“Birlik”’siz 10 Yıl

“Birlik” 23 Aralık 1944 yılında Yugoslavya’nın Üsküp şehrinde çıkmaya başlayan gazete. O dönem Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti’nde Latin harfleriyle çıkan ilk Türkçe gazete unvanına sahip olan “Birlik” on yıl önce yayın hayatına veda etti. Birlik çalışanları ise geleneksel olarak her yıl 23 Aralık’ta bir araya gelip anıları yaşatıyorlar.

Hüsamettin Gina / TİMEBALKAN

Makedonya devletinin en eski yayını sayılan “Nova Makedonya” gazetesinden sadece bir ay sonra çıkan “Birlik” , geçen yarım yüzyılda bu topraklarda Türk topluluğun varlığını ispat etmiş ve Türklerin sesi olmaya çalışmıştır. Çıkmaya başladığında Birlik Makedonya Türklerinin alfabesi ve okuma kitabıydı, evlerinde görülen biricik Türkçe yayındı. Balkanların bu bölgesinde yaşayan Türklerin elli küsur yıllık yaşamı ile öz geçmişinin önemli bir bölümü gazete sayfalarında yer almıştır.

TİMEBALKAN, arşivi “Köprü” Derneği’nde olan Birlik Gazetesinin ilk sayısına ulaştı.
Önsöz olarak ilk sayıda şunlar yazıyor:

“Bugünkü “Birlik” Gazetesi hiç bir hususta eski çıkan gazetelerle kıyas edilemez, çünkü nu gazete milletindir, onun tarafındn seçilmiş hey’et tertip etmektedir. İşte dünkü rejim altında geçirdiğimiz buhrandan sonra şimdiye kadar bura müslümanlarına nasib olmıyan bu nimete bugün kavuştuk, bize bu hürriyeti Tito Yugoslavyasının rejimi bahşetti, bunun için hepimiz bunu takdir ile Makedonya kurtuluş tarihini mukaddes bir bayram gibi saymak ve yurdumuz için çalışmağı bir vazife bilmek borcumuzdur”

TİMEBALKAN bugün, dün akşam bir araya gelen ve Birlik Gazetesi’nin ilk sayısını kutlayan Birlik gazetesi eski çalışanlardan açıklamalar aldı.
Çalışanlar, Birlik Gazetesi’nin kapanması dolayısıyla hepsi üzgün, ancak geleneksel olarak her yıl 23 Aralık’ta ömürlerinin sonuna kadar bir araya geleceklerini, geçmişteki hatıraları, anekdotları tazeleyeceklerini belirtiyorlar.

Birliğin kapanmaması için çalınmadık kapı kalmadı

“Birlik” gazetesinde çalışanlar her yıl gazetinin yıldönümlerini kutladıklarını belirten Enver Ahmet gazeteye 1970 yılında geldiğini kaydederek Baş ve Sorumlu Yazar merhum Necati Zekeriya döneminde ilk kez gazetenin yıldönümü kutlamalarına katıldığını vurguladı.

Jübile yıldönümü kutlamalarının içerikli programlarla çok daha zengin olduğunu hatırlatan Enver Ahmet, programlara cumhurbaşkanları, başbakanlar, Türkiye Cumhuriyeti’in Büyükelçileri ve diğer yüksek görevde olanlar katıldıklarını söyledi.

Enver Ahmet, “Gazetemiz 2005 yılının ilk yarısında kapandı. Ama bu geleneği her yıl 23 Aralık’ta, doğrusu gazetenin ilk sayısının çıktığı günde mütevazi bir şekilde kutlamaktayız. Gazetemizin kapandığından bu yana tam on yıl geçti. Ama gazetemiz anılarımızda yaşıyor. Bilhassa kutladığımız yıldönümlerde bu anılar daha da canlanıyor. Tek sözle bu kutlamalar, buluşmalar karşılaşmalar ömrümüzün son yıllarına kadar devam edecektir….”, şeklinde konuştu.
Birlik Gazetesi ile ilgili hatıralarını anımsayan Biba İsmail Makedonya`da “Alfabemizin” kapanış döneminde çalışanlar dışında hiç kimse kapanmaması için ilgilenmediğini altını çizdi.

Biba İsmail, “Dönem arkadaşları, bildiğim kadar çalmadıkları kapı kalmadı, anavatan Türkiye Cumhuriyeti`nin enstitüleri de dahil. Olmadı. Bir gazetenin 71 yıl önce açılması için nasıl savaş edildiğini hiç de hatırlamak istemiyorum. Hepimiz biliyoruz. Fakat , bunca yıl bir gazete ve dergilerde emeği geçen tüm arkadaşları bir anda hiçe saymak ve kapatmak, sadece Alfabe’nin ne demek olduğunu, bunca yıl gazeteci kadronun yetiştirilmesini ve bu topraklarda Türkçe`nin , Türklüğün ve dinimizin sürüdürülmesi için neler yapıldığını, bilmeyenlerdir”, şeklinde konuştu.

Dönemin “Birlik” Gazetesi’nin en genç çalışanı olan Leyla Selman ise “Birlik yayınlarına son verildiğinden dolayı üzgün olduğunu belirterek “Ben Birlik’te en genç çalışanlar arasındaydım. Dün akşam konuşulduğu gibi Birlik sadece bir gazete değil tam anlamı ile bir kurumdu. Türklerin kültürünü, dilini yaşatan bir kurumdu. Elbette ki devam etmesini hepimiz isterdik, sadece oradaki eski çalışanlar değil mutlaka bunu Makedonya’daki her Türk isterdi diye düşünüyorum”, ifadeleri kullandı.

Birliğin kapanmasından sonra 60 yılık arşivi de yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmış, “Köprü Derneği” gençleri o dönemde, 2005 yılında Birlik arşivinin tamamını derneğe alarak son anda yok olmaktan kurtardı. Arşiv halen Köprü Derneğinin “Aşık Çelebi” kütüphanesinde bulunmaktadır.