Bosna Hersek’in bağımsızlığını kazanmasının hemen ardından, Sırp birliklerinin 6 Nisan 1992’de başkent Saraybosna’yı kuşatmasının 27. yılı dolayısıyla anma programı gerçekleştirildi.
İkinci Dünya Savaşı’nda 6 Nisan 1945 tarihinde Nazi Almanyası’nın işgalinden kurtulduğu için “Saraybosna Şehir Günü” olarak da kabul edilen bu günde, hem kuşatma sırasında hem de Nazi işgali boyunca hayatını kaybeden kurbanlar anıldı.
Saraybosna’nın merkezinde İkinci Dünya Savaşı’nda hayatını kaybedenler için yapılan Sönmeyen Ateş Anıtı’nda düzenlenen törene katılan Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak üyesi Sefik Dzaferovic, şehrin, 6 Nisan 1945’te faşizmden kurtulduğunu anımsattı.
Sırp birliklerin Saraybosna’yı yıllarca kuşatma altında tuttuğunu vurgulayan Dzaferovic, “Saraybosna ve Bosna Hersek her şeye rağmen kendini savunmuştur. Kapıları iyi niyetli insanlara açık olan Saraybosna, çok etnikli yapısını korumayı başarmıştır.” dedi.
Savaşın ardından ayakta kalmayı başaran Saraybosna’nın daima ayakta kalacağının altını çizen Dzaferovic, “Saraybosna’nın en büyük zenginliği, kahramanca savunulan değerleridir, şehir bu değerler üzerine kurulmuştur.” diye konuştu.
Savaştan sonra şehrin küllerinden doğduğunu dile getiren Dzaferovic, “Geri getiremediğimiz tek şey savaşta hayatını kaybeden kurbanlar.” ifadelerini kullandı.
Program, Bosna Hersek’in ilk cumhurbaşkanı merhum Aliya İzetbegoviç’in kabrinin de bulunduğu Kovaçi Şehitliği’nde düzenlenen törenle devam etti.
Tören katılanlar, anıta çiçek bırakarak dua etti.
6 Nisan Saraybosna Günü kapsamında, kuşatma sırasında Saraybosna’da hayatını kaybeden çocuklar için yaptırılan Saraybosna Çocukları Anıtı ile şehirdeki birçok anıt ve şehitlikte anma töreni düzenlendi.
6 Nisan’da Saraybosna’da ne oldu?
6 Nisan, Saraybosna için hem iyi hem de kötü anıları içinde barındıran bir tarih.
İkinci Dünya Savaşı’nda, 6 Nisan 1941’de Nazi Almanyası tarafından bombalanan Saraybosna, eski Yugoslavya ordusunun işgalci kuvvetlere karşı başlattığı operasyon sonucu, dört yıl sonra yine aynı gün, 6 Nisan 1945’te düşman işgalinden kurtarılmıştı. 1941-1945 arasında işgalcilerle yapılan mücadelelerde 7 bin 92’si Yahudi olmak üzere 10 bin 961 Saraybosnalı hayatını kaybetmişti.
Saraybosna, 6 Nisan 1992’de yeniden saldırıya uğramıştı. Bu kez Sırp birlikleri tarafından kuşatılan ve her gün bombalanan şehir, 1996 yılının başına kadar kuşatma altında kalmıştı.
Üç buçuk yıldan fazla süren kuşatma boyunca bin 601’i çocuk, 11 bin 541 sivil hayatını kaybetmiş, şehirdeki tarihi ve kültürel eserler ve altyapı büyük zarar görmüştü.
AA