Bosna Hersek’teki seçimde Devlet Başkanlığı Konseyi adayı Zeljko Komsic, Bosna Hersek için AB ve NATO üyelik süreçlerinde Türkiye’nin desteğinin önemli olduğunu, yeniden seçilmesi durumunda AB aday ülke statüsü için odaklanacağını söyledi.
Seçimde Demokratik Cephe (DF) ve Halk Birliği (GS) koalisyonunun adayı olarak Devlet Başkanlığı Konseyi üyeliği için yarışacak Komsic, Türkiye ile ilişkileri, seçim beklentilerini ve mevcut ülke gündemini AA muhabirine değerlendirdi.
Devlet Başkanlığı Konseyinin Hırvat, Boşnak ve Sırp üyelerinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın bölgedeki önemli rolü için hemfikir olduklarına işaret eden Komsic, “Erdoğan’ın hem Saraybosna hem Zagreb hem de New York’tan gönderdiği dostluk mesajı şahsen oldukça önemli. Erdoğan’ın Bosna Hersek’e yaklaşımı içten ve dürüst.” dedi.
Komsic, Türkiye’nin dünyadaki önemli güçler arasında olduğunu ifade ederek “Erdoğan, eylül başında yaptığı Saraybosna ziyareti sırasında Bosna Hersek’in dünyalar arasında yüzen küçük bir ülke olduğunu ve bizim onu yüzeyde tutmak için mücadele etmemiz gerektiğini söyledi. Haklı da. Günümüzde yaşanan Rusya-Ukrayna Savaşı da bunu daha net gösteriyor.” diye konuştu.
Bosna Hersek’in AB ve NATO üyelik yolunda kararlı olmaktan başka bir yolu olmadığını belirten Komsic, “Bu yolda Türkiye gibi önemli bir dostun yanınızda olduğunu bilmek güzel. Erdoğan da birçok kez dile getirdi bunu. Milorad Dodik (Konseyin Sırp üyesi) her seferinde onaylasa da içinden geçeni bilemeyiz.” değerlendirmesinde bulundu.
Komsic’ten seçim değerlendirmesi
Komsic, pazar günü yapılacak seçim yaklaştıkça gerginlik ve heyecanın arttığını ifade ederek “DF’in, Bosna Hersek Federasyonu’ndaki (FBIH) her siyasi kademe için adayı var. Diğer entite Sırp Cumhuriyeti’nde (RS) de mecliste daha fazla sandalye kazanmasını umduğumuz parti blokunu destekliyoruz.” dedi.
Bosna Hersek’in “halk” ülkesi olmasını hedefleyen bir seçim kampanyası yürüttüklerini aktaran Komsic, “Tabii bu hedeflerimizi seçimlerden sonra gerçekleştirmek için çalışacağız.” diye konuştu.
Komsic, olası bir koalisyon konuşmak için erken olduğunu ifade ederek “Yeniden Devlet Başkanlığı Konseyi Hırvat üyesi seçilirsem mevcut seçim yasası reformuna ilişkin süreç devam edecektir. Buna paralel olarak Brüksel de Bosna Hersek’e aday ülke statüsü verilmesi noktasında iyimser. Buna odaklanacağız.” değerlendirmesinde bulundu.
“Gerçekler gün yüzüne çıktı”
Hırvatistan hükümetinin Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt ile Bosna Hersek’teki seçim yasasını “aylarca derin ve gizlice” görüştüklerine dair yaptığı açıklamayı değerlendiren Komsic, şöyle devam etti:
“Bunlar bizim siyasetimizde ne yazık ki standart şeyler haline geldi. Başka ülkelerde bu durum skandal olur, istifalar edilirdi ancak bizde seçim öncesi bu atmosferde sadece bir çizik olarak kalacak. Başka bir etkisi olacağını da düşünmüyorum. Sadece sonunda gerçekler gün yüzüne çıktı.”
Komsic, Bosna Hersek’te uzun tartışmalara ve siyasi krize neden olan seçim yasasına ilişkin Yüksek Temsilci Schmidt ile doğrudan görüştüklerine dair itirafın Hırvatistan Başbakanı Andrej Plenkovic ve Cumhurbaşkanı Zoran Milanovic arasında yaşanan gerginlik sonucu yapıldığını düşündüğünü dile getirdi.
Schmidt’in ülkede yeni bir seçim yasası “dayatmak” istediğini ancak Saraybosna’daki protestoların buna engel olduğunu söyleyerek “Bosna Hersek vatandaşları bölünmeye yol açacak her şeye karşı çıkar. Yeterince bölünmüş bir ülkede yaşıyorlar zaten.” diye konuştu.
Komsic, Schmidt’in seçim yasasını “dayatmama” kararı almasının doğru olduğunu belirterek “Ülkesi Almanya bunu yapmasını söyleyene kadar yapmayacaktır.” değerlendirmesinde bulundu.
Bosna Hersek’te 1992-1995’te yaşanan savaşta Boşnakların yanında savaşan ve “Altın Zambak” nişanı bulunan Komsic, yürüttüğü ılımlı politika nedeniyle ülkedeki milliyetçi Hırvatlar tarafından desteklenmiyor.
Komsic, 2018’deki seçimlerde oyların yüzde 51’ini alarak Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi olurken seçimlerde Boşnak seçmenlerin de önemli desteğini almıştı.
Devlet Başkanlığı Konseyi için 9 aday yarışıyor
Hırvat adaylarda Komsic’in rakibi Bosna Hersek Hırvat Demokrat Birliğinin (HDZ) adayı Borjana Kristo olurken Devlet Başkanlığı Konseyi için yarışan diğer adaylar ise şöyle:
Boşnak üye için; Bakir İzetbegovic (Demokratik Eylem Partisi), Denis Becirovic (Sosyal Demokrat Parti) ve Mirsad Hadzikadic (Devlet koalisyonu), Sırp üye için Zeljka Cvijanovic (Bağımsız Sosyal Demokratlar Birliği), Mirko Sarovic (Sırp İlerleme Partisi), Vojin Mijatovic (RS SDP) ve Nenad Nesic (Demokratik Halk Birliği).
Bosna Hersek’te, devlet düzeyindeki başkanlık konseyi ve parlamentonun yanı sıra Bosna Hersek Federasyonu (FBIH) ve Sırp Cumhuriyeti (RS) olmak üzere iki entitede ve FBIH içindeki 10 kantonda, parlamento üyelerini belirlemek için 3 milyon 368 bin 666 seçmen sandık başına gidecek.
Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak ve Hırvat üyeleri, FBIH içinden, Sırp üye ise RS içinden seçiliyor.
FBIH’teki seçmenler, Bosna Hersek Parlamentosu, FBIH Parlamentosu ve kanton parlamentoları için de oy kullanırken RS’teki seçmenler Bosna Hersek Parlamentosu, RS Başkanlığı ve Başkan Yardımcılığı ile RS Halk Meclisi için sandık başına gidecek.
FBIH içinde yer alan Saraybosna, Tuzla, Zenica-Doboj, Una-Sana, Orta Bosna, Hersek-Neretva, Bosna-Podrinje, Batı Hersek, On ve Posavina olmak üzere 10 kantonda da seçmenler, milletvekili pozisyonu için oy kullanacak.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak, Sırp ve Hırvat üyelerinin yanı sıra kanton, entite ve devlet düzeyindeki hükümetlerin ve milletvekillerinin belirleneceği seçimlere, 90’ı siyasi parti, 17’si bağımsız aday ve 38’i koalisyon olmak üzere 145 siyasi unsur katılıyor.
AA
