İtalya, Arnavutluk’taki göçmen merkezlerini faaliyete geçirecek yeni kararnameyi yürürlüğe soktu. Düzenlemeler düzensiz göçle mücadeleye katkı sağlayacak.
İtalya’da sağ koalisyon hükümeti, Arnavutluk’ta kurulan göçmen merkezlerine ilişkin önemli bir karar aldı. Yeni kabul edilen kanun hükmünde kararname, İtalya’daki geri gönderme tesislerinde tutulan düzensiz göçmenlerin Arnavutluk’taki bu merkezlere sevk edilebilmesini düzenliyor.
Hükümetin bu adımı, Roma ve Tiran arasındaki anlaşma çerçevesinde, Akdeniz’de kurtarılan göçmenlerin iltica başvuruları sonuçlanıncaya kadar Arnavutluk’taki merkezlerde tutulmasını öngörüyor. Bu merkezler, daha önce Roma Mahkemesi’nin yürütmeyi durdurma kararları nedeniyle aktif olamamıştı.
İçişleri Bakanı Matteo Piantedosi, konuya dair yaptığı açıklamada, bugün kabul edilen kararnamenin Arnavutluk protokolüne müdahale etmediğini vurguladı. Piantedosi, bu kararın hem denizde kurtarılan göçmenlerin hem de geri gönderme merkezlerinde tutulan kişilerin nakledilmesine olanak tanıdığını belirtti. Ayrıca, Arnavutluk’taki merkezlerin kısa süre içinde yeniden faaliyete geçeceğini ifade etti.
Diğer yandan, Bakanlar Kurulu, İtalyan vatandaşı olma şartlarında önemli bir değişikliğe giderek kan hakkı (ius sanguinis) uygulamasında nesil sınırı getirdi. Bugün kabul edilen kararname, sadece İtalyan büyükanne ya da büyükbabası olan kişilerin vatandaşlık alabileceğini, büyük büyükbabaları olanların ise bunun dışında kalacağını belirtti.
Bu reformun amacı, özellikle Güney Amerika’dan gelen ve 1861 yılına kadar soy takibini sağlayan eski yasadan faydalanan başvuruların önüne geçmek ve suistimalleri önlemek. Başbakan Yardımcısı ve Dışişleri Bakanı Antonio Tajani, vatandaşlık meselesinin ciddiyetine dikkat çekerek, “Yüzyıllar önce göç etmiş bir atası olan birine, İtalya ile hiçbir kültürel veya dilsel bağı olmadan otomatik olarak vatandaşlık verilmemeli.” dedi.
İtalya Başbakanı Giorgia Meloni ile Arnavutluk Başbakanı Edi Rama arasında 6 Kasım 2023’te imzalanan anlaşma, İtalyan güvenlik güçleri tarafından Akdeniz’de kurtarılan reşit ve sağlıklı erkek düzensiz göçmenlerin, Arnavutluk’a nakledilmesini öngörüyor. Bu anlaşma, AB ülkelerinin düzensiz göçmenleri Birlik üyesi olmayan başka ülke topraklarına göndermesini düzenleyen ilk anlaşma olma özelliğini taşıyor.
Söz konusu çerçevede İtalya, Arnavutluk’un kuzeybatısındaki Şingin Limanı’nda ilk kabul merkezini ve Gjader bölgesinde geri gönderme merkezi kurmuştu. Ancak, Arnavutluk’taki merkezlerden 26 Ocak 2024’te Akdeniz’de kurtarılan üç farklı göçmen grubu taşınmış, her grup Roma Mahkemesi’nin farklı kararları nedeniyle İtalya’ya geri götürülmüştü.
Meloni hükümetinin düzensiz göçe karşı sunduğu Arnavutluk’taki bu göçmen merkezleri, muhalefet ve sivil toplum kuruluşları tarafından sert eleştirilerle karşılaşıyor. Eleştiriler, “İtalya’nın parasının sokağa atıldığı” yönünde.
