Kuzey Makedonya Çevre ve Mekansal Planlama Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, İsviçre’nin, yeraltı sularının yönetimi, kullanımı ve korunması konusunda Makedonya’ya destek vereceği belirtildi.
Başbakan Yardımcısı ve Çevre ve Mekansal Planlama Bakanı İzet Meciti, Tarım, Orman ve Su Yönetimi Bakanı Çvetan Tripunovski ve Hidrometeorolojik İşler İdaresi Direktörü Igor Lazarovski, İsviçre Büyükelçisi Veronique Ulmann ile birlikte, “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Yeraltı Sularının Yönetimi, Kullanımı ve Korunması Programı” üzerine bir Anlayış Memorandumu imzaladılar.
Bu Program, su kaynaklarının yönetimi konusunda uzun vadeli bir dönüşüm sağlamak amacıyla, tüm tarafların kapasitelerinin güçlendirilmesi, işbirliği için gerekli mekanizmaların sağlanması ve mevzuatın geliştirilmesi ve planlama çerçevesinin iyileştirilmesi için oluşturulmuştur.
Su kaynakları, özellikle Kuzey Makedonya Cumhuriyeti’nde yeraltı suları, stratejik bir doğal kaynak olmasına rağmen, potansiyeli yeterince araştırılmamış, kullanılmamış, izlenmemiş, kaydedilmemiş, korunmamış veya yönetilmemiştir. Sorumlu kurumların kapasitesinin güçlendirilmesi ve yasal çerçevenin AB hukukuna uyumlu hale getirilmesi gerekmektedir. Ayrıca, yüzeysel ve yeraltı sularının durumuna dair düşük farkındalık, kamuoyu baskısının ve sivil toplumun su kaynaklarının yönetimi konusunda zayıf bir şekilde mobilize edilmesinin yansımasıdır.
Programın 2027 yılı sonuna kadar beklenen hedefleri şunlardır:
- Su kaynaklarının entegre ve sürdürülebilir yönetimi için önemli kurumların ve tarafların kapasitelerinin güçlendirilmesi,
- Yasal çerçevenin uyumlu hale getirilmesi ve konsolide edilmesi,
- Vardar Nehri Havzası yönetim planının taslağının hazırlanması,
- Çiftçilerle, kamu su işletmeleri, özel sektör ve belediyelerle pilot projelerin uygulanması.
Programın ana kullanıcısı ve yürütücüsü Çevre ve Mekansal Planlama Bakanlığı’dır (üç bileşenin tamamında yer almaktadır). Ayrıca, programda (iki bileşende) Tarım, Orman ve Su Yönetimi Bakanlığı ile Hidrometeorolojik İşler İdaresi de yer almaktadır.
Program, İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Ajansı tarafından 2027 yılına kadar toplam 4.600.000 İsviçre frangı tutarında finansal destekle desteklenmektedir ve Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Hükümeti, iki bakanlık aracılığıyla ev sahibi katkısı sağlamaktadır; Çevre ve Mekansal Planlama Bakanlığı 300.000 İsviçre frangı (üç yıl için) ve Tarım, Orman ve Su Yönetimi Bakanlığı ise 200.000 frangı (iki yıl için) sağlamaktadır.
Program, Skat Consulting Ltd (İsviçre) ve PointPro Consulting (Kuzey Makedonya) Konsorsiyumu tarafından yürütülmektedir ve iki aşamaya ayrılmıştır: Aşama 1, Ocak 2024 – Aralık 2027 arasını kapsar ve Aşama 2, 2028-2031 yılları arasında devam etmesi planlanmaktadır.
İsviçre Konfederasyonu Hükümeti, İsviçre Kalkınma ve İşbirliği Ajansı (SDC) aracılığıyla Federal Dışişleri Bakanlığı tarafından temsil edilmektedir.
Anlayış Memorandumu, faaliyetlerin ve görevlerin detaylı bir açıklamasını ve dinamik bir planı içermektedir ve bu, “Kuzey Makedonya Cumhuriyeti Yeraltı Sularının Yönetimi, Kullanımı ve Korunması Programı”nın uygulanmasının temelini oluşturacaktır.
