Arnavutluk’un başkenti Tiran’da “Balkanlar’da Türkçe Öğretimi ve Türkoloji Uluslararası Sempozyumu”nun açılış programı düzenlendi. Türkiye Maarif Vakfına (TMV) bağlı New York Tirana Üniversitesi (UNYT) Balkan Araştırmaları Merkezince düzenlenen sempozyuma Arnavutluk’taki Türk ve yerel kurum ve kuruluş temsilcileri, Türkologlar, akademisyenler, öğrenciler ile diğer davetliler katıldı.
Türkiye ve bölgeden birçok üniversite ile ortaklaşa düzenlenen sempozyum, Milli Eğitim Bakanlığı, Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu, Türk Dil Kurumu, Türk Hava Yolları, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı, Yunus Emre Enstitüsü ve Arnavutluk havayolu şirketi Air Albania’nın katkılarıyla gerçekleştirildi.
Türkiye’nin Tiran Büyükelçisi Tayyar Kağan Atay, buradaki konuşmasında, iki ülke arasında köklü tarihi bir ortaklığın mevcut olduğunu ifade ederek, “Bir ortak tarih geçmişimiz, bir ortak tarih anlayışımız var. Bu ortak değerlerimizin, bu ortak birlikteliğimizin oluşmasında dilimizin de sadece Arnavutluk’ta değil bütün Balkanlar’da çok büyük bir kültür taşıyıcısı olarak yüzyıllardır işlevini görüyoruz” dedi.
Büyükelçi Atay, 2023 yılında hem Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun hem de Türkiye-Arnavutluk arasındaki diplomatik ilişkilerin başlamasının 100. yılının kutlanacağını anımsattı.
Arnavutça’nın Türkiye’de, Türkçe’nin de Arnavutluk’taki okullarda seçmeli dil olarak okutulmasına imkan sağlandığını hatırlatan Atay, yapılan anketlere göre, Arnavutluk’ta Türkçe’ye büyük bir ilgi olduğunu vurguladı.
Arnavutluk Eğitim ve Spor Bakan Yardımcısı Albana Tole de Arnavutluk’taki gençlerin gelişimine verdiği katkılardan dolayı Türkiye Maarif Vakfına, Spor Bakanı Evis Kuşi adına teşekkür etti.
Tole, “Maarif Vakfı eğitim metotları ve müfredat noktasında bilimsel araştırmalar yapıyor ve araştırmaları da destekliyor” dedi.
6 kıtada k7 ülkede faaliyet
Türkiye Maarif Vakfı Başkan Vekili Prof. Ahmet Emre Bilgili ise vakfın halihazırda 6 kıtada 67 ülkede faaliyet yürüttüğünü söyleyerek, bu kapsamda yaklaşık 50 bin öğrenciye eğitim verdiklerini ifade etti.
Türkiye Maarif Vakfı ve New York Tirana Üniversitesinin Türkçe ve Türkolojiye büyük önem verdiğini dile getiren Bilgili, şöyle devam etti:
“Türkiye’nin uluslararası eğitimde dünyaya açılan kapısı olan Türkiye Maarif Vakfı kurulduğu günden bu yana uluslararası eğitim sistemini çok iyi tetkik etmiş ve özgün bir model olarak Uluslararası Maarif Programını geliştirmiştir.”
New York Tirana Üniversitesi (UNYT) Rektörü Prof. Dr. Erkan Erdemir, TMV’nin Arnavutluk’ta bir üniversitesi ve K12 düzeyinde okulları bulunduğunu belirtti.
Bu üniversitenin lisans, yüksek lisans ve doktora düzeyinde eğitim verdiğine işaret eden Erdemir, “Üniversitemizde 17 farklı ülkeden 670 öğrenci bulunuyor. Küçük ve butik bir üniversitemiz var şimdilik. Tabii ki çok kısa süre içerisinde büyümeyi hedefliyoruz. 17 farklı ülkeden 37 üniversite ile uluslararası anlaşmalarımız var” şeklinde konuştu.
UNYT Balkan Araştırmaları Merkezi Müdürü Doç. Dr. Lindita Canari Latifi de “Balkan ülkeleri ile Türkiye arasında yüzyıllardır var olan ve var olmaya devam eden tarihsel, dilsel, edebi, kültürel, etnografik, dini ilişkiler artık yadsınamaz bir gerçektir” değerlendirmesinde bulundu.
İkili ilişkileri güçlendirecek
Sempozyum Düzenleme Kurulu Başkanı Prof. Dr. İbrahim Gültekin ise Türklerin Balkan coğrafyasıyla olan ilişkilerinin, Osmanlı Devleti döneminde 500 yıla yakın siyasi birliktelik sayesinde dil, inanç, kültür, folklor, edebiyat gibi alanlarda derinlik kazanarak sıkı bir biçimde devam ettiğini vurguladı.
Gültekin, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Balkanlarda Türkçe öğretimi ve Türkoloji faaliyetleri ise Balkan ülkeleri ile Türkiye arasındaki ilişkilerde köprü vazifesi görmektedir. Çünkü hem geçmişe dair siyaset, kültür ve medeniyet birikiminin araştırılması hem de bugünkü siyasi, ekonomik, bilim, kültür ve benzeri hususlardaki ikili ilişkilerin güçlendirilmesinde Türkçe öğretimi ve Türkoloji alanında yapılan çalışmalar önemli ve bir o kadar da anlamlı bir yere sahiptir. Tarihin önümüze koyduğu fotoğraftan hareketle söylemek gerekirse; Balkanlarla Anadolu, ortak bir kültürel miras zemininde buluşmaktadır.”
Tiran Üniversitesi Yabancı Diller Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Esmeralda Kromidha, Tiran Üniversitesinin birçok Türk üniversitesi ile iş birliği içerisinde olduğunu ifade ederek, Türkçe öğretimini Arnavutluk’ta daha ileriye taşıma noktasında iş birliği yapmaya hazır olduklarını söyledi.
Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Başkanı Muhammet Hekimoğlu ile farklı üniversite temsilcileri de birer selamlama konuşması yaptı.
Konuşmaların ardından Türk Dil Kurumu Başkanı Prof. Dr. Gürer Gülsevin, “Balkanlarda Gönül Dili Türkçe” konulu bir sunum yaptı.
Türkçe öğretimi ve Türk dili edebiyatı alanlarında Balkanlar’a yönelik çalışan bilim insanlarını bir araya getirerek bu alanlardaki temel güncel sorunları tespit etmeyi, bu sorunlara çözüm önerileri sunmayı ve bu alandaki bilimsel araştırmaları değerlendirmeyi amaçlayan sempozyumda, Türkçe öğretimi ve Türkoloji ile ilgili çeşitli konulardaki bildiriler tartışılacak.
Sempozyum, 9 Eylül’de sona erecek.
yenişafak
