İkinci Dünya Savaşı’nda eski Yugoslavya topraklarında Sırp olmayan on binlerce insanın ölümüne neden olan Sırp milliyetçisi Çetnik Hareketi’nin kurucusu Dragoljub (Draza) Mihailovic için Bosna Hersek’in Vişegrad şehrinde tören düzenlenmesi tepki topladı.
“Ravna Gora” Çetnik Hareketi tarafından düzenlenen törene, Bosna Hersek’in yanı sıra diğer bölge ülkelerinden 200’ün üzerinde Sırp milliyetçisi katıldı.
Çetnik Hareketi Başkanı Dusan Sladojevic, on binlerce insanın ölümüne neden olan Mihailovic’i ” Sırp halkının gerçek bir kahramanı” olarak nitelendirirken, Mihailovic’in kendisini faşist saldırılar ve Hırvat milliyetçilerin zulümlerine karşı çıkmaya adadığını savundu.
Siyah giyimli, uzun sakallı Çetniklerin Vişegrad’daki töreni, özellikle ülkede yaşayan Boşnakların büyük tepkisine neden oldu.
Savaşın Kadın Mağdurları Derneği Başkanı Bakira Hasecic, Mihailovic’in İkinci Dünya Savaşı’ndaki işkencelerinin 1992-1995’teki Bosna Savaşı’nda Sırplara örnek olduğunu vurgulayarak, devlet yetkililerine bu program karşısında sessiz kalmamaları çağrısında bulundu.
Çetnik üniformaları içindeki yüzlerce insanın Bosna Hersek sınırından geçmesinin kabul edilemez olduğunu kaydeden Hasecic, “O kişileri o üniformalar içinde görünce tüylerimiz ürperiyor. Yeniden savaş yıllarına dönüyoruz.” dedi.
Hasecic, her yıl yapılan bu törenlerin savaş kurbanlarını küçük düşürdüğünü sözlerine ekledi.
SDA’dan “törenler yasaklansın” çağrısı
Ülkedeki en büyük Boşnak partisi konumundaki Demokratik Eylem Partisinden (SDA) yapılan yazılı açıklamada törenle ilgili soruşturma başlatılması çağrısında bulunuarak, “Bosna Hersek’te bu tarz törenlerin ve Çetnik oluşumlarının yasaklanmasını talep ediyoruz, zira bunlar ülkemizin barış ve istikrarına tehdit oluşturmaktadır.” ifadesi kullanıldı.
Visegrad’ın hem İkinci Dünya Savaşı’nda hem de Bosna Savaşı’nda Çetnik zulmüyle karşı karşıya kaldığı hatırlatılan açıklamada, törenlerin yasaklanmamasının ülkedeki Boşnaklara karşı kasıtlı bir tavır olarak algılanacağı belirtildi.
Bosna Hersek Devlet Başkanlığı Konseyinin Boşnak üyesi Sefik Dzaferovic ile Bakanlar Konseyi Başkanı Denis Zvizdic’in yanı sıra ülkedeki birçok siyasi parti de Vişegrad’daki törenleri şiddetle kınayarak, tepki gösterdi.
Temelleri İkinci Dünya Savaşı’nda atıldı
İkinci Dünya Savaşı’nda işgalci kuvvetlere ve onların Hırvat işbirlikçilerine karşı direnmek amacıyla Mihailovic tarafından kurulan aşırı Sırp milliyetçi çetelerden oluşan Çetnik Hareketi, kısa zamanda Sırbistan, Bosna Hersek, Karadağ ve Hırvatistan’da örgütlendi.
Yugoslav lider Josip Broz Tito’ya bağlı Partizanlarla da çatışan Çetnikler, o dönemde on binlerce Boşnak ve Hırvat’ı katletti. Partizanlar tarafından yakalanan Mihailovic ve beraberindekiler, 1946’da yargılanarak idam edildi.
Mihailovic’in kurduğu Çetnik Hareketi’nin ideolojisi, 1992-1995 yıllarındaki Bosna Savaşı’nda yeniden kendini gösterdi. Bosna Hersek’i Sırp olmayan halklardan temizlemek isteyen Sırp milliyetçileri, ülke genelinde büyük katliamlar yaptı.
AA
