Mimar Sinan’ın talebesi Mimar Hayrettin tarafından 1566’da inşa edilen ve Bosna Savaşı sırasında 1993 yılında Hırvat birliklerince yıkılan tarihi Mostar Köprüsü’nün restore edilip yeniden açılmasının 14’üncü yıl dönümü kapsamında tören düzenlendi.
Bosna Hersek’in güneyindeki Mostar’da tarihi Mostar Köprüsü’nde gerçekleştirilen törene, Bosna Hersek Bakanlar Konseyi Başkanı Denis Zvizdic, Yunanistan Başbakanı Aleksis Çipras, Makedonya Başbakanı Zoran Zaev ve Karadağ Başbakanı Dusko Markovic’in yanı sıra çok sayıda davetli katıldı.
“Dostlukları unutmayan Mostar” sloganıyla düzenlenen etkinlik kapsamında, Bosna Savaşı’nda hayatını kaybedenlerin anısına köprüden sessiz atlayış gerçekleştirilirken, zümrüt yeşili rengiyle bilinen Neretva Nehri’ne karanfil bırakıldı.
Etkinlikler kapsamında her yıl imzalanan “Mostar Barış Sözleşmesi” konulu iş birliği protokolü, bu yıl Yunanistan ve Karadağ arasında gerçekleştirildi.
Karadağ Başbakanı Markovic, Mostar Köprüsü’nün yıkılmasından bu yana geçen 25 yılda Batı Balkan ülkelerinin büyük gelişme gösterdiğini belirterek, “Mostar Köprüsü, bugün yenilenmenin ve birleşmenin sembolü.” dedi.
Ev sahibi Zvizdic de Çipras’ın ülkesinde çıkan orman yangınları nedeniyle acilen Atina’ya geri döndüğünü ifade ederek, etkinliğin barış, istikrar, bölgesel dostluk ve iş birliği, saygı ve sevgiyi temsil ettiğini söyledi.
Makedonya Başbakanı Zaev da siyasi liderlerin önyargılarını kırarak köprü görevi görmesi gerektiğine işaret ederek, “Bölge liderleri olarak birbirimize saygı göstermemiz gerektiğini öğrendik. Bizi ayıran olgulara sırtımızı dönüp birleştirenlere yüzümüzü döndük. Bizi birleştiren en önemli olgu ise ortak gelecek.” diye konuştu.
Hoşgörünün sembolü Mostar Köprüsü
Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayrettin tarafından 1566 yılında Neretva Nehri üzerine inşa edilen köprünün yapımında 456 kalıp taş kullanıldı. 24 metre yüksekliğinde, 30 metre uzunluğunda, 4 metre genişliğindeki köprü Mostar şehrine de adını verdi.
Asırlar boyunca Bosna Hersek’te hoşgörü ve kültürel çeşitliliğin sembolü olan tarihi köprü, sporcular tarafından yıllarca bir atlama platformu olarak da kullanıldı. Geleneğe göre şehrin erkekleri, nişanlılarına cesaretlerini ispatlamak için düğün öncesinde köprüden atlardı.
Tarihi köprü, Bosna savaşı sırasında Hırvat tank birliklerinin köprüye saldırmasıyla 9 Kasım 1993 tarihinde nehrin sularına gömüldü.
Mostar Köprüsü’nün yeniden inşasına, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı (TİKA), UNESCO, IRCICA ve Dünya Bankası’nın desteğiyle 1997’de başlandı.
Macar ordusu dalgıçlarınca orijinal taşları nehir yatağından bulunup vinçlerle çıkartılan köprü, inşaatının tamamlanmasının ardından çok sayıda ülkenin üst düzey temsilcisinin de hazır bulunduğu bir törenle, İngiltere Prensi Charles tarafından 23 Temmuz 2004 tarihinde yeniden açıldı.
Köprü, 2005 yılında UNESCO tarafından Dünya Miras Listesi’ne alındı.
AA
