Avrupa Sendika Enstitüsü 2018 yılı için AB işgücü hakkında karşılaştırmalı bir değerlendirme raporu yayınladı.
Raporda odak noktası son 10 yıl içerisindeki maaş miktarları oldu. Rapordan Bulgaristan’ın 2009-2018 dönemi için ortalama maaş miktarındaki reel büyümede yaklaşık yüzde 90’lık bir rekor kırdığı görülüyor. İkinci sırada yüzde 34’lük büyüme ile Romanya ve yüzde 30’lük büyüme ile üçüncü sırada da Polonya yer alıyor. Bazı ülkelerde sıfır büyüme var, Yunanistan ve İspanya gibi bazı ülkelerde ise ücretlerde düşüş eğilimi görülüyor.
Bulgaristan Bağımsız Sendikalar Konfederasyonu (KNSB) Sofya’da düzenlenen konferansta ülkemizdeki ücretlerin istikrarlı bir şekilde yükseldiği haberini verdiler. Avrupa ortak sendika forumundan bir ay önce düzenlenen konferans “Avrupa’da sosyal haklar sütunu – Avrupa’nın geleceğinin sütunu” başlığı altında gerçekleşti.
Ancak sürdürülebilir gelir hakkındaki iyi haberler gurur ve sevinç getirmiyor. Bu haberin ardından bu gelirlerin ne kadarı halkın cebinde kalıyor sorusu geliyor. Yükselen fiyatlar, yüksek vergiler ve kötüleşen çalışma ortamı fonunda çalışanlar arasında Avrupa genelinde Bulgaristan vatandaşları en fakir olarak kalıyor.
KNSB’ye bağlı Sosyal ve Sendikal Araştırmalar Enstitüsü müdürü Lüben Tomev Ücret artışı olmadan ekonomik büyüme bir entegrasyon birliği olarak AB’ye karşı güveni şiddetle tehlikeye atıyor diyor ve devam ediyor: Ön planda yer alan veriler asgari ücretin ve iş verimliliğinin artması ile ilgili. Bu veriler 15 ülkede farkın negatif olduğunu gösteriyor. Bu ülkelerde iş verimliliği ortalama maaş artışından yüksek. Bu ülkeler arasında Finlandiya, Litvanya, İspanya ve Hırvatistan yer alıyor. 11 ülkede ise reel ücretler işgücü verimliliğindeki artıştan daha yüksek. Yaklaşık yüzde 60’lık bir fark ile Bulgaristan bu ülkeler içerisinde önde gelenler arasında yer alıyor. Bulgaristan’da istihdamın niteliği son yıllarda kötüleşti, iş gücü piyasasında motivasyonunu kaybetmişlerin sayısı artıyor. “Çalışan fakirler” olmaması için Avrupa Sosyal Haklar Sütunu yeterli asgari ücrete bağlılık içeriyor.
KNSB Başkanı Plamen Dimitrov ise: Avrupa Birliği’nde gelirler ve nüfus arasında benzer yoksulluk seviyeleri olan başka bir ülke yok diyor ve devam ediyor:
Ekonominin büyümesi, iş yerleri ve maaşlar Bulgaristan’daki işçiler arasında adil bir şekilde paylaşılmıyor. On yıl içerisinde açıkça sürdürülebilir bir büyüme kaydetmemize rağmen, aynı zamanda derinleşen bir yoksulluk ve çalışan Bulgarlar arasında derin eşitsizlikler de var. AB genelinde en düşük asgari ücret bizde, ortalama gelir seviyesi en düşük kalıyor, yeni bir eğilim olarak ise en zengin ve en fakir arasındaki eşitsizliklerde derinleşme görülüyor. Bulgar işçilerinin üçte ikisi sendikaların yorumladığı (Aralık 2018 için) 1180 levalık ortalama maaşın altında maaş alıyor. 2017 yılında yoksulluk riski altında olan Bulgaristan vatandaşları yüzde 39. AB için bu ortalama ise yüzde 22’nin biraz üzerinde diyor Plamen Dimitrov.
KNSB, hükümetten önümüzdeki dört yıl içinde bütün çalışanlar için yüzde 11 ile yüzde 15 arasında bir gelir artışı istiyor. Bu demek oluyor ki, gelecek yıl 1 Ocak’tan itibaren asgari ücret 650 leva olmalıdır. Sendika, Bulgaristan’da 2020 yılından itibaren yüksek öğrenim görmüş kişilerin 1.000 leva başlangıç maaşı almalarını teklif ediyor. Plamen Dimitrov’a göre, bu büyüme mümkündür, çünkü yüzde 15 mevcut maaşların üstüne 100-150 levadan fazla olmadığı anlamına geliyor. Bu gerçekleşirse, dört yıl içerisinde 1000 avroya yakın bir ortalama maaşa ulaşabiliriz. O zaman şimdi yurtdışında çalışan Bulgaristan vatandaşlarının çoğu ülkelerine geri dönmeyi düşünebilirler, diye açıklıyorlar KNSB’den.
Author: Gergana Mançeva
Çeviri: Özlem Tefikova
BNR
