Kosova‘da 6 Ekim’de yapılan erken genel seçimlerde galip gelen Kendin Karar Al Hareketi Genel Başkanı ve Başbakan adayı Albin Kurti, Türkiye’deki Arnavutların, Kosova ve Türkiye arasında güçlü bir ekonomik iş birliği köprüsü olabileceğini söyledi.
Kurti, hükümet kurma müzakereleri, Priştine-Belgrad diyalog süreci, komşu ülkeler, Türkiye ile ilişkiler ve Türkiye’deki arşivlerin Kosova tarihinin aydınlatılmasındaki etkisi gibi konuları AA muhabirine değerlendirdi.
Türkiye’nin Kosova‘ya yönelik yaklaşımına işaret eden Kurti, iki ülke arasındaki ilişkilerin daha da derinleşip genişletilebileceğini belirtti.
Kurti, Türkiye’de yaklaşık 5 milyon Arnavut yaşadığını dile getirerek, “(Türkiye’deki Arnavutlar) Onlar Kosova ve Türkiye arasında güçlü bir ekonomik iş birliği köprüsü olabilir. Ekonomik anlamda olduğu gibi savunma alanında da olabilir. İki dost ülke arasındaki iş birliği fırsatlarından yararlanılmadığını düşünüyorum.” dedi.
Türkiye’nin Kosova‘nın bağımsızlığını tanıyan ilk ülkelerden biri olduğunu anımsatan Kurti, “1999 yılının ilkbaharında Kosova‘daki savunmasız Arnavut sivil halka yönelik katliam ve soykırım yapan Miloşeviç Yugoslavya’sına karşı NATO müdahalesi kapsamında Türk uçakları Sırbistan’ı bombaladı.” diye konuştu.
– “Arşivlerde ortaya çıkmamış hakikatler var”
İstanbul’daki Osmanlı arşivlerinin, “Sırbistan efsanesi” için büyük önem taşıdığına dikkati çeken Kurti, Arnavutların yaşadığı ve Osmanlı döneminde vilayet olan bölgeler ile ilgili arşivlerin yüzde 15’inin henüz açılmadığını söyledi.
Söz konusu arşivlerde araştırma yapmak üzere önemli sayıda Osmanlı tarihçilerine ihtiyaç duyulduğunun altını çizen Kurti, bu bulgu ve araştırmaların, Sırbistan’ın Kosova üzerindeki iddialarına karşı çıkmak için önemli olacağını vurguladı.
Kurti, “İstanbul’daki arşivlerde Osmanlı dönemindeki Arnavut vilayetleri hakkında halen ortaya çıkmamış hakikatler var. Burada Arnavutların hem nüfus hem de kültür ve faaliyet bakımından sadece Kosova ve Arnavutluk’ta değil bu iki ülke etrafında da çoğunluk olduğu kanıtlanıyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Sadece Kosova‘nın bağımsızlığının yetmediği, dekolonizasyonun da olması gerektiği görüşünü paylaşan Kurti, “Bir daha soykırım yaşanmaması için efsanenin ortadan kaldırılması lazım ve efsane gerçek tarih ile ortadan kaldırılır. Bunun önemli kısmı da İstanbul’daki arşivlerdir.” diye konuştu.
Öte yandan seçim yarışında ikinci çıkan Kosova Demokratik Birliği (LDK) ile ortak hükümet kurma konusuna da değinen Kurti, henüz hangi partinin kaç bakanlık yöneteceğinin kararlaştırılmadığını söyledi.
Yeni hükümette bakanlık ve bakan yardımcıları sayısının azaltılacağına işaret eden Kurti, “Cinsiyet eşitliği yönündeki çabalarımız çerçevesinde bakan ve bakan yardımcılarının yüzde 30’unun kadın olması yönünde (LDK ile) anlaştık.” dedi.
Kosova‘daki seçimlerde Sırplar arasında birinci olan Sırp Listesi’nin Kosovalı Sırp toplumunun favorisi olmadığı ve Belgrad tarafından kurulan bir parti olduğu görüşünü dile getiren Kurti, Kosova‘nın bağımsızlığını tanıyan Kosovalı Sırp toplumunun diğer siyasileriyle iş birliği talebinde bulunacağını vurguladı.
Kosova ve Sırbistan arasında toprak değişimi konusunun halen “ölmediğini” söyleyen Kurti, kendisinin iktidara gelmesiyle bu fikrin hayatta kalamayacağını ifade etti.
Avrupa Birliği (AB) ara buluculuğunda Sırbistan ile diyaloğu yöneteceğine işaret eden Kurti, müzakere ekibinde ülkede gelecekteki muhalefet temsilcilerinin de yer alacağını belirtti.
– “Arnavutluk’un Sırbistan’ı Kosova‘nın gözüyle görmesini istiyorum”
Sırbistan, Arnavutluk ve Kuzey Makedonya tarafından bölgesel ticareti ve insanların dolaşımını hızlandırmak ve kolaylaştırmak için geçen günlerde Sırbistan’ın Novi Sad şehrinde imzalanan ve “Küçük Schengen” olarak nitelendirilen ortak bildiriye katılıp katılmayacağının sorulması üzerine Kurti, bu tür bölgesel girişimlere karşı olmadıklarını ve Kosova‘nın bu tür girişimlerin dışında kalmayacağını söyledi.
Söz konusu girişim hakkında bilgi sahibi olmak adına Arnavutluk Başbakanı Edi Rama ile görüşmesi gerektiğini dile getiren Kurti, “Arnavutluk’un Sırbistan’ı Kosova‘nın gözüyle görmesini istiyorum. Bu son derece önemli.” dedi.
Ayrıca Kurti, ülkesinin bölgede vize serbestisine sahip olmayan tek ülke olduğunun ve buna ihtiyaç duyduğunun altını çizdi.
– Kosova‘daki seçimler
Resmi olmayan sonuçlara göre, Kendin Karar Al Hareketi (VV) oyların yüzde 25,49, Kosova Demokratik Birliği (LDK) yüzde 24,82 ve Kosova Demokratik Partisi (PDK) de yüzde 21,24’ünü aldı.
Toplam 1 milyon 938 bin 869 kayıtlı seçmenin bulunduğu Kosova‘da, 20 parti ve 4 seçim ittifakından bin 67 milletvekili adayı 120 üyeli meclise girebilmek için yarıştı.
VV ve LDK’nin Kosova‘da Kurti başkanlığında yeni hükümeti kurması bekleniyor.
AA
