Geçen yıl sonunda Bulgaristan Cumhurbaşkanı Rumen Radev Bulgar vatandaşlığı konusunda birçok geciktirme ve usulsüzlük örneği içeren ihbarlar aldıklarını bildirdi.
Bütün ihbarlar savcılığa gönderildi. Yapılan soruşturma ve inceleme ardından bütün şikayet ve ihbarların haklı olduğunu ve bir yıl içinde 20 bin yasal ihlal yapıldığını ortaya çıkardı. Bunun ardından yetkili makamların yöneticilerine birçok idari cezalar uygulandı ve sistemde acil düzenleme ihtiyacı gerekliliği ortaya çıktı.
Geçen yıla kadar vatandaşlık adaylarının Bulgar kökenine dair belge ve motivasyon mektupları Devlet Yurtdışı Bulgarlar Ajansına sunuluyordu. 2019 yılının ilk çalışma gününden itibaren Bulgaristan vatandaşlığına başvurular Adalet Bakanlığı nezdinde oluşturulan siteden online, yani elektronik yoldan yapılıyor. Orada bütün adaylar, kendi programlarına uygun başvuru ve randevu tarihi belirleyebilir, Sofya’ya gelip, kuyruklarda beklemeden saat ve gelişini elektronik yoldan ayarlayabilir. Adalet Bakanı Yardımcısı Desislava Ahladova yeni sistem sayesinde vatandaşlık alma prosedürünün neredeyse bir yılla kısaltıldığını söyledi. Belgelerle başvurudan mülakata kadar eskiden bir yıldan fazla süre geçiyordu. Oysa şimdi bu süre asgariye indirildi.
“Belgelerle ve dilekçelerle başvurulduğu gün, evraklarda eksik yoksa mülakat aynı gün yapılabilir. Adaylar saatlerce başvuru veya mülakat için saatlerce uzun kuyruklarda beklemesi gerekmiyor. Adaylar şimdiye kadar da Bulgar dili ve Bulgaristan’da devlet yapısı ve kurumların işleyişi konusunda bilgi düzeylerini ölçen mülakata tutuluyordu. Bazı evrakların adayın şahsen gelip, kağıt üzerinde göstermesi şartı da kaldırıldı. Örneğin İçişleri Bakanlığından alınan Bulgaristan’da kısa veya uzun vadeli ikamet belgesi, sigorta evrakları, borcu olup, olmadığına dair banka belgesi, nikah belgesi gibi dokümanların kağıt üzerinde sunulmasına gerek kalmadı. Bu bilgiler “Bulgaristan vatandaşlığı” Müdürlüğü çalışanları tarafından kurumsal yoldan temin ediliyor. Bu yeni sistemin uygulanmasının daha ilk gününde 20 başvuru yapıldı. Diğer günlerde başvuru sayıları 50’ye yükseldi. Elektronik sistem bir mail adresinden birden fazla başvuru yapılmasına izin vermiyor. Böylece bazı aracı avukatlar veya kişilerin birden fazla randevu ve başvuru yapmasına olanak verilmeyecek ve Bulgaristan vatandaşlığı konusunda spekülasyonların önü kesilecek”.
Elektronik yoldan başvurular 21. yüzyıl için çok normal bir uygulamadır. Bu süreç yıllarda devam etmemelidir, diyor siyasi bilimci Yusef Dakak.
“Adalet Bakanlığında görüşülen yeni teklife göre, Bulgaristan kökeni bazında vatandaşlık için başvuranların Bulgaristan’da iş sahibini olması istenilecek. Bu teklif beni çok şaşırtıyor. Bu yeni düzenleme uygulanırsa yüzlerce Bulgaristan kökenli insanın vatandaşlık işlemleri sekmeye uğrayacak. Makedonya ve Besarabya’da yaşayan Bulgarların kaderini çok iyi biliyoruz ve devletimizin bu insanlar için yapacağı en büyük iyilik, vatandaşlık prosedürlerini hafifletmek olacaktır. Bulgaristan önce Bulgar kökenli olanlara, nikah kıymış olanlarla vatandaşlık vermeli. Yatırım bazında vatandaşlık ise adeta satın alınmış olduğu için bu arka plana bırakılmalıdır”.
