Bosna Hersek Yüksek Temsilcisi Christian Schmidt, Bosna Hersek’te anayasaya aykırı olmasına rağmen kutlanan “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti (RS) Günü”nün gelecek yıl farklı olacağına inandığını söyledi.
Yerel bir televizyon kanalına katılan Schmidt, ülkede anayasa karşıtı olarak ilan edilen RS Günü’ne ve RS Başkanı Milorad Dodik’in eylemlerine yönelik değerlendirmelerde bulundu.
Schmidt, “RS ya da Bosna Hersek Federasyonu’nun kendi günlerini kutlamalarına karşı değilim ancak Bosna Hersek’in Avrupa Birliği (AB) aday statüsü konusunu hafife almayın. Bosna Hersek’in Avrupa standartlarını kabul etmesi gerekiyor ve biz de bu konuda sabırla çalışacağız. Uygulamayı istediğimiz bir sürü fikrimiz var ve bunların nasıl gelişeceğini göreceğiz. Önümüzdeki 9 Ocak’ın farklı görüneceğine inanıyorum.” dedi.
Dodik’in Bosna Hersek’te yükümlülükleri olduğunu kaydeden Schmidt, işbirliği yapmaya hazır olduğunu ancak Bosna Hersek’e karşı eylemler yürütülmesinin iyi olmadığını dile getirdi.
Schmidt RS Günü kapsamında, Dodik’in Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’e RS Nişanı verme kararını açıklamasını eleştirirken, “(Dodik’e) Putin ve savaşına olan mesafesini nasıl artıracağını düşünmesini tavsiye ederim.” ifadesini kullandı.
Schmidt, şöyle devam etti:
“9 Ocak, Srebrenica kurbanlarının sırtında taşıdığı bir yüktür ve kurbanların üzerinde oluşturulmuştur. Bunun olmasına müsaade edemem. Dodik, RS Başkanı, yalnızca Sırpların başkanı değil. O, çok etnik yapılı entitenin (RS) başkanı ve RS’de Boşnaklar ve Hırvatlar da yaşıyor.”
Schmidt ayrıca, uluslararası toplum olarak gelecek dönemde bu konuda gerekli adımları atacaklarını ve halihazırda bazı fikirlerin şekillendiğini belirtti.
9 Ocak kutlamalarında Putin’e RS Nişanı kararı
Bosna Hersek’in başkenti Saraybosna yakınlarındaki Doğu Saraybosna’da, anayasaya aykırı olmasına rağmen “9 Ocak RS Günü” kutlamaları yapılmıştı.
Ülkenin RS entitesinde bulunan Doğu Saraybosna’daki kutlamalara, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Sırp üyesi ve Başkanı Zeljka Cvijanovic ile RS Başkanı Milorad Dodik’in yanı sıra Sırbistan Dışişleri Bakanı Ivica Dacic, Sırbistan Çalışma İstihdam ve Sosyal İşler Bakanı Nikola Selakovic ile RS emniyeti mensupları katılmıştı.
RS Günü kutlamaları kapsamında, “RS’ye katkı sağlayan” kişilere “RS Nişanı” takdim edilmiş, Dodik, burada yaptığı açıklamada, Putin’e RS’ye “ilgi ve sevgisi” nedeniyle “RS Nişanı” verilmesine karar verildiğini vurgulayarak, “Putin, RS ile Rusya arasındaki işbirliğini, siyasi ve dostane ilişkileri geliştirmiş ve güçlendirmiştir.” ifadesini kullanmıştı.
“Anayasaya aykırı” Sırp Cumhuriyeti günü
Ülkedeki en büyük Boşnak partisi konumundaki Demokratik Eylem Partisinin Genel Başkanı Bakir İzetbegovic’in 2015’te yaptığı başvuru üzerine 9 Ocak’ın yasallığını değerlendiren Anayasa Mahkemesi, bu günün kutlanmasının anayasaya aykırı olduğuna hükmetmiş ve bunun entite sınırları içinde yaşayan Sırp olmayan halklara karşı bir ayrımcılık olduğunu ifade etmişti.
Ayrılıkçı söylemleriyle tanınan Dodik ise 2016’da entite sınırları içinde bir referandum yapmış ve referandumda oy kullananların yüzde 99’u, 9 Ocak’ın Sırp Cumhuriyeti günü olarak kutlanması yönünde oy vermişti.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi referandumu tanımamış ve bu günün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti.
AA
