Sarı Saltuk ve Ohri

Vezir Çandarlı Ali Paşa kuzeydoğu Bulgaristan’da fetih hareketine devam ederken buralarda Türkçe konuşan ve oldukça kalabalık olan Müslüman köylülerle karşılaştı. Osmanlı Devleti’ nin Rumeli’ye gelişinden yaklaşık 100 yıl evvel, İslam Dinini yaymak için bu topraklara Anadolu’dan gelen “SARI SALTUK” önderliğindeki Gazi Erenler ve Türkmen nüfusunu buralarda buldu.

Bölgeye Anadolu’dan getirilen Aşiret Reisleri ve Aşiret Üyelerinin “Hacı Bektaş – ı Veli” ve  “Sarı Saltuk”a yakınlık duymaları nedeniyle bu topraklarda bulunan ve Islam’a meyilli eski Türk Kavimlerine mensup yerleşik halk ile kolayca bütünleştiler.

O tarihlerde yıkılmış olan “Altınordu Devleti”ne mensup ahali henüz kuzeydoğu Bulgaristan ‘dan ayrılmamıştı. Dobruca’nın fethi Islamın Balkanlar’da yayılmasının mihenk taşı niteliğindedir. Dobruca, Anadolu’dan kalkıp gelen Gazi Dervişlerin en Ulu’larından kabul edilen “Sarı Saltuk” un makamlarından biri olarak kabul edilmektedir.

Zira; “Sarı Saltuk” Dobruca’da oturan bütün Türk toplulukları tarafından “Aziz” olarak kabul ediliyordu. Yeri gelmişken Gazi Dervişlerin en Ulu’su olan “Sarı Saltuk” un Rumeli Coğrafyasında ki hizmetlerine bir göz atalım.

“Sarı Saltuk” un en ünlü makamlarından biri de Makedonya’nın Ohrid Kentinde bulunan “Aziz Naum Manastırı”nda bulunan “Sarı Saltuk Türbesi”dir. Üsküp’lü Şairimiz Yahya Kemal Beyatlı’nın dediği gibi;  “Geldik bir zaman Sarı Saltuk’la Asya’dan, Bir bir Diyar-ı Rum’a dağıldık Sakarya’dan.” XI.Asırda Sarı Saltuk bu bölgeye gelmiş ve yerleşmiştir. Türbe Kilisenin içinde bir odada bulunmaktadır.

Türbe’de Hıristiyanlara göre; Sv.Naum (Aziz Naum), Müslümanlara göre ise; Sarı Saltuk yatmaktadır.  Tarihçi Husluch’un görüşüne göre , “SarıSaltuk” , Ohrid Gölü’nü bir hasır seccade üzerinde geçmiş olduğudur.

“Sarı Saltuk” oğullarına şöyle vasiyet eder. “Ölümünden sonra 7 tabut hazırlanıp içlerinden birine “Naaş”ı konsun. Diğer 6 tabut boş bırakılsın. Tabutlardan herbiri uzaklara , çeşitli diyarlara götürülüp orada defnedilsin diye”. Maksadı; Kendisini sevenlertarafından ziyaret edile edile zamanla Türk – İslam hakimiyetine girmesini sağlamaktır.

Evliya Çelebi’ye göre bu 7 tabut şuralara gömülmüşlerdir ;

1- Moskof Ülkesi

2- Danıska Iskelesi

3- Çek diyarında Pornice

4- Isvec’te Pivyake

5- Edirne’de Babaeski

6- Boğdan ve Bozova Kalesi

7- Ohri’de Aziz Naum Manastırı.

 

 

Önemli:

Bu bilgiler geniş olarak Ilber Şiyak’ın

“Saruhan’dan Rumeli’ye Gönül Köprüleri”

Isimli kitabından alıntıdır.