Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi’nde, Slovakya Başbakanı Robert Fico ile baş başa ve heyetler arası görüşmelerin ardından düzenlenen ortak basın toplantısında konuştu.
Slovakya Başbakanı Fico’yu ve heyetini Türkiye’de misafir etmekten memnuniyet duyduğunu ifade eden Erdoğan, bugünkü görüşmelerde ikili ilişkileri daha da derinleştirmenin yollarını değerlendirdiklerini dile getirdi.
Erdoğan, imzalanan ortak bildiriyle ilişkileri stratejik ortaklık seviyesine çıkardıklarını belirterek, ortaklığın hayırlı olmasını temenni etti.
Bakanlıklar ve kurumlar arasında askeri, savunma sanayi ve kültür gibi muhtelif alanlarda işbirliğini öngören belgelerin de imzalandığını aktaran Erdoğan, bütün bu belgelerin ilişkileri güçlendireceğine ve mevcut işbirliğini daha ileri noktalara taşıyacağına inandığını söyledi.
Slovakya ile yatırım ve ticaret ilişkilerinde son dönemde önemli ilerlemeler olduğunu, 2019 yılında 1 milyar dolar civarında seyreden ticaret hacminin son 4-5 yılda 3 milyar dolar seviyesini yakaladığını bildiren Erdoğan, “Bu gidişat bize, ortak hedefimiz olan 5 milyar doları da inşallah yakında yakalayıp geçeceğimizi gösteriyor. Bu sene ilk toplantısına ev sahipliği yapacağımız ekonomi ve ticaret ortak komitemizin çalışmaları bu hedefe ulaşmamıza katkıda bulunacaktır.” diye konuştu.
Savunma sanayi alanında son 20 yılda büyük ilerlemeler kaydettiklerini dile getiren Erdoğan, NATO müttefiki iki dost ülke olarak Türkiye ve Slovakya arasında savunma sanayi işbirliğinin somut projelerle güçlendirilmesinin bugünkü görüşmelerin konuları arasında olduğunu kaydetti.
“Avrupa Birliği’ne tam üyelik hedefimizde Slovakya’nın desteğini artırarak sürdüreceğine inanıyorum”
Fico ile ayrıca Türkiye ve Avrupa Birliği ilişkileri ile güncel, bölgesel ve küresel meseleleri de ele aldıklarını belirten Erdoğan, “Avrupa Birliği’ne tam üyelik hedefimize ulaşmamızda Slovakya’nın desteğini artırarak sürdüreceğine yürekten inanıyorum.” dedi.
Tüm Avrupa’yı etkileyen Ukrayna’daki savaş hakkındaki değerlendirmeleri de paylaştıklarını anlatan Erdoğan, Slovakya’nın gerek Rusya gerek Ukrayna ile temasları olduğunu söyledi.
Erdoğan, şöyle devam etti:
“Savaşın mücavir coğrafyamızdaki etkilerinin daha da derinleşmeden adil ve kalıcı bir barışın tesis edilmesi gerektiği hususunda mutabık kaldık. Ayrıca Suriye’de önceliğimiz olan istikrar ve güvenliğin sağlanması için atılacak adımlar hakkında da görüş alışverişinde bulunduk.
Suriye’ye yönelik devrik rejim döneminden kalma uluslararası kısıtlamaların kaldırılmasının imar çalışmalarına süratle başlanılması için önemli olduğunu vurguladık. Slovakya’nın gerek ikili düzeyde gerek Avrupa Birliği nezdinde yeniden imar çabalarına katkıda bulunma imkanına değindik.
Filistin direniş örgütü Hamas ile İsrail arasında varılan ateşkes mutabakatının İsrail’in tüm diretmelerine rağmen dün itibarıyla hayata geçmiş olması memnuniyet vericidir. Bundan sonraki süreçte mutabakatın tüm aşamalarının hayata geçirilmesi ve Gazze’ye kesintisiz insani yardımların ulaştırılması gerekmektedir. Uluslararası toplum, İsrail’in bu hususlardaki sorumluluklarını yerine getirmesini sağlamalıdır. Biz Türkiye olarak, 1967 sınırları temelinde başkenti Doğu Kudüs olan coğrafi bütünlüğe sahip, bağımsız ve egemen bir Filistin Devleti kurulana dek sürecin takipçisi olmaya devam edeceğiz.”
Erdoğan, Slovakya ile Türkiye’nin ilişkilerinin ve NATO bünyesindeki dayanışmalarının, bugün ilan edilen stratejik ortaklık temelinde güçlenerek devam edeceğine inandığını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, imzalanan belgelerin hayırlara vesile olmasını temenni etti.
“Tahıl Koridoru meselesini bile ne kadar çırpındıysak çözemedik”
Konuşmaların ardından Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Slovakya Başbakanı Fico, basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
Bir gazetecinin, “Ukrayna-Rusya Savaşı’nın mevcut durumuna baktığınızda sizce en gerçekçi senaryo ne olacaktır?” sorusuna ilişkin Erdoğan, Ukrayna-Rusya arasındaki savaşın ve liderlerin kapışmasının kendilerini ciddi manada rahatsız ettiğini söyledi.
“Tahıl Koridoru meselesini bile bizler ne kadar çırpındıysak çözemedik, halledemedik.” diyen Erdoğan, 30 milyon ton tahılın nakledildiğini, durumun orada kaldığını anımsattı.
Erdoğan, şöyle devam etti:
“Halbuki Afrika, Türkiye, tüm buralar tahıl talebinde bulundular ama bizler bunlara gerekli miktarda tahılı ulaştıramadık. 30 milyon tonda kaldık. Sayın (Rusya Devlet Başkanı Vladimir) Putin’le görüştüğümüzde, ‘Biz vermeye hazırız.’ öbür tarafta (Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir) Zelenskiy ile görüştüğümüzde ‘Vermeye hazırız’ ama ‘hadi verin’ dendiğinde ise maalesef bunu alamadık. Sayın Putin, özellikle Tahıl Koridoru’ndan Avrupa Birliği’ne tahıl verilmesine taraf değil. O fakir ülkelere tahıl vermekten yana olduğunu söyledi. Bunlar da nereleri Afrika ülkeleri… Buralara ‘Ben vermeye varım’ dedi. Oradan beklediğimiz neticeyi maalesef alamadık ama hala Dışişleri Bakanı’m bu konuyu muhataplarıyla görüşmeye devam ediyor.
Doğal gaz konusuna gelince bu konuda da yine aynı şekilde bizler, Ukrayna mademki Slovakya’ya doğal gazı kesti, ben, ‘Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı’mla muhatabıyla bu konuyu görüşmek suretiyle adımı atalım ve Slovakya’nın doğal gaz noktasındaki bu ihtiyacını Dışişleri Bakanı’m (Hakan Fidan), Sayın (Rusya Dışişleri Bakanı Sergey) Lavrov ile ben de Sayın Putin ile görüşmek suretiyle bunu bir neticeye bağlayalım.’ dedim. Bu hafta içerisinde telefon diplomasilerimizi kurmak suretiyle bu adımı atalım ve ihtiyacı zaten Sayın Başbakan’dan aldım, bu ihtiyaca göre de adımı atacağız. Hayırlı olsun.”
“Dostluğumuzun aynen devamı bizim için çok önemli”
Bir gazetecinin, “ABD’nin seçilmiş başkanı Donald Trump, yakın zamanda yaptığı açıklamalarda sizinle olan yakın dostluğunu birçok kez ifade etti. Türkiye’nin bölgedeki gücüne dikkati çekti. Bu yakın dostluk yeni dönemde Türk-Amerikan ilişkilerine nasıl yansır? Siz, Donald Trump başkanlığında ABD’nin, terör örgütü PKK/YPG’ye desteğinin sona ermesini bekliyor musunuz?” sorusuna Erdoğan, “Birinci dönemdeki dostluğumuzun aynen devamı bizim için çok önemli.” dedi.
Trump’ın seçimi kazandığı günün ertesinde kendisiyle görüştüğünü hatırlatan Erdoğan, bu dönemde de ara görüşme yaptıklarını, Trump’ın bugün alacağı görevle irtibatları aynen devam ettireceklerini belirterek, şunları kaydetti:
“Israrla Rusya-Ukrayna Savaşı’nı, ‘Ben bitiririm’ dediğine göre bu konuda Türkiye’ye ne düşüyorsa, Türkiye olarak da bunu yaparız çünkü dünyada savaşlardan yana değiliz. Türkiye olarak barıştan yanayız. Bu barışla dünyada inanıyoruz ki ülkelerin birbiriyle olan dayanışması devam etsin. Bu konuda ne varsa barışta var, savaşla bir yere varılmaz. Bir an önce de bunu halletmemiz lazım. Sayın Trump’la yapacağımız görüşmelerde bunları masaya yatırıp, adımlarımızı da ona göre atacağız. Sayın Trump’ın ikinci dönemi tüm insanlık için hayırlı olsun diyorum, sizlere de teşekkür ediyorum.”
