Bosna Hersek’te Banja Luka şehrinde, anayasaya aykırı olmasına rağmen “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti” günü kutlamaları yapıldı.
Kutlamalara, Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyi Sırp üyesi Milorad Dodik, Sırp Cumhuriyeti Başkanı Zeljka Cvijanovic’in yanı sıra Sırp Cumhuriyeti emniyetinin 800 mensubu, Sırbistan Meclis Başkanı Ivica Dacic, Sırbistan Başbakanı Ana Brbanic, Rusya Büyükelçisi İgor Kalbuhov ve aşırı sağcı Fransız milletvekilleri dahil 2 bin 700 kişi katıldı.
Şehirde kutlamalar için caddeler ile devlet kurumlarına Sırp Cumhuriyeti bayrakları asılması dikkati çekti.
Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi, 2015 yılında dönemin Devlet Başkanlığı Konseyi üyesi Bakir İzetbegovic’in talebi üzerine “Sırp Cumhuriyeti” gününü “anayasaya aykırı” ilan etmişti.
Karar üzerine Sırp Cumhuriyeti Halk Meclisi, “9 Ocak Sırp Cumhuriyeti” gününün tanınması için 25 Eylül 2016’da referandum düzenlemiş, ancak Bosna Hersek Anayasa Mahkemesi bu referandumu tanımamış ve bu günün kutlanmasına yönelik eylemlere yasak getirmişti.
Sırp Cumhuriyeti Entite Meclisi’nde alınan tartışmalı kararlar
Sırp Cumhuriyeti Entite Meclisi, 10 Aralık 2021’de Dodik’in çağrısıyla toplanmış, oturumda Bosna Hersek devletine ait silahlı kuvvetler, vergi idaresi ve adli sistem kurumları gibi ortak kurumların yetkilerinin entite kurumlarına devredilmesine yönelik tasarı tartışılmıştı.
Bu yetkilerin Sırp Cumhuriyeti entitesine devredilmesi için Bosna Hersek Meclisinde oy çokluğuyla karar alınması gerekirken, Dodik’in çağrıda bulunması üzerine Sırp Cumhuriyeti Entite Meclisi, 11 Aralık’ta olağanüstü oturum kararı almıştı.
Dodik, oturumda “İçinde bulunduğumuz zor durumları aşamazsak Bosna Hersek’in parçalanması ve Sırp Cumhuriyeti’nin ülkeden ayrılması kaçınılmaz.” ifadesini kullanmıştı.
Sırp lider Dodik öncülüğünde toplanan Meclis, sunulan tasarıları kabul etmişti.
Tartışmalı kararlar üzerine ABD yönetimi, Dodik’i yolsuzluk yaptığı ve Bosna Hersek’in istikrarı ile toprak bütünlüğünü tehdit ettiği gerekçesiyle yaptırım listesine almıştı.
