Cami; Arapça “cem” kökünden türeyen, “toplayan, bir araya getiren” manasına gelen bir kelimedir. Mescid ise Arapça’da “eğilmek, alnı yere koymak, secde etmek, secde edilen yer” anlamlarına gelmektedir. Kur’an-ı Kerim ve hadislerde cami yerine mescid kelimesi geçmektedir. İslamiyetin ilk yıllarında camiler daha çok cuma ve bayram namazlarının kılındığı mekanlar iken mescidler de vakit namazlarının kılındığı küçük mekanlardı.
Dr. Özay Balkan / TİMEBALKAN
Camiler sadece dini vecibelerin yerine getirildiği yerler değil, aynı zamanda eğitim-öğretim faliyetlerinin de yürütüldüğü mekanlardı. Peygamberimiz Hz. Muhammed (s.a.v.) bir gün mescide girdiğinde iki grup insanla karşılaşır. Bunların bir kısmı ibadetle meşgul iken diğer kısmı da ilim öğrenmektedir. Peygamberimiz (s.a.v.), ben bir öğretmen olarak gönderildim, buyurarak ilim öğrenenlerin halkasına dahil olur. Bu hâdise Peygamberimiz (s.a.v.) döneminde camilerin, eğitim-öğretim yönünü gösteren güzel bir örnektir. İslamiyet’de eğitim öğretim faliyetleri Mekke döneminde “Dâru’l Erkam” denilen yerde yapılmakta iken Medine’de Mescid-i Nebevî inşa edildikten sonra camilerde yapılmaya başlanmıştır. Peygamberimiz (s.a.v.)’in Mescid-i Nebevî’deki derslerine ilim meclisi anlamına gelen “Meclisü’l-İlm” deniyordu. Söz konusu derslerde sahabeler Peygamberimiz (s.a.v.)’in çevresinde halkalar şeklinde oturuyorlardı. Camilerde sadece erkeklere değil, kadınlara da dersler veriliyordu ve kadınlara özel günler de tahsis edilmişti. Camilerde dini derslerin yanı sıra sosyal dersler de veriliyordu ki bu uygulama günümüzde Türkiye’deki camilerde de devam etmektedir. Örneğin Bursa’daki Merve Camii’nde özel bir vakıf tarafından her cuma akşamı farklı konularda seminerler/konferanslar verilmektedir.
Bugün İştip’te önceki yazımda özetlemiş olduğum Hüsameddin Paşa Camii’nde gerekli izinler alınıp restore edilmesi halinde çok güzel hizmetler yapılabilir ki caminin konumu ve bahçesi bir külliye gibi İştip’te yaşayan Müslümanlara sadece ibadet etmek için değil aynı zamanda dini-kültürel anlamda da hizmet verebilecek bir potansiyele sahiptir. İştip’te ibadete açık tek cami olan Kadın Ana Camii özellikle cuma ve bayram namazlarında İştip’te yaşayan Müslümanların ihtiyacını karşılayamamakta, civar köylerden gelen cemaatin de etkisiyle caminin fiziki yapısı yetersiz kalmaktadır. Bu minvalde Hüsameddin Paşa Camii’nin İştipli Müslümanların dini açıdan daha çok şuurlanması için vakit kaybedilmeden ibadete açılması ve caminin bahçesinde bulunan ve İştipli alimlere ait olduğu tahmin edilen tarihi kabirlerin de muhafaza altına alınması kanatimce biz Müslümanların boynunun borcudur.
Selâm ve muhabbetle…
