Avrupa Birliği’nin (AB) ekonomisi en zayıf ve en yoksul üyelerinden biri olan Bulgaristan’da üst üste yapılan 4 seçimin ardından hükümetin kurulamaması, siyasi krizi kronikleştirdi.
Ekim 2022’deki seçimin ardından parlamentoda temsil hakkı kazanan 7 parti, aralarındaki çekişmeleri bir tarafa bırakıp koalisyon hükümeti kuramazken seçmenler son 2 yılda 5. kez sandık başına gitmek zorunda kalacak.
Cumhurbaşkanı Rumen Radev’in son olarak hükümeti kurma görevini verdiği; parlamentoda 24 sandalyesi bulunan Rusya yanlısı, eski Bulgar Komünist Partisi çizgisinde siyaset yapan Bulgaristan Sosyalist Partisi (BSP) de diğer partilerden destek alamadı.
Bunun üzerine Radev, dün erken genel seçim için 2 Nisan tarihini belirledi, diğer bir kararnameyle de 3 Şubat’tan itibaren parlamentoyu feshedeceğini duyurdu.
Anayasal prosedür ne?
Bulgaristan anayasasına göre, bir hükümet krizi yaşandığında, cumhurbaşkanı önce parlamentoda en büyük grubu olan partiye kabineyi kurma görevi veriyor.
Ardından ikinci en büyük partiyi, üçüncü ve son kez de kendi tercihi doğrultusunda, erken seçime gidilmeden önce bir diğer partiyi hükümet kurmakla görevlendiriyor.
Bu süreçte hükümetin kurulamaması durumunda, ülke tekrar erken genel seçime gidiyor.
Süreç nasıl gelişti?
Ülkede “parlamenter rulet” olarak adlandırılan anayasal uygulamaya göre, en büyük siyasi partinin hükümet kuramaması halinde bu görev, parlamentonun ikinci büyük partisine devrediliyor.
240 üyeli 48. parlamentoda eski Başbakan Boyko Borisov’un lideri olduğu Bulgaristan’ın Avrupalı Gelişimi İçin Yurttaşlar (GERB) partisi, bu süreçte hükümeti kurmakta başarısız oldu.
Geçmişte ülkeyi yaklaşık 12 yıl yöneten GERB’in lideri Borisov’la ilgili, toplumda var olan “yeraltı dünyasının temsilcisi” algısı nedeniyle eski başbakan milletvekili olmamıştı. Ancak parlamentodaki diğer partiler, Borisov parti lideri olduğu sürece GERB ile koalisyon için müzakere yapmayı reddetti.
GERB’in ardından hükümeti kurmakla görevlendirilen eski başbakanlardan Kiril Petkov’un eş başkanlığını yaptığı Değişime Devam (PP) partisi de parlamentodan güvenoyu alabilecek bir koalisyon oluşturma çabalarında başarısızlığa uğrayarak hükümeti kuramadı.
Sürecin son aşamasında Bulgaristan’da 1989 yılında devrilen Bulgar Komünist Partisi çizgisindeki Bulgaristan Sosyalist Partisinin (BSP) lideri Korneliye Ninova da kabineyi kurmak için parlamentodan destek alamadı.
2 yılda 5 genel seçim
AB’nin en yoksul ülkeleri arasında yer alan Bulgaristan’da vatandaşlar, son 2 yılda yapılacak 5’inci genel seçimden önce karamsar.
2 Nisan’da yapılacak yeni seçime katılım oranının da son derece düşük olması bekleniyor.
Bulgaristan’da siyasi kriz, Nisan 2021’de yapılan genel seçimlerin ardından oluşturulan 45. parlamento döneminde başladı.
Partiler arasında hükümeti kurma konusunda uzlaşma sağlanamaması nedeniyle Bulgar seçmenler, 2021 yılının temmuz ve kasım aylarında, ayrıca 2022 yılının ekim ayında 3 kez daha erken seçim için sandık başına gitti.
Ülke, Nisan 2021’den bu yana parlamentodan güvenoyu alan bir hükümet oluşturulmadığı için Radev’in kurduğu geçici hükümetler tarafından yönetiliyor.
Aradan geçen zamanda Radev, toplam 12 kez parlamentoda temsili olan çeşitli siyasi partileri hükümeti kurmakla görevlendirdi.
AA
