Kuzey Makedonya’da iktidardaki VMRO-DPMNE milletvekilleri, Ceza Kanunu’nda değişiklik öngören yasa teklifini bugün Meclis’e sundu. Değişikliklerle, görevin kötüye kullanılması, görevde ihmal ve kamu ihalelerinde suistimal suçları için daha ağır hapis cezaları getirilmesi hedefleniyor.
Söz konusu düzenlemeler, Anayasa Mahkemesi’nin yaklaşık bir yıl önce Meclis’ten talep ettiği, ceza politikasının yeniden gözden geçirilmesine yönelik çağrının ardından gündeme geldi. Mahkeme, önceki SDSM hükümeti döneminde bu suçlar için öngörülen cezaların düşürülmesi nedeniyle davaların daha kolay zamanaşımına uğradığına dikkat çekmişti.
Yasa teklifinin gerekçesinde, Ceza Kanunu’nun 353. maddesinde düzenlenen “görevin kötüye kullanılması ve yetkinin aşılması” suçuna ilişkin tanımın genişletildiği, ceza politikasının sertleştirildiği ve kamu ihalelerinde suistimalin yeniden ağır bir suç olarak düzenlendiği belirtildi.
Önerilen değişikliklere göre:
Görevin kötüye kullanılması suçunda asgari ceza 6 ay, azami ceza 3 yıl hapis olacak.
Suçla daha büyük maddi menfaat sağlanması halinde 1 ila 5 yıl,
Önemli ölçüde maddi menfaat sağlanması durumunda ise 8 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
Kamu ihalelerinde suistimal için 1 ila 8 yıl,
Büyük çaplı zarar oluşması halinde ise 4 ila 10 yıl hapis cezası getiriliyor.
Bu düzenlemelerle birlikte, söz konusu suçlar için zamanaşımı süresinin 20 yıla kadar uzayabileceği ifade ediliyor.
Hatırlanacağı üzere, 2023 yılında yapılan hızlı Ceza Kanunu değişiklikleriyle –ki bu düzenlemeler Brüksel’den sert eleştiriler almıştı– cezalar en fazla 5 yılla sınırlandırılmış, kamu ihalelerine ilişkin özel hüküm ise tamamen kaldırılmıştı.
Ancak mevcut değişiklikler de, Ceza Kanunu’nun daha önceki haline tam dönüş anlamına gelmiyor. Önceki düzenlemede ağır suçlar için en az 5 yıl hapis cezası öngörülüyor ve bu durum zamanaşımını oldukça zorlaştırıyordu.
Muhalefet partileri değişikliklere temkinli yaklaşıyor. Bazı muhalefet temsilcileri, iktidarın daha önce kendi dönemlerinde kaldırdığı düzenlemeleri şimdi tam olarak geri getirmediğini savunuyor.
LDP milletvekili Monika Zajkova ise yeni cezaların da yetersiz olduğunu belirterek sert tepki gösterdi. Zajkova, sosyal medya paylaşımında, “Zamanaşımı yine cezasızlık için bir bahane olacak. Suç tanımları geniş, siyasi kovuşturmaya açık. Özellikle savcılık ve yargı ‘görevden al ve kendi insanlarını getir’ anlayışıyla çalışırken bu büyük bir sorun,” ifadelerini kullandı.
Öte yandan, Cumhurbaşkanı Gordana Siljanovska-Davkova, Ceza Kanunu’ndaki bu değişikliklere destek verdiğini açıkladı.
