Sırbistan’ın yetişmiş insan ihtiyacına katkı sunan Türkiye Bursları, aynı zamanda Türkiye ile Sırbistan arasındaki ilişkileri geleceğe taşıyacak kuşaklar da yetiştiriyor.
Sırbistan ile Türkiye arasındaki ilişkiler, uzun bir geçmişe dayanıyor. Bu ilişkinin son yıllarda geliştiği de bir gerçek. Bazı yorumculara göre iki ülke arasındaki iş birliği, bu zamana kadarki en üst noktasına ulaşmış durumda. Özellikle siyasi, ekonomik ve kültürel alanlardaki yakınlaşmanın etkileri hissediliyor.
2010’dan beri yürürlükte olan serbest ticaret anlaşmasının da etkisiyle, taraflar arasında dış ticaret hacmi 1 milyar doları aştı. Üstelik Türk firmaları 8 bin Sırbistan vatandaşını istihdam ediyor. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bu sayıların daha da yükselmesini umduğunu ifade ettiği beyanları bulunuyor.
Ülkelerin birbirlerinden vize istememeleri, vatandaşlarının da birbirlerini daha yakından tanımalarını kolaylaştırıyor. Bu da turizme önemli bir katkı sağlıyor. Turizm amacıyla Türkiye’ye gelen ve sayıları her yıl istikrarlı bir şekilde artan Sırbistan vatandaşlarının bu yılki sayısı 300 bin civarında.
Türkiye mezunu Sırbistan vatandaşı öğrencilerin sayısı 400’den fazla. Bu mezunlar, Sırbistan’daki Türkiye Mezunlar Derneğinde bir araya gelebiliyorlar. Dernek, ülkelerimiz arasındaki bağlardan birini teşkil ediyor. Türk üniversitelerinden mezun olan öğrenciler hem Türkiye Burslarının yeni adaylarına yardımcı oluyorlar hem de yaptıkları sosyo-kültürel faaliyetlerle kariyerlerini şekillendirebiliyorlar.
Tüm bunların ötesinde kültürel alanda da belirgin bir temas göze çarpıyor. Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın sıklıkla görüştükleri ve bölgesel meseleleri ele aldıkları basına yansıyor. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı (YTB), Yunus Emre Enstitüsü (YEE), Türkiye Diyanet Vakfı (TDV) ve Maarif Vakfı gibi Türkiye Cumhuriyeti’nin kültürel ve insani diplomasisinin öne çıkan aktörlerinin çalışmaları özellikle dikkat çekiyor. Dostluk ilişkisini somut bir iş birliğine yönlendiren bu kuruluşlar, tüm Balkan coğrafyasında olduğu gibi, yerel makamların izniyle Sırbistan’da da faaliyet gösteriyor. Unutulmamalı ki, Sancak bölgesinde yaşayan Boşnaklar da Türkiye ve Sırbistan arasında başlı başına bir köprü kuruyor. Bu durum, her iki tarafın yetkililerince dile getiriliyor. Bu doğrultuda çok yakın bir zamanda açılan Yeni Pazar Başkonsolosluğu’nun iki ülke arasındaki ilişkileri daha yüksek bir seviyeye çıkarması bekleniyor.
Kültürel tanışma ve yakınlaşma konusunda YTB son 10 yıldaki faaliyetlerine ayrı bir başlık açılmalı. YTB’nin ve dolayısıyla Türkiye’nin “Kardeş Topluluklar” diye adlandırdığı ülkeler arasında Balkan ülkelerinin tamamı üst sıralarda yer alıyor. Bu coğrafya ile arasındaki tarihi ve kültürel birikimi korumak isteyen Türkiye ve YTB, geçmişten aldığı mirası günümüz koşullarına uygun somut ve kazançlı bir ortaklığa dönüştürmeyi amaçlıyor. Özellikle Türkiye Cumhuriyeti’nin markalaşan burs programı “Türkiye Bursları”, ilgili ülkeler arasında uzun vadeli bir dostluğun kapılarını aralıyor. Dünyanın belli başlı tüm ülkelerinden uluslararası öğrencilere burslu üniversite eğitimi imkânı sunan Türkiye Burslarının en fazla tanındığı yerlerin başında da Balkanlar geliyor.
1992 yılında bu yana bin 200’e yakın Sırbistan vatandaşı öğrenciye burs sağlayan Türkiye, lisans ve lisansüstü seviyelerde ağırladığı bu öğrencilerin sayısını her geçen yıl artırıyor. Sırbistan’ın yetişmiş insan ihtiyacına katkı sunan Türkiye Bursları, aynı zamanda Türkiye ile Sırbistan arasındaki ilişkileri geleceğe taşıyacak kuşaklar da yetiştiriyor. Üstelik tüm Balkan ülkelerinden gelerek Türk üniversitelerinde buluşan öğrenciler, Balkan Barışı’nın sürekliliğine de yardım ediyorlar.
Ülkelerin birbirlerinden vize istememeleri, vatandaşlarının da birbirlerini daha yakından tanımalarını kolaylaştırıyor. Bu da turizme önemli bir katkı sağlıyor. Turizm amacıyla Türkiye’ye gelen ve sayıları her yıl istikrarlı bir şekilde artan Sırbistan vatandaşlarının bu yılki sayısı 300 bin civarında.
Türkiye mezunu Sırbistan vatandaşı öğrencilerin sayısı 400’den fazla. Bu mezunlar, Sırbistan’daki Türkiye Mezunlar Derneğinde bir araya gelebiliyorlar. Dernek, ülkelerimiz arasındaki bağlardan birini teşkil ediyor. Türk üniversitelerinden mezun olan öğrenciler hem Türkiye Burslarının yeni adaylarına yardımcı oluyorlar hem de yaptıkları sosyo-kültürel faaliyetlerle kariyerlerini şekillendirebiliyorlar.
Türkiye Burslarını yürüten YTB’nin bir diğer görev alanı da yurtdışında yaşayan Türk vatandaşlarıyla ilgilenmek. Avrupa’da yaşayan Türk vatandaşları izin ve tatil günlerini geçirmek için her sene Türkiye’ye gelirken, YTB görevlileri ve Türk polisleri onları sınır kapılarında karşılayıp uğurluyorlar. Bu Türk vatandaşlarının Türk yetkilileriyle karşılaştıkları yerlerden biri de Sırbistan sınırı. Başka bir deyişle, çoğu Türk vatandaşının zihninde, aslında ortak bir kara sınırına sahip olmayan Türkiye ile Sırbistan arasında bir “komşuluk ilişkisi” de gelişiyor.
Sırbistan ile Türkiye ilişkilerinde umut verici bir yükselişin olduğu bir gerçek. Bu durumun her iki ülkeye ve aynı zamanda bölgemize katkı sağlaması bekleniyor. Dünyanın her şeyden önce bu tür dostluk ve iş birliği niyetlerine ihtiyacı var. Bu sebeple Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vuçiç’in Türkiye’ye ziyaretleri çok önemli. Vuçiç ile Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın yakın tarihte gerçekleştirecekleri görüşme, tarihten gelen bu dostluğu daha üst seviyelere taşıyacak. Bununla birlikte, Türkiye ve Sırbistan halkları arasındaki ilişkinin düzeyinin diplomatik süreçlerin de üzerinde olduğunu ifade etmekte fayda var.
[Nazım Liçina Sırbistan Sancak Türkiye Mezunları Derneği Başkanıdır]
AA
