Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), Makedonya’da ceviz yetiştiriciliğinin geliştirilmesi projesi kapsamında bugün Doğu Makedonya’nın Pehçova Belediyesi’ne bağlı Crnik köyünde 20 aileye ceviz fidanı dağıtımını gerçekleştirdi.
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), MATÜSİTEB’in bölgedeki üye dernekleri koordinasyonunda, Makedonya’da 80 çiftçi aileye 50’şer fidan olmak üzere toplamda 4 bin ceviz fidanı hibe etti. TİKA, Makedonya’da Ceviz Yetiştiriciliğinin geliştirilmesi projesi kapsamında, Türkiye menşeli (Çendler türü) ceviz fidanlarının dikimi için çevre ve iklim koşullarının uygun olduğu bölgelerden çiftçi birliklerince tespit edilen toplam 80 çiftçi aileye 50’şer fidan olmak üzere toplam 4.000 adet ceviz fidanı hibesi ve yetiştiriciliği (budama ve bakım eğitimi) ile ilgili uzman desteği verilecek.
Bugün, Doğu Makedonya’nın Pehçevo Belediyesi’ne bağlı Crnik köyünde 20 aileye 50’şer ceviz fidanı dağıtıldı. Dağıtım törenine Pehçevo Belediye Başkanı Dragan Trençovski, TİKA Üsküp Koordinatörü Aytekin Ayden ve Makedonya Türk Sivil Toplum Teşkilatları Birliği (MATÜSİTEB) Genel Başkanı Hüsrev Emin katıldı.
Crnik Köyü’ndeki dağıtım töreninde konuşan TİKA Üsküp Koordinatörü Aytekin Ayden, TİKA’nın 2005 yılından itibaren Makedonya’da 850’nin üzerinde eğitimden sağlığa, restorasyondan kültürel işbirliğine birçok alanda faaliyet gerçekleştirdiğini belirtti. Tarım sektörünün Makedonya’nın öncelikli sektörü olduğunu ifade eden Ayden, “Makedonya’nın ekonomik kalkınmasına gerçekleştirebilmesi noktasında, ailelerin hane gelirlerinin artırılması ve istihdamında aynı noktada artırılmasına vesile olacak birçok proje gerçekleştirmekteyiz. Bu projelerden en önemlileri geçtiğimiz yıllarda tamamlanan pirinç projesi yine arıcılık projesi, seracılık projeleri geçtiğimiz yıl gerçekleştirdiğimiz hicaz narı, kök fidan dağıtımıyla Doğu Makedonya’da yine tarımsal alet ve ekipmanlarla çiftçi birliklerine desteklerimiz devam ediyor” şeklinde konuştu.
2018 yılının ilk aylarında ceviz yetiştirici projesini hayata geçirdiklerini ve bu projenin hem Batı Makedonya’da hem Doğu Makedonya’da olmak üzere iki ayaklı bir proje olduğunu kaydeden TİKA Üsküp Koordinatörü Aytekin Ayden, “Batı Makedonya’da gerçekleştirdiğimiz ve 3000 kök çendler türü ceviz fidanını 60 aileye dağıtarak bu fidanlarla orda yaşayan çiftçilerin hane gelirlerini artırılmasına çok büyük katkı sağlamayı amaçlamaktayız. Tabi ceviz türü olarak çendler oldukça iri ve oval yapıya sahip olup meyve vermesi iyi bakılma yetiştirildiği takdirde 100 yılı aşkın devam edebiliyor. 3’erli 5’erli ürünler verebiliyor ve ortalama olarak köy başına 25-30 kilogramlık bir verime sahiptir. Çiftçilerimizin gerek budama eğitimleri sonraki aşamalardaki bakım eğitimlerini tamamlayarak verimli ceviz üretimini sağlayıp hem Makedonya iç piyasasına hem de dış piyasasına bu ürünlerin sunulması imkanını sağlamış olacağız” dedi.
Dağıtım töreninde konuşan Pehçevo Belediye Başkanı Dragan Trençovski, “Herşeyden önce bugün bizi ziyaret eden ve birlikte fidan dağıtımı gerçekleştireceğimiz misafirlerimiz TİKA Üsküp Koordinatörü Aytekin Ayden’e teşekkür etmek istiyorum” dedi. Crnik köyü için toplamda 1.000 fidanın önemli bir rakam olduğunu ifade eden Trençovski, “Crnik köylüleri ağırlıklı olarak tarım ile uğraşıyor. Bu destek bizim belediyemiz için çok önemli. Burada bulunan temsilciler ile ileride de daha iyi işbirliği içinde olacağımızı düşünüyoruz. Gelecekte Crnik sakinleri için daha önemli konularda da destek ve işbirliği için Türkiye Cumhuriyet Hükümeti’nin TİKA’nın yürüttüğü faaliyetlere daha fazla önem addedeceğini umuyorum. Crnik sakinlerinin yaşamlarını kolaylaştıracak daha farklı projeler yapmayı da bekliyoruz” ifadelerini kullandı. Belediye olarak belediye bütçesinden Crnik sakinlerinin sıkıntılarını çözemediklerini söyleyen Belediye Başkanı Dragan Trençovski, “Crnik Köyü’nde 120 aile normal şartlar altında yaşamlarını idame ettirememe riskine sahip. TİKA’yla ileride gerçekleştireceğimiz destek ve işbirliği bizim çıkarımıza olacaktır. TİKA ile gerçekleştirilecek projeler ile Crnik sakinlerine daha iyi yaşam kalitesi sunabiliriz” diyerek sözlerine sonlandırdı.
TİKA’nın ceviz yetiştiriciliği projesinden faydalanan Bursa Uludağ Din Sosyolojisi Yüksek Lisans mezunuyu Crnikli Emir Cemirov, “Crnik köyü genellikle 3 milletten oluşuyor. Türk,Romen ve Makedonlar. Özellikle bugün yapılan ziyaretten dolayı gördüğünüz üzere bütün halk mutlu bende ayrıca mutluyum çünkü buna benzer ziyaretlere cidden ihtiyacımız var, yalnız olmadığımızı hissetmek için çünkü bazen yalnız olduğumuzu hissedebiliyoruz” dedi. Doğunun en uzağında kaldıklarını ve genellikle ziyaretlerin çok sık yapılmadığını belirten Cemirov, “Fakat bugün gördük ki bizi hatırlayanlar var bu bizim için ayrı bir mutluluktur. Gördüğümüz üzere ayrıca ceviz ağaçları dağıtımı yapıldı. Genellikle halkımız hayvancılık ve tarımcılıka uğraşıyor. Buna benzer desteklere ihtiyaçları var ki geleceğe bir şey katabilsinler diye. TİKA ve buraya gelen heyete ayrıca ziyaretlerinde dolayı çok teşekkür ederim. Bizde 100 Türk ailesi bulunuyor. Türkçe eğitimimiz vardı fakat birkaç yıldır aksamaya uğradı ve Türkçe eğitim verilmiyor. Buna benzer taleplerimiz de oldu çünkü çocuklarımızın ilerde Türkçe konuşmalarını istiyoruz bunun çözümü en kolay Türkçe eğitiminin geri gelmesiyle olacaktır” şeklinde konuştu.
