Atatürk ve Kocacık Yörükleri

Kocacık denildiği zaman benim aklıma hep Türkiye Cumhuriyeti’nin Kurucusu Gazi Mustafa Kemal ATATÜRK ve onun Ataları olan Kocacık Yörükleri aklıma geliyor. Atatürk’ün soy kütüğünün “Kızıl Oğuzlar”dan geldiğini biliyormusunuz?… Günümüzde Karaman ilinin “Taşkale” Kasabası’nın ismi 1960 yılına kadar “Kızıllar” imiş.

Devlet, Kızıllar ismini sakıncalı gördüğü için “Taşkale” olarak değiştirmiştir. Günümüz Makedonyası’nın Osmanlılar döneminde ki Manastır Vilayeti’nin Debre-i Balâ Sancağında, Günümüzde Merkez Jupa diye bilinen Belde’nin “Kocacık Köyü” nde Atatürk’ün Babası Ali Rıza Efendi dünyaya gelmiş ve Babası Kızıl Hafız Ahmet Efendi ile birlikte bu köyde uzun yıllar yaşamışlardır.

Ali Rıza Efendi 1839 yılında Kocacık Köyündeki Taş Mahalle’de doğmuştur.  Atatürk’ün Dedesi Ahmet Efendi’nin “Kızıl” ünvanını alması ise, Manastır’da ki köylerine “Kocacık”ismi verilmesi ve bu gün de aynı folklor motiflerinin Anadolu’da li “Kızıllar – (Taşlıca) ” ile örtüşmesi önemli bir olgudur.

Atatürk’ün Anne tarafı da; Konya tarafından Yunanistan’ın Vodina Kazası’nın “Sarıgöl” Nahiyesinde yerleştirilen Yörük Oymaklarından “Konyarlar” a dayanıyor.  Annesi Zübeyde Hanım’ın Babası Sofuzade Feyzullah Efendi’dir.  Zübeyde Hanım’ın ailesi daha sonraki yıllarda Selanik Şehrine taşınmışlardır.  Zübeyde Hanım ile Ali Rıza Efendi 1870 yılında Selanik’te evlenirler.

Bu evliliklerinden; Fatma (1871-1875) , Ahmet (1874-1883) , Ömer  (1875-1883) , Mustafa (ATATÜRK 1881-1938) , Makbule (1885-1956) ve Naciye  (1889-1901) isimli 6 çocuk doğmuştur.  Atatürk’ün soyu olan Kocacık Yörükleri, Rumeli’ye 168 Ocak olarak gelmişlerdir.

1 Ocak; 30 kişilik Tımar olarak teşekkül olmuştur. Bu 30 kişiden 5’i “Eşkinci” adıyla silahlı savaşçı , 25’i de “Yamak” olarak adlandırılmışlardır.

Ayrıca; Kocacık Yörükleri’ne Koca Hamza ve Kızıl Oğuz’da denilirdi. Kocacık Yörükleri Rumeli’de; Sığla, Gümülcine,  Sofya, Edirne, Kırkkilise (Kırklareli) , Yenice, Kızılağaç, Selanik, Yergöçü, Bihlişe, Devline, Babaeski, Vidin, Manastır ve Debre”ye iskan edilmişlerdir.

Kocacık yöresinde Türk hakimiyeti  1448 – 1912 yılları arasında sürmüştür.  Kocacık Bölgesi, Osmanlılardan önce Arnavut “İskender Beg” kuvvetlerinin hakimiyetindeydi. Türk Ordusu ile Skender Beg arasında tam 5 savaş yapılmıştır. 19 Mart 1447 – 6 Mart 1448 tarihleri arasindaki son savaş Türklerin zaferiyle sonuçlanmıştır. Bu savaş çok kanlı olmuştur. Bu savaşta Türk Ordusuna Üsküp Sancakbeyi Gazi Isa Bey ve Padişah II.Murad komuta etmişlerdir.  Kocacık’ta Büyük Şehitlikte 3000′ i aşkın Şehidimiz yatmaktadır.

Değerli Okurlarım; Kocacık köyünde,  Türkiye Cumhuriyeti ile Makedonya Cumhuriyeti Hükümetleri arasında imzalanan anlaşmalar çerçevesinde, Türkiye Cumhuriyeti ve T.I.K.A. tarafından inşa edilerek 19 Mayıs 2014′ te  M.Kemal Atatürk’ün Babası ve Dedesinin yaşadıkları evin arsası üzerinde iki adet evden oluşan “Anı Evi Müzesi” ziyaretçilerin hizmetine açılmıştır.

Ayrıca Merkez Jupa’nın orta yerinde Tekirdağ’ın Muratlı İlçesi’nin Yeşilsırt köyünde yaşayan Kocacık köyünden göç edenlerin maddi katkılarıyla,  3.20 mt. Boyunda Balkanlarda ki en yüksek “Atatürk Heykeli” ni dikmişlerdir.

Türkiye’den Makedonya’ya geziye giden herkesin bu beldeyi ve Anı Evi Müzesini ziyaret etmelerini öneririm.

Emeği geçen herkese ve özellikle Merkez Jupa Bld.Bşk. Arijan Ibrahim’e şükranlarımı sunarım.

Işte böyle dostlar… Atatürk’ ün soyu ve Kocacık Yörükleri bizim Rumeli’de ki gururumuz olmuştur.  Türkiye ‘de “Ben Türküm” demek kolay.  Rumeli’de Türklüğü bu denli aşk ile yaşamaya devam eden, Merkez Jupa Beldesinin Yigit Halkını  En kalbi hislerimle Tebrik ediyorum…

Sizler bizim Övünç kaynağımız oldunuz…