATO ortağı olarak bölgesel ve uluslararası alanda iş birliği yapma şansına sahip olduğunu ve bu şansı kullanabildiklerini söyledi.
Djukanovic, AA muhabirine, Türkiye-Karadağ ilişkilerini ve Ukrayna-Rusya Savaşı’nı değerlendirdi.
Türkiye ve Karadağ’ın geleneksel olarak dostane ilişkilere sahip olduğunu ve bu ilişkinin her yıl giderek zenginleştiğini belirten Djukanovic, “NATO ittifakı içinde ortak iki ülkeyiz. Ayrıca bölgesel girişimler içinde çok yoğun bir şekilde iş birliği yapma şansına sahip olan ve bu şansı kullanan ülkeleriz.” dedi.
Djukanovic, Türkiye ve Karadağ’ın, Birleşmiş Milletler (BM) başta olmak üzere diğer uluslararası platformlarda ve çok taraflı anlaşmalarda sahip olduğu yoğun iş birliği imkanlarına dikkati çekti.
İki ülkenin ilişkilerde tarihi ve kültürel arka planı çok iyi kullandığını vurgulayan Djukanovic, “Bu arka plan, yeni nesillerin ülkelerimizin çıkarları doğrultusunda çalışmasının ve yeni dostluklar geliştirmesinin temellerini atmak için kullanıldı.” ifadesini kullandı.
“Rusya’nın Ukrayna’nın geleceğini etkilemek amacıyla kullandığı yöntemlere şiddetle karşı çıkıyoruz”
Djukanovic, Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaşı “bağımsız bir Avrupa ülkesi olan Ukrayna’ya karşı vahşi bir saldırganlık” olarak niteleyerek, “Bu hatayı daha da büyük yapan şey, bu saldırının BM Güvenlik Konseyinin daimi üyesi olan, BM Şartı’na ve uluslararası düzene saygı göstermesi gereken bir ülke tarafından yapılıyor olmasıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Ülkesinin daha önce Rusya’nın Karadağ’ın geleceğini kontrol etme girişimleriyle ilgili olumsuz deneyimler yaşadığını anlatan Djukanovic, “Bu, tam da Karadağ’ın NATO’ya üye olmak üzere olduğu dönemde, 2016’da yaşandı. O dönem, Moskova’dan Karadağ’ın NATO’ya katılmaması gerektiğine ve bunun Rusya ile ilişkilerimizi daha da kötüleştireceğine dair sürekli üst düzey siyasi mesajlar aldığımız bir dönemdi.” diye konuştu.
Djukanovic, Karadağ ve Rusya’nın da 300 yıla dayanan, gelenekselleşmiş ilişkileri bulunduğunu ve bu ilişkilere duydukları saygı çerçevesinde ilişkilerde sorumlu davrandıklarını belirterek, “Ancak elbette bu gelenekselleşmiş ilişkilerin, kendi geleceğimiz hakkında karar verme hakkımızdan vazgeçmemiz için bir neden olmadığını düşünüyoruz.” dedi.
Karadağ’ın, Avrupa değerler sistemini benimseyen bağımsız bir AB ve NATO ülkesi olduğunu ve her ülkenin geleceğine kendisinin karar vermesi gerektiğini kaydeden Djukanovic, “Özellikle Rusya’nın Ukrayna’nın geleceğini etkilemek amacıyla kullandığı bu yöntemlere şiddetle karşı çıkıyoruz.” ifadesini kullandı.
“Savaş, siyasi yanlış anlaşılmaları çözmenin bir yolu değildir”
Djukanovic, ülkesinde 2016’da Rusya yanlısı darbe girişiminde yaşanan adli süreçlere ilişkin şunları söyledi:
“Rusya’nın Batı’ya ve özellikle Avrupa’ya yönelik yıkıcı olma yolunu seçtiği açık ve bu agresif veya yıkıcı politikayı uygulamak için Avrupa’da çeşitli odak noktalarını kullanmaya çalışıyor. Ve Avrupa için dikkat dağıtıcı doktrinin uygulanması açısından Batı Balkanlar, Rusya için verimli bir toprak gibi görünüyor.”
Batı Balkan ülkelerinin hala yeterince güçlü olmadığını ve bölgede yaşayan nüfusta tarihsel olarak sağlam temellere dayanan güçlü bir Rus yanlısı duyarlılık olduğunu belirten Djukanovic, Rusya’nın bu duygularla oynamaya çalıştığını dile getirdi.
Djukanovic, bu durumun Doğu ile Batı arasında daha makul bir ilişki kuruluncaya ve Rusya ile Avrupa ilişkilerindeki diyalog yenileninceye kadar süreceğinin altını çizdi.
Ukrayna-Rusya Savaşı’nda da her şeyden önce saldırıların ve Ukrayna’da insanların öldürülmesinin durması gerektiğini belirten Djukanovic, bunun ardından iki ülke arasındaki normal devletler arası ilişkilerin yeniden kurulması gerektiğini kaydetti.
Djukanovic, “Bugün herkes şunu anlamalı ki savaş, siyasi yanlış anlaşılmaları çözmenin bir yolu değildir.” dedi.
Ukrayna’daki duruma ilişkin acil eyleme geçilmesinin Rusya ile Avrupa’nın ilişkilerinin geleceği açısından önemine işaret eden Djukanovic, “Batı Balkanlar da dahil Rusya’nın yıkıcı politikasının sona ermesini garanti edebilecek tek şey bu.” değerlendirmesinde bulundu.
“NATO, hayati derecede önemli”
Djukanovic, NATO üyeliğinin ülkesi için “hayati derecede önemli” olduğuna işaret ederek, “Bugün, Ukrayna’daki savaş sadece Ukrayna’ya karşı değil aynı zamanda AB’ye ve Avrupa değerler sistemine de karşı bir savaş. NATO, tüm üye ülkeler için çok itimat edilir bir toplu güvenlik sistemi.” ifadesini kullandı.
NATO’nun tehditlere karşı güçlü bir caydırıcılığı olduğunu vurgulayan Djukanovic, İttifakın hala NATO üyesi olmayan ancak çevresindeki ülkeler için de güçlü bir barış garantörü olduğunu söyledi.
Djukanovic, ülkesinin NATO üyeliğinin ardından birkaç yıl öncesine göre çok daha müreffeh ve güvenli bir yer olduğunu belirterek, üye olmayı düşünen ülkelere de İttifaka katılmalarını tavsiye etti.
AA
