Arnavutluk Merkez Bankası, Maliye Bakanlığı ve Bankalar Birliği iş birliğiyle, ülkede nakit kullanımını azaltmayı ve dijital ödemeleri artırmayı amaçlayan Ulusal Elektronik Ödeme Programını hazırlama girişimini başlattı.
Bu kapsamda Tiran’da düzenlenen “Cashless Albania 2030” toplantısına, Arnavutluk Merkez Bankası Başkanı Gent Sejko, Maliye Bakanı Petrit Malaj, Ekonomi ve İnovasyon Bakanı Delina İbrahimaj, Vergi İdaresi yetkilileri, ikinci seviye bankalar ve diğer ilgili kurum temsilcileri katıldı.
Bakan İbrahimaj, toplantıda yaptığı konuşmada, girişimin vatandaşlar ve işletmeler arasında dijital ödeme kullanımını artırmayı, modern, güvenli ve işlevsel bir ödeme altyapısı oluşturmayı hedeflediğini belirtti.
Programın temel amaçları arasında şunlar bulunuyor:
Dijital ödemelerin artırılması,
Ekonominin kayıt altına alınması,
Avrupa standartlarına uyum sağlanması,
Vatandaşlar ve işletmeler için finansal eğitimin güçlendirilmesi.
İbrahimaj ayrıca, Dijital Ödemeler Konseyi oluşturulacağını duyurdu. Bu yapı, işletmeler ve tüketiciler için ödeme maliyetlerini azaltmayı ve nakit kullanımına bağımlılığı düşürmeyi hedefliyor. Bakan, bu yapının Merkez Bankası’nın yetkilerini etkilemeyeceğini, yalnızca ödeme modernizasyon sürecine destek olacağını vurguladı.
Bakan, Arnavutluk’ta banka hizmetlerinin kullanımının hâlâ düşük olduğunu belirtti. Dünya Bankası raporuna göre, öne çıkan veriler şunlar:
Ödemelerin sadece %16’sı kartlarla yapılmakta,
İşlem maliyetleri yüksek,
Nüfusun %46’sı banka hesabına sahip, ve bunların sadece %35’i dijital ödeme yapmış durumda.
İbrahimaj, yeni dijital ödeme yöntemlerini test etmek için pilot bir projenin başlatıldığını ve bu süreçte ihtiyaçların ve zorlukların belirlendiğini açıkladı.
Bakan, programın hedeflerini şöyle özetledi:
2030 yılına kadar ödemelerin %60’ının dijital olması,
Kamu kurumlarının %100’ünün elektronik ödemeleri kabul etmesi.
Program kapsamında 12 somut tedbir hazırlandı ve nakit kullanımını azaltmayı destekleyecek yasal değişiklikler yapılıyor. 2026 mali paketinde öne çıkan uygulamalar şunlar:
Nakit ödeme tavanının 500 bin lekeye düşürülmesi,
Tüm satıcı ve işletmelerin 2026 yılı sonuna kadar elektronik ödeme araçları edinmesinin zorunlu hale getirilmesi, kademeli uygulanacak,
Turizm sektöründeki işletmelerin 2026 Haziran ayına kadar elektronik ödeme cihazı edinme zorunluluğu.
Bakan ayrıca programın diğer öngördüğü adımları şöyle sıraladı:
Kamu kurumlarında nakit ödemelerin tamamen kaldırılması,
Kamu çalışanları için dijital ödemelerin teşvik edilmesi,
Elektronik fatura düzenleyen işletmelerin kasalarına nakit ödeme limiti getirilmesi.
“Cashless Albania 2030” girişimi, vatandaşlar ve işletmelerin ödeme alışkanlıklarını dönüştürmeyi, nakit kullanımını azaltmayı, maliyetleri düşürmeyi ve Arnavut ekonomisinde şeffaflık ile kayıtlı ekonomiyi artırmayı hedefliyor.
