Bosna Hersek’teki iki entiteden biri olan Sırp Cumhuriyeti’nin (RS) kurulduğu 9 Ocak’ın, “anayasaya aykırı” bulunmasına rağmen “RS Günü” olarak kutlanması, ülkedeki Boşnakların tepkisini çekti.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesinin daha önce “anayasaya aykırı” bulduğu RS Günü, bu yıl da törenlerle kutlandı.
Sırp nüfusun yoğun yaşadığı Banja Luka şehrinde düzenlenen kutlamalara Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Başkanı Milorad Dodik ve RS Başkanı Zeljka Cvijanovic’in yanı sıra Sırbistan Başbakanı Ana Brnabic de katıldı.
Yüzlerce Sırp polisin yürüyüş yaptığı ve binlerce kişinin katıldığı kutlamalarda konuşan Cvijanovic, RS’nin Sırp milletinin sevgisi ile ayakta kaldığını belirterek, “Özgürlüğümüzü her daim kutlayacağız, zira bu özgürlüğün paha biçilemez olduğunu biliyoruz.” ifadelerini kullandı.
Cvijanovic, RS’nin daha güçlü olması için çalışacaklarını vurgulayarak, RS’nin kurulmasında emeği geçenlere teşekkür etti.
Öte yandan bu yılki kutlamalarda Sırbistan Başbakanı Brnabic’e RS madalyası takdim edildi.
Boşnaklardan sert tepki
Bu arada RS’nin kurulduğu 9 Ocak 1992 tarihini Boşnaklara yönelik soykırımın başlangıcı olarak kabul eden kurban yakınları dernekleri ise Vatanseverlik Günü’nü kutlamak için başkent Saraybosna’da program düzenledi.
Gazi Hüsrev Bey Kütüphanesi’nde düzenlenen programda, Bosna Hersek’in asla bölünemeyeceği mesajı verildi.
Bosna’daki savaşta tecavüze uğramış kadınlardan biri olan Savaşın Kadın Mağdurları Derneği Başkanı Bakira Hasecic, burada yaptığı konuşmada, Bosna’da 1992-1995 yıllarında yaşananları herkesin çok iyi bildiğini vurgulayarak, savaşta Visegrad şehrinde Sırplar tarafından iki kez tecavüze uğradığını hatırlattı.
Bosna Hersek’teki binlerce tecavüze uğramış kadından yalnızca biri olduğunu söyleyen Hasecic, “Başkasının acısı üzerine gelecek inşa etmeyi düşünenler yanılıyor.” ifadelerini kullandı.
Hasecic, seçilmiş Boşnak, Hırvat ve Sırp siyasilerin artık bu yaşananlara “dur” demesi gerektiğini belirterek, soykırımın inkar edilmesini yasaklayan bir kanun çıkarılması gerektiğini ifade etti.
Boşnak Hareketi Başkanı Sejfudin Tokic ise faşizmin hiçbir şeklini kabul etmeyeceklerinin altını çizerek, “Ayrılıkçı söylemleri, Bosna Hersek devletinin yıkılmasını ve Boşnaklar üzerinde yeni bir soykırımı destekleyen politikalar da buna dahil.” dedi.
Özellikle bugün Banja Luka şehrinde, ” Hitler’den sonra Avrupa’daki en büyük zulmü” kutlamak için toplananlara mesaj verdiklerine dikkati çeken Tokic, “Onlar Bosna Hersek’in egemenliğini ve toprak bütünlüğünü yıkmak istiyor. Boşnak halkı olarak bizler, devletimizi savunmak noktasında 1992’den daha hazırız.” ifadelerini kullandı.
Bir grup Boşnak da Srebrenitsa’da 1995’te yaşanan ve en az 8 bin 372 Boşnak sivilin katledildiği soykırımda hayatını kaybedenlerin defnedildiği Potoçari Anıt Mezarlığı’nı ziyaret ederek, RS Günü’nün kutlanmasına tepki gösterdi.
“Anayasaya aykırı” RS Günü
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin eski Boşnak üyesi Bakir İzetbegovic’in 2015’teki başvurusu üzere RS Günü’nün yasallığını değerlendiren Anayasa Mahkemesi, 9 Ocak’ın RS Günü olarak kutlanmasının anayasaya aykırı olduğuna hükmetmiş ve bunun entitede yaşayan Sırp olmayan halklara karşı ayrımcılık olduğunu ifade etmişti.
Ayrılıkçı söylemleriyle bilinen Sırp lider Dodik ise 2016’da entite sınırları içinde bir referandum yapmış ve referandumda oy kullananların yüzde 99’u 9 Ocak’ın RS Günü olarak kutlanması yönünde oy vermişti.
AA
