Türkiye Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Antalya’da başkanlığını üstlendiği Güney Doğu Avrupa İşbirliği Süreci (GDAÜ) Gayrıresmi Dışişleri Bakanları Toplantısı’nın açılış konuşmasını yaptı.
Avrupa Birliği (AB) entegrasyon sürecinin özellikle 1990’lar ve 2000’lerin başında birçok bölge ülkesi için değişim ve gelişmenin öncüsü olduğuna dikkati çeken Çavuşoğlu, AB’yle birçok alanda entegrasyonu sağlamış bir ülke olarak Türkiye’nin AB’nin kurulduğu günkü idealleri doğrultusunda başarılı olmasını, ayrımcı değil bütünleştirici olmasını arzu ettiğinin altını çizdi.
Çavuşoğlu, “Bilahare, Avrupa çapında yükselen popülizm, yabancı düşmanlığı, ırkçılık ve İslam düşmanlığı gibi akımlar, bizzat AB’nin temsil ettiği değerleri aşındırdı.” ifadesini kullandı.
Konuşmasında, Avrupa Birliği (AB) entegrasyon sürecine değinen Çavuşoğlu, şöyle devam etti:
“AB’nin Tiran ve Üsküp ile esasen geç kalmış katılım müzakerelerini başlatma kararını memnuniyetle karşılıyoruz. Sofya ve Üsküp’ün ev sahipliğinde 9-10 Kasım’da düzenlenecek Berlin Süreci Dışişleri Bakanları Toplantısı ve Liderler Zirvesi’nin de verimli geçmesini diliyoruz. Bununla birlikte AB genişleme politikasında yaratılmaya çalışılan ve Türkiye’nin adaylık statüsünü göz ardı eden ‘Batı Balkanlar ve Türkiye’ ayrımını doğru bulmuyoruz. Tiran ve Üsküp’le ilgili tartışmalarda da görüldüğü üzere, bazı AB üyeleri ulusal gündemleri ve ikili sorunları nedeniyle AB’nin genişleme sürecini ipotek altına almaktadır. Esasen 15 yıldır ülkemizle ilgili yaşanan da budur. AB’ye tam üyelik stratejik önceliğimizdir. Buna karşın, AB de vizyoner olmalı, ilke ve sözlerine sadık kalmalıdır. “
Güney Doğu Avrupa’daki çok sayıda bölgesel örgüt arasında etkin bir eş güdümün eksikliğini hep vurguladıklarını belirten Çavuşoğlu, “GDAÜ ile operasyonel kolu olan Bölgesel İşbirliği Konseyi’nin daha aktif rol üstlenmesi bu açıdan da önem arz ediyor. Siyasi direktörlerimiz ile Bölgesel İşbirliği Konseyi sekretaryası, diğer bölgesel örgütlerle işbirliği halinde somut projeler geliştirebilir ve neticelerini Haziran’daki zirvede paylaşabilir. Bölgesel İşbirliği Konseyi kurumsal, şeffaf ve hesap verebilir bir yapıya kavuşmalı, statüsü daha güçlü operasyonel katkı sağlamaya imkan tanıyacak hale getirilmelidir.” ifadesini kullandı.
Toplantıya, Arnavutluk, Sırbistan, Hırvatistan, Kuzey Makedonya, Bosna-Hersek ve Moldova’nın dışişleri bakanları katıldı.
Türkiye’nin dönem başkanlığını devredeceği Haziran 2021’deki GDAÜ Zirvesi’ne kadar olan süreçte, çok sayıda üst düzey etkinliğin yanı sıra 40’ın üzerinde proje, toplantı ve çalıştayın da Türk bakanlık ve kurumlarınca düzenlenmesi planlanıyor.
GDAÜ kuralları uyarınca, GDAÜ etkinliklerinde ülke isimlerine ve bayrak gibi devlet sembollerine yer verilmiyor. İlk aşamada Kuzey Makedonya’nın isim sorunundan kaynaklanan bu uygulama; Kosova’nın oluşuma üye olmasının ardından, bu ülkenin bazı GDAÜ üyelerince tanınmaması sebebiyle devam etmişti. Bu sorun karşısında pratik bir çözüm olarak “üye ülke” ifadesi yerine “katılımcı” tabiri kullanılırken, ülke isimleri yerine de başkent isimleri kullanılıyor.
Türkiye, GDAÜ’nün dönem başkanlığını 1 Temmuz 2021’de Yunanistan’a devredecek.
AA
