16 Nisan’da yapılacak anayasa değişikliği halk oylaması, Bosna Hersek’te de yakın bir ilgiyle takip ediliyor.
Türkiye’nin etkili ve kendi tarihi geleneğine uygun idari sisteme kavuşmasını temenni ettiklerini ifade eden Bosna Hersekli uzmanlar, 16 Nisan’da Türkiye’den müjdeli haber beklediklerini dile getirdiler.
-Mijoviç: Hızlı karar için gerekli
Bosna Hersek’in en yüksek tirajlı gazeteleri Dnevni Avaz ve Oslobodjenje’de uzun yıllar çalışan tecrübeli gazeteci Vlastimir Mijoviç, Erdoğan ve AK Parti liderliğinde Türkiye’nin etrafında vuku bulan küresel krizlere rağmen, tarihinin en muazzam iktisadi ve beşeri ilerlemesine imza attığını söyledi. Mijoviç, “Bence sadece bu bile Türk vatandaşlarının devletin yeni bir sistemde idaresini öngören bu kapsamlı anayasa reformu fikrine destek vermeleri için yeterlidir” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve partisinin vizyoner yeteneklerini çoktan kanıtladıklarını ifade eden Mijoviç, “Muhaliflerin anayasa reformunu parlamentoda kabul etmemiş olmaları çok yazık. Çünkü referandum ile karar alma süreci yavaş işlemenin yanı sıra siyasi gerilim oluşturur. Somut adımlarla ilerlemek yerine ne yazık ki aylarca devam eden bir süreçte iç siyasi mücadeleler için zaman ve enerji harcanıyor” dedi.
“Başkanlık sistemi” olarak tanımlanan sistemin ABD’den sonra dünyanın birçok ülkesine yayıldığını vurgulayan Mijovic, “Bu daha etkili ve karmaşık olmayan bir idari sistem ve mühim kararların daha hızlı bir şekilde alınabilmesine imkan sağlıyor. Türkiye’de hem ekonomik gelişmenin başarılı bir şekilde devamı hem de bölgedeki askeri ve siyasi istikrarsızlığa cevap verebilmek açısından bu sistem herkes için gerekli. Bu sistemin sunduğu pozitif potansiyel, Türkiye’de siyaset arenasında seçmenlerin desteğini kazanabilen diğer partilerin de yararlanabileceği bir şey. Bu nedenle de muhalefet partilerinin bu reforma karşı çıkmaları, kendilerinin siyasi becerilerine inançlarının olmaması şeklinde yorumlanabilir.” diye konuştu.
-Blekiç: Türkiye’den müjdeli haber bekliyoruz
Kardeş Türkiye’deki referandum sürecinin Bosna Hersek’te büyük bir ilgiyle takip edildiğini söyleyen Saraybosna Borsası Başkanı Zijad Blekiç, “Boşnak elitler, bu süreci çok yakından takip ediyor ve ekseriyetle Türkiye’de başkanlık sisteminin tesisi fikrini destekliyorlar. Olumlu bir netice bekliyoruz. Türkiye’den müjdeli bir haber beklentisi içindeyiz” diye konuştu.
-Beslija: Töre ve geleneğine uygun sistem Türkiye’nin hakkı
Girift idari sistemlerin devlet işleri ve siyasette ne kadar sıkıntı çıkarabileceğini karmaşık idari yapı nedeniyle Bosna Hersek vatandaşlarının iyi bildiğini söyleyen Osmanlı Araştırmaları Merkezi Başkanı Sedad Beslija, Türkiye’nin de kendi töre ve geleneğine uygun bir icra sistemini tatbik etmesinin tabii bir hak olduğunu ifade etti.
Her devlet için icra sisteminin önemine işaret eden Beslija, “Her ülkenin kendine öz anayasa ve icra sistemi mevcut. Bir devlet eğer hızlı ve efektif kalkınmayı kendisine şiar etmişse bunu uygun bir icra sisteminin de takip etmesi gerek. Her ülkenin kendi tarihine, töresine, geleneğine istinaden yazılmış anayasasına kavuşması en doğal hakkıdır. Ancak değişken ve çağa çabuk uyum sağlayabilen devlet ve milletler, dünyada söz sahibi olabilirler. Eğer Türkiye’de son 50 sene boyunca birçok siyasi liderlerin de savunduğu gibi bir sistem sorunu yaşanıyor ise bunu değiştirmek doğaldır. Dolaysıyla güçlü ve geleceğe hızlı koşan bir Türkiye’nin 21. asırdaki jeostratejik ve jeopolitik konumu açısından özellikle Balkanlar ve Orta Doğu’nun huzura kavuşmaları için önemli olduğunu düşünmekteyim.” dedi.
-Vildiç: Güçlü Türkiye, Bosna Hersek’e de lazım
Türkiye’de eğitim gören Boşnak akademisyen ve yazar Samir Vildiç ise güçlü bir Türkiye’nin hem Balkanlar hem de Bosna Hersek için gerekli olduğunu vurguladı.
Türkiye’nin son yıllarda yakaladığı güçlü büyüme performansı ile bugün siyasi ve ekonomik anlamda dünya sıralamasında yüksek pozisyona geldiğini ifade eden Vildiç, “2023 hedeflerine doğru yol alan hedefine ulaşması için bazı anayasa değişiklikleri yapılmasının kaçınılmaz olduğu anlaşılıyor. Erdoğan liderliğindeki Türkiye, muasır medeniyetler seviyesine ulaşıyor ve Türkiye’nin yoluna devam ederek güven ve istikrarla büyümesinin anayasanın değişikliği ile çok yakından bağlantılı olduğu aşikar. Güçlü Türkiye sadece Türkiye’ye değil, Orta Doğu’ya lazım, Balkanlar’a lazım, Bosna Hersek’e de lazım. Türkiye’nin güçlü olması, Bosna Hersek’in istiklali için de büyük önem taşıyor” diye konuştu.
Kaynak: haberler.com
