Avrupa Birliği’nde (AB) geçen yıl brüt nihai enerji tüketiminin yüzde 25’inden fazlası yenilenebilir enerji kaynaklarından sağlandı.
Bu oran, 2023’e kıyasla 0,7 puanlık artışa işaret ediyor. Ancak söz konusu seviye, 2030 için belirlenen yüzde 42,5’lik hedefin 17,3 puan gerisinde bulunuyor. Hedefe ulaşılabilmesi için 2025-2030 döneminde yıllık ortalama 2,9 puanlık artış gerekiyor.
Kuzey Makedonya’da ise yenilenebilir enerji kaynaklarının toplam enerji tüketimindeki payı geçen yıl yüzde 21,8 olarak kaydedildi. Bu oran, 2023’e göre 1,6 puanlık artış anlamına geliyor.
Bölgede Arnavutluk ve Karadağ Öne Çıkıyor
Eurostat verilerine göre, bölge ülkeleri arasında yenilenebilir enerji kullanımında Arnavutluk yüzde 43,1 ile ilk sırada yer aldı. Karadağ yüzde 40,8 ile ikinci olurken, Hırvatistan (yüzde 26,7), Sırbistan (yüzde 25,8), Yunanistan (yüzde 25,3) ve Bulgaristan (yüzde 23,2) takip etti.
Avrupa genelinde yenilenebilir enerjinin toplam tüketimdeki payı en yüksek ülkeler İzlanda (yüzde 79,3) ve Norveç (yüzde 77,9) oldu. En düşük oranlar ise Belçika (yüzde 14,3), Lüksemburg (yüzde 14,7) ve İrlanda’da (yüzde 16,1) görüldü.
AB’de İsveç Lider
AB ülkeleri arasında yenilenebilir enerjinin brüt nihai enerji tüketimindeki payı en yüksek ülke yüzde 62,8 ile İsveç oldu. İsveç’i yüzde 52,1 ile Finlandiya ve yüzde 46,8 ile Danimarka izledi. Bu ülkelerde üretimin temelini katı biyokütle, hidroelektrik ve rüzgâr enerjisi oluşturdu.
2024’te elektrik tüketiminin yüzde 75’inden fazlası yenilenebilir kaynaklardan Avusturya (yüzde 90,1), İsveç (yüzde 88,1) ve Danimarka’da (yüzde 79,7) karşılandı. Portekiz, İspanya, Hırvatistan, Letonya, Finlandiya, Almanya, Yunanistan ve Hollanda’da da yenilenebilir elektriğin payı yüzde 50’nin üzerinde gerçekleşti. Malta, Çekya, Lüksemburg, Macaristan, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi ve Slovakya ise yüzde 25’in altında kaldı.
Kuzey Makedonya’da Yenilenebilir Elektrikte Hızlı Artış
Kuzey Makedonya’da 2024’te tüketilen elektriğin yüzde 40’ı yenilenebilir kaynaklardan üretildi. Bu oran, 2023’e kıyasla yaklaşık 8 puanlık artış anlamına geliyor. Ülkede yenilenebilir elektriğin payı 2004’te yüzde 14,5 iken, 2014’te yüzde 19,2’ye, 2024’te ise yüzde 40’a yükseldi.
Norveç, İzlanda ve AB adayı Arnavutluk’ta 2024’te yenilenebilir kaynaklardan üretilen elektrik, toplam tüketimi aşarak yüzde 100’ün üzerine çıktı. Bu durum, net elektrik ihracatı ve hidroelektrik üretiminin etkisiyle gerçekleşti.
Rüzgâr ve Güneş Enerjisi Büyümeyi Sürükledi
2014-2024 döneminde AB’de yenilenebilir elektrik üretimindeki artışın başlıca kaynağı rüzgâr ve güneş enerjisi oldu. 2024’te yenilenebilir kaynaklar, AB’nin brüt elektrik tüketiminin yüzde 47,5’ini oluşturdu; bu oran 2023’e göre 2 puandan fazla artışa işaret ediyor.
Yenilenebilir elektrik üretiminin yaklaşık üçte ikisi rüzgâr (yüzde 38,0) ve hidroelektrikten (yüzde 26,4) sağlanırken, kalan bölüm güneş (yüzde 23,4), katı biyoyakıtlar (yüzde 5,8) ve diğer yenilenebilir kaynaklardan (yüzde 6,1) geldi. En hızlı büyüyen kaynak olan güneş enerjisi, 2008’de yüzde 1 paya sahipken, 2024’te üretim 7,4 TWh’den 304 TWh’ye yükseldi.
