Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Kosova’daki gerilimin, güvenliği NATO-KFOR veya Avrupa Birliği (AB) Hukukun Üstünlüğü Misyonunun (EULEX) devralması durumunda yatışacağını düşündüğünü söyledi.
Vucic, başkent Belgrad’da katıldığı bir televizyon programında Kosova ile son dönemde yaşanan gerilimi değerlendirdi.
Kosova’daki kurumlardan geri çekildiklerini açıklayan Kosovalı Sırpların bu kararına ilişkin şüpheyle yaklaştığını ifade eden Vucic, “Yaşanan tüm olaylar ve en son Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarının ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi kararı Kosovalı Sırpları bu kararı almaya zorladı. Kararın tarihi olduğunu düşünüyorum.” dedi.
Vucic, Kosova’nın Sırpların araç plakalarını ellerinden alma hakkına sahip olmadığına işaret ederek, “Kosova bir devlet değil ki. Kosova’daki gerilimin, güvenliği NATO-KFOR ve Avrupa Birliği (AB) Hukukun Üstünlüğü Misyonunun (EULEX) devralması durumunda yatışacağını düşünüyorum.” diye konuştu.
Güvenliğin Arnavutlar tarafından sağlanması durumunda “felaketin” yaşanabileceğini savunan Vucic, Kosovalı Sırpların bir B planı yapmadığını söyledi.
Kosovalı Sırplar, cumartesi günü Kosova kurumlarındaki görevlerinden geri çekildiklerini açıklamış, dün de protesto düzenlemişti.
Sırbistan tarafı ise geçen hafta, Kosova sınırındaki Raska kenti yakınlarında belirlenen bir hava aracının imha edildiğini açıklamış, Vucic, Sırbistan’daki askeri kışlalarda casusluk yapılmasına izin vermeyeceklerini söylemişti.
Sırbistan Savunma Bakanı Milos Vucevic de daha önce yaptığı açıklamada, Vucic’in Kosova ile yaşanabilecek olası gerilimler nedeniyle orduya hazır olması emrini verdiğini duyurmuştu.
Kosova-Sırbistan gerginliği
Kosova hükümeti, temmuz sonunda Sırbistan’a mütekabiliyet ilkesi doğrultusunda “Sırbistan kimlik kartlarıyla Kosova’ya giriş/çıkış yapanlara geçici beyan formları verilmesi” ve “Sırp makamlarınca Kosova’daki Sırplara verilen araç plakalarının ‘RKS’ (Kosova Cumhuriyeti) plakalarına dönüştürülmesi” ile ilgili kararların yürürlüğe gireceğini duyurmuştu.
Kosova’daki Sırplar, buna tepki göstererek ülkenin kuzeyindeki sınır geçişlerini kapatmış ve ülkede gerilim artmıştı. Kosova hükümeti, daha sonra Sırbistan ile sınır kapılarına giden yollara konulan tüm barikatların kaldırılması şartıyla krize neden olan uygulamayı 1 Eylül’e erteleme kararı almıştı.
Kosova tarafı, son olarak “yasa dışı” olarak nitelendirdikleri araç plakalarının yeniden tescil sürecinin Nisan 2023’e ertelendiğini, bu araçların sahiplerine önce uyarıda bulunulacağını, ardından ceza verileceğini ve son olarak test plakalarının yerleştirileceğini duyurmuştu.
Araç sahiplerine yapılan uyarı tedbiri 1 Kasım’dan itibaren uygulanmaya başlanırken Kosovalı Sırplar, plaka uygulamasını kabul etmeyeceklerini yineledi.
Öte yandan, Sırbistan, 2008’de tek taraflı bağımsızlığını ilan eden Kosova’yı kendi toprağı olarak görüyor.
AB’nin arabuluculuğunda 2011’de başlatılan Belgrad-Priştine Diyalog Süreci, ilişkilerin normalleşmesini ve nihayetinde iki ülkenin birbirini tanımasını amaçlıyor.
