Bosna-Hersek Savunma Bakanı Zukan Helez, Salı günü yaptığı açıklamada, Aleksandar Vučić liderliğindeki Sırbistan hükümetini giderek daha otoriter bir yapıya bürünmekle suçladı.
Helez, Belgradlı bir avukatın, Sırbistan Cumhurbaşkanı hakkında suç duyurusunda bulunmasının ardından gözaltına alınmasını bu durumun göstergesi olarak değerlendirdi.
Facebook hesabından yayımladığı açıklamada Helez, Sırp makamlarının iktidarı korumak amacıyla baskı, sindirme ve hukukun seçici uygulanmasına giderek daha fazla başvurduğunu savundu. Helez’e göre, Cumhurbaşkanı Vučić siyasi açıdan ne kadar baskı altında kalırsa, hükümetin yöntemleri de “o kadar sertleşiyor”.
Helez, söz konusu avukatın gözaltına alınmasını, “Sarajevo keskin nişancı safarisi” olarak adlandırılan olayla bağlantılı suç duyurularıyla ilişkilendirerek, bunun Sırbistan’ın artık temel insan hak ve özgürlüklerini güvence altına alan demokratik bir devlet olmadığına dair bir başka kanıt olduğunu ileri sürdü.
“Raporları bağımsız, kapsamlı ve şeffaf biçimde soruşturmak yerine rejim, savcılığı gerçeklerden korunmak için bir kalkan, hukuku ise baskı aracı olarak kullanıyor” diyen Helez, hesap soran kişilerin tutuklanmasının gerçeğin ortaya çıkmasını engelleyemeyeceğini ifade etti.
Bosna-Hersek Savunma Bakanı ayrıca, konunun yeniden gündeme gelmesiyle birlikte potansiyel tanıkların sayısının giderek azaldığını savundu. Helez, savaş dönemindeki Çetnik yapılarıyla kamuoyunda ilişkilendirilen bazı kişilerin kısa süre içinde “şüpheli koşullar altında” hayatını kaybettiğini öne sürdü.
Vučić’in savaş sırasında Saraybosna’daki Yahudi mezarlığında bulunduğuna dair önceki açıklamalarına da değinen Helez, Sırp liderin bu konudaki beyanlarının çelişkili olduğunu, kimin için ve hangi sıfatla çevirmenlik yaptığına dair soru işaretleri bulunduğunu dile getirdi.
Helez, “Sırbistan’ın başındaki isim bu kadar ciddi ve yanıtsız sorularla yük altındayken, Bosna-Hersek ile Sırbistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesinden söz etmek zor” dedi. Gerçek bir uzlaşmanın; gerçeğin ortaya konması, sorumluluğun kabulü, Srebrenitsa soykırımının tanınması ve savaş suçlarıyla suçlanan kişilerin korunmasına son verilmesini gerektirdiğini vurguladı.
Öte yandan, mevcut Sırp hükümetinin eleştirmenlerinden Belgradlı avukat Čedomir Stojković, Pazartesi günü Belgrad Yüksek Savcılığı’nın talimatıyla gözaltına alındı. Savcılığa göre Stojković, 2022–2025 yılları arasında sosyal medyada yaptığı paylaşımlarda en üst devlet organlarını ve temsilcilerini devirmeye çağırmakla suçlandı. Avukat, sorgusunun ardından gece saatlerinde serbest bırakıldı ve tutuksuz yargılanacak.
